کمیشنر عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان پیش از ظهر روز چهار شنبه با رئیس جمهور غنی دیدار کرد. این مقام ملل متحد گفته است که از هر برنامه‌ای که منجر به بازگشت داوطلبانه و آبرومندانه مهاجرین شود، پشتیبانی می‌کند.

رئیس جمهور افغانستان گفته است که این کشور طرحی را برای برگشت داوطلبانه مهاجرین آماده می‌کند و تلاش خواهد کرد پس از این واژه بیجاشده در ادبیات افغانستان وجود نداشته باشد.

افغانستان حدود پنج میلیون مهاجر تنها در کشورهای ایران و پاکستان دارد و شماری از این مهاجران در سیزده سال گذشته به افغانستان بازگشته‌اند اما کمیشنر عالی ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید تاکنون برنامه جامعی که بتواند زمینه استقرار مجدد مهاجرین را فراهم کند وجود نداشته است.

آنتونیو گوترس کمیشنر عالی ملل متحد در امور پناهندگان روز چهار شنبه (23 ثور/ 13 می) در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: «نقش ما تنها نقش حمایتی خواهد بود. اما ما کاملا متعهد هستیم تا هرآنچه را می‌توانیم برای حکومت و مردم افغانستان در این مرحله حساس انتقال انجام دهیم.»

چالش‌های برگشت به وطن

یکی از برنامه‌های حکومت وحدت ملی برگشت مهاجران به افغانستان است. رئیس جمهور غنی گفته است که استقرار دوباره پنج میلیون مهاجر کار آسانی نیست و دشواری‌هایی را در پی خواهد داشت.

قرار است وزارت مهاجرین و عودت کنندگان برنامه جامعی را برای برگشت مهاجران افغان تهیه کند. این برنامه تمام جوانب برگشت داوطلبانه، مسکن، کار، تعلیم و تربیه، صحت و سایر نیازمندی‌های برگشت کنندگان را احتوا خواهد کرد.

کمیشنر عالی ملل متحد در امور پناهندگان برای حمایت مالی از برگشت دوباره مهاجران افغان به کشورهای خلیج سفر می کند و از این کشورها خواهان کمک می شود. آقای گوترس گفت در نشست نمایندگان کشورهای عضو ملل متحد، موضوع حمایت از برگشت داوطلبانه افغان‌ها نیز مطرح خواهد شد تا این برنامه حمایت جهانی داشته باشد.

این مقام ملل متحد گفت با آن‌که برنامه برگشت داوطلبان دشواری‌هایی دارد اما تلاش می‌شود تا این برنامه موفق شود: «ما امیدواریم که یک بسته جهانی از توزیع زمین گرفته تا اشتغال، معارف و صحت در مناطقی که برای بازگشت کنندگان در نظر گرفته می‌شود این برنامه را موفق گرداند.»

ناامنی مشکل دیگری است که می‌تواند مانع برگشت داوطلبانه مهاجرین شود. در حال حاضر جنگ در چندین ولایت افغانستان جریان دارد و هزاران نفر در نتیجه این جنگ‌ها بیجا شده‌اند. اما آقای آنتونیو گوترس گفت تلاش می‌شود مکان‌های امن برای برگشت کنندگان در نظر گرفته شود.

مشکلات مهاجرین در کشورهای همسایه

مهاجران افغان در هر دو کشور همسایه، ایران و پاکستان، با مشکلاتی مواجه‌اند و هر ازگاهی با آزار و اذیت و اخراج اجباری روبر می‌شوند. براساس گزارش‌ها پس از حمله تروریستان بر یک مکتب نظامی در پشاور، پاکستان دست به اخراج هزاران مهاجر افغان زد و آمار نشان می‌دهد که 65 هزار افغان از پاکستان اخراج شدند.

کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در این مورد گفت چنین حوادثی در مناطق ناآرام اتفاق می‌افتد اما ملل متحد تلاش می‌کند تا مهاجرین قانونی مصون باشند: «ما با مقام‌های پاکستانی روابط نزدیکی داریم، ما یک بار دیگر اطمینان می‌دهیم که حقوق مهاجرین ثبت شده به صورت کامل احترام می شود.»

مهاجرین افغان در ایران نیز با دشواری‌های مواجه هستند. کودکان آن‌ها بعضا اجازه آموزش و شامل شدن در مکتب‌های ایران را ندارند و حکومت ایران چندبار دست به اعدام مهاجران افغان زده است.

آقای گوترس در این مورد گفت برخورد با افراد مجرم در هر کشوری مجازات دارد ولی ملل متحد تلاش می‌کند تا مجازات اعدام اگر به کلی پایان نمی‌یابد، به تعویق بیفتد.