بعد از جو، گندم یکی از قدیمی ترین کاشتنی های بشریت است. شکل وحشی این گیاه ۸ هزار تا ۱۰ هزار سال پیش احتمالاً در شمال شبه جزیره عربستان و همچنین در عراق، ایران، سوریه و عربستان سعودی جمع آوری و کشت می شده است.

در اروپا اولین گونه های گندم «تک دانه یی» و «دو دانه یی»، در منطقه مدیترانه کشت شده است. در آن زمان این غلات به خوبی قابل ذخیره بودند و مردم در فصل زمستان از آنها تغذیه می کردند. «تک دانه یی» ها و «دو دانه یی» ها دارای پوسته های اند که محکم به دانه چسبیده اند. نوع اصلاح شده این انواع، بدون این پوسته پرورش داده شده است تا کار پردازش آن سهل تر گردد.

مصر یکی از کشورهای مهد گندم به شمار می رود. مصری ها ۶ هزار سال پیش اتاق های خاصی برای پختن نان داشتند.

گندم در سراسر جهان به گونه فزاینده کشت می شود. در سال ۲۰۲۰ محصولات جهانی گندم به بیشتر از ۷۶۰ میلیون تن می رسید. به این ترتیب محصولات گندم بعد از جواری در جایگاه دوم قرار دارد. روسیه، ایالات متحده امریکا، کانادا، فرانسه و اوکرایین بزرگترین صادرکنندگان گندم اند.

گندم نوع کاموت یا «گندم خراسان» ابتدا در مناطق شرقی ایران و غرب افغانستان امروزی کشت می شده است. دانه این نوع گندم تقریباً دو برابر سایر گندم هاست. نان گندم در افغانستان یکی از لذیذ ترین نان هاست.

گندم در بورس های مختلف جهانی معامله می شود. اگر قیمت آن افزایش یابد، پیامدهای جهانی می داشته باشد. بر بازار جهانی گندم، چهار شرکت بیشتر تسلط دارند: سه شرکت امریکایی، آرچر دانییلز میدلند، بانج و کارگیل و شرکت فرانسوی لوئی دریفوس. این شرکت ها ۷۰ درصد سهم بازار جهانی گندم را دارند.

در سراسر جهان، نظر به اقلیم و کیفیت خاک، انواع مختلفی از گندم می روید. نوع اسپلت، که به گندم آلمانی نیز شهرت دارد، در قرون وسطی در اروپا مهم ترین منبع غذایی بوده است. در گذشته این نوع گندم، به دلایل اقلیمی، به گونه نارس جمع آوری و ذخیره می گردید.

گندم در فصل های مختلف کشت می گردد که به نام های گندم زمستانی و گندم تابستانی یاد می شوند. گندم زمستانی سهم عمده محصولات جهانی را دارد و می تواند سرمای تا منفی ۲۰ درجه سانتیگرید را تحمل کند. این نوع در اروپای مرکزی در ماه اکتوبر کشت می گردد. گندم موسوم به تابستانی، در مناطق سردتر کشت شده و بیشتر در فصل بهار کشت می شود.

گندم سخت به گرمای زیادی نیاز دارد و بیشتر در نواحی مدیترانه و غرب آسیا کشت می شود. انواع ماکارونی را از همین نوع گندم می سازند. اما گندم نرم، که به نام گندم بذری و یا گندم نان نیز یاد می شود، مصرف بیشتری دارد. این نوع گندم بیشتر در مناطقی با هوای معتدل کشت می گردد. از آرد گندم نرم، معمولاً نان و کیک و کلچه می پزند.

پوسته بیرونی دانه گندم حاوی ویتامین های B و E و همچنان مواد معدنی است. بخش عمده دانه گندم از نشائسته یعنی کاربوهایدرید ها و ۱۴ درصد پروتئین تشکیل شده است. جوانه گندم که در داخل دانه قرار دارد، بیشتر حاوی اسید های چرب، مواد معدنی و ویتامین هاست.

با کشت انواع اصلاح شده گندم، ژنوم یا اطلاعات ژنتیکی این گیاه سه برابر شده است. امروزه کروموزوم های گندم شش برابر افزایش یافته و این غله بیشتر از ۱۰۰ هزار ژن دارد. بدین معنا که گندم پنج برابر انسان ژن دارد، زیرا انسان ها حدود ۲۳ هزار ژن مختلف در حجرات خود دارند.

در آلمان مصرف کنندگان به خاطر هزینه های روبه افزایش زندگی نگران شده اند. جنگ در اوکرایین و تعزیرات مرتبط با آن تاثیراتی به جا گذاشته است. میزان تورم دراین کشور در ماه مارچ  ۲۰۲۲ از سال ۱۹۸۱ تا به حال بی سابقه بوده است. در حالی که حکومت آلمان فدرال می خواهد تحریم زغال سنگ از روسیه را به سرعت اجرایی کند، میل چندانی به تحریم  واردات نفت و گاز روسیه نشان نمی دهد.  

در نایروبی صف های طولانی در برابر تانک های تیل ایجاد شده است. پیامدهای جنگ اوکرایین در این جا نیز محسوس است. سوخت موتر کم است و بهای آن افزایش یافته است. از بحران مواد غذایی بهتر است که صحبت نکنیم. مارتین کیمانی، سفیر کنیا در شورای امنیت سازمان ملل به خاطر این وضعیت اظهار نگرانی کرد و اوضاع شرق اوکرایین را با تحولات در افریقا پس از پایان دوران استعمار مقایسه کرد.

روسیه بزرگترین تولیدکننده گندم در جهان است. اما حالا به خاطر ممنوعیت صادرات از این کشور، قیمت نان در ترکیه افزایش می یابد. تحریم های بین المللی باعث مختل شدن زنجیره تامیناتی می شود. اوکرایین جزو پنج کشور اصلی صادرکننده گندم در سراسر دنیا است. اما به خاطر جنگ با روسیه، امکان صادرات گندم این کشور از طریق بندرهای آن در دریای سیاه وجود ندارد.

یک کارگر بوجی های آرد را در بازار جمیله روی هم می گذارد، جایی که یک بازار محبوب عمده فروشی در بغداد است. قیمت گندم در عراق پس از حمله روسیه به اوکرایین به شدت افزایش یافته است. عراق تا به حال بی طرف بود، اما حالا نصب پلاکات‌هایی به طرفداری از پوتین ممنوع اعلام شده است.

در لیما، پایتخت پرو بین پولیس و تظاهرکنندگان برخورد صورت گرفت. مردم به خاطر مسائل مختلف از جمله افزایش هزینه مواد غذایی که در پی جنگ اوکرایین تشدید شد، به سرک ها برآمدند. پدرو کاستیلو، رئیس جمهور این کشور به خاطر ناآرامی ها قیود شبگردی وضع کرده و وضعیت اضطراری اعلام کرد. پس از لغو این وضعیت، اعتراض ها دوباره ادامه پیدا کرد.

در سریلانکا نیز مردم برای نشان دادن خشم و ناراحتی شان به سرک ها آمدند. برخی از آن ها حتی چند روز پیش سعی کردند به خانه شخصی رئیس جمهور گوتابایا راجاپاکسا هجوم ببرند. او به خاطر اعتراض های رو به گسترش بر علیه هزینه های در حال افزایش زندگی، کمبود سوخت و رفتن برق، وضعیت اضطراری اعلام کرد و از هندوستان و چین خواست برای رفع کمبود منابع کمک کنند.

مردم در اسکاتلند نیز به خاطر هزینه های رو به افزایش مواد غذایی و بهای انرژی اعتراض می کنند. اتحادیه های کارگری در سراسر بریتانیا برای اعتراض برعلیه افزایش هزینه های زندگی تظاهرات سازمان دهی کرده اند. قبل از آن برگزیت یا خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز در بسیاری از بخش ها باعث افزایش هزینه ها شده بود. جنگ در اوکرایین باعث گرانی بیشتر قیمت ها خواهد شد.

بسیاری از مردم در بریتانیا به خاطر گران‌تر شدن غذای ملی محبوب شان نگران هستند. در این جا سالانه حدود ۳۸۰ میلیون وعده ماهی و چیپس کچالو مصرف می شود. اما به خاطر تحریم های شدید علیه واردات از روسیه، قیمت ماهی سفید وارداتی از این کشور افزایش می یابد. همچنین روغن برای پخت غذا و انرژی نیز گران تر شده است. در ماه فبروری سال ۲۰۲۲ میزان تورم در بریتانیا ۶.۲ درصد در مقایسه با یک ماه قبل از آن افزایش یافت.

یک تاجر در یکی از مناطق نایجریا آرد را برای فروش بسته بندی می کند. نایجریا مدت ها است که می خواهد میزان بالای واردات مواد غذایی را کاهش دهد و اقتصادش را در بخش های دیگر نیز مقاومت تر کند. آیا حالا جنگ اوکرایین شانسی برای اقتصاد این کشور است؟ الیکو دانجو، ثروتمندترین مرد نایجریا چندی پیش بزرگترین فابریکه کود را در این کشور افتتاح کرد و حالا امیدوار است که بتواند تولیداتش را به خوبی به فروش برساند.