با وجود مخالفت حکومت صربستان، مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تعیین روز یادبود از قتل عام سال ۱۹۹۵ در سربرنیتسا رأی داد. در آن زمان زمان حدود ۸ هزار مسلمان در این شهر بوسنیا توسط واحدهای صربی کشته شدند.
اعلانات بازرگانی
مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز پنجشنبه (۲۳ می ۲۰۲۴) در نیویارک روز یادبود از نسلکشی مسلمانان در سربرنیتسا را زیرا عنوان «روز اندیشه و یادبود» تعیین کرد.
۸۴ عضو این سازمان به پیشنویس قطعنامهای در مورد نسل کشی ۸ هزار مسلمان بوسنیایی رأی مثبت، ۱۹ عضو به شمول صربستان، چین، روسیه و مجارستان رأی منفی و ۶۸ عضو دیگر این سازمان رأی ممتنع دادند. بخش اعظم این قطعنامه از سوی آلمان و رواندا ارائه شده بود.
به این ترتیب قرار است از سال ۲۰۲۵ به بعد، همه ساله به تاریخ ۱۱ جولای از این نسلکشی در سطح بین المللی به طور رسمی یادبود صورت بگیرد.
انتیه لیندرتسه، سفیر آلمان در سازمان ملل، گفت: «در این ابتکار ما مسأله بر سر گرامیداشت از قربانیان و حمایت از بازماندگانی است که تا هنوز باید با زخمهای آن عصر سرنوشت ساز به زندگی خود ادامه بدهند.» او افزود که این قطعنامه به منظور «تقویت آشتی در زمان حال و آینده» تهیه شده و متوجه عاملان نسلکشی است، نه علیه صربستان.
فولکر تورک، کمیسار ارشد ملل متحد برای حقوق بشر، نیز از «یک گام مهم در جهت ترویج فرهنگ یادبود و صلح در بوسنیا هرزگوینا و منطقه» سخن گفت.
این قطعنامه «هرگونه انکار از نسلکشی سربرنیتسا به عنوان یک رویداد تاریخی» و ستایش از آنانی را که «از سوی محکمههای بین المللی به خاطر ارتکاب جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل کشی محکوم شده اند»، بدون قید و شرط محکوم میکند.
انتقادهای در پیوند با نقش آلمان در تهیه پیشنویس این قطعنامه از سوی صربستان و روسیه وجود داشت.
اعلانات بازرگانی
واسیلی نیبنزیه، سفیر روسیه در سازمان ملل متحد، روی گذشته آلمان به عنوان یک متجاوز در جنگ اول جهانی و جنگ دوم جهانی، هولوکاست و همچنان نسلکشی اقوام هیریرو و ناما در آغاز قرن بیستم در نامیبیای کنونی تأکید کرد.
حکومت صربستان با خشم در برابر این اقدام واکنش نشان داد. ساسا مارت، نماینده صربستان در سازمان ملل متحد هشدار داد که این اقدام سبب تشدید اختلافات و ایجاد بیثباتی بیشتر در حوزه بالکان میشود.
الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان، قبل از این رأیگیری مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «سخت است آلمان را مخاطب بسازیم، کشوری که قدرتمندترین کشور اروپاست و بی چون و چرا احساس میکند این حق را دارد که به دگر اندیشان درس اخلاق بدهد.»
ووچیچ برلین را متهم کرد که کار روی این قطعنامه را «مخفی نگه داشته است». به قول وی این تصمیم زخمها را تازه ساخته و باعث هرج و مرج در بالکان میشود. ووچیچ با اشاره به هولوکاست گفت: «چرا این افراد (آلمانیها) درباره نسل کشی که کشور شان مرتکب شده است، صحبت را آغاز نکرده اند؟»
در قتل عام سربرنیتسا در جریان جنگ بوسنیا، به تاریخ ۱۱ جولای ۱۹۹۵ و روزهای بعد از آن، حدود ۸ هزار مسلمان بوسنیایی، که اکثریت شان مردان و پسران جوان بودند، از سوی واحدهای صربی به قتل رسیدند. زنان، دختران و کودکان به گونه اجباری به وسیله بسها به خط مقدم جبهه در منطقه تحت کنترول ارتش بوسنیا فرستاده شدند.
احکام محکمه بینالمللی کیفری یوگسلاوی سابق (ICTY) و همچنان دیوان بین المللی دادگستری (ICJ)، کشتار سربرنیتسا را از نگاه حقوقی «نسلکشی» تثبیت کرده اند.
رادوان کاراجیچ، رهبر سیاسی صربهای بوسنیا و راتکو ملادیچ، فرمانده ارتش صرب های بوسنیا، از سوی محکمه بینالمللی کیفری یوگسلاوی سابق به حبس ابد محکوم شدند.
(dpa) si, af
فاجعه فراموش شده روهینگیاها
در سال ۲۰۱۷ اردوی میانمار بسیار بیرحمانه بر علیه اقلیت قومی و دینی روهینگیا وارد عمل شد. هزاران تن جان باختند و صدها هزار تن فرار کردند. مقامهای سازمان ملل هشدار دادند که دنیا نباید فاجعه بشری روهینگیا را فراموش کند.
عکس: CHAIDEER MAHYUDDIN/AFP/Getty Images
آثار ابدی زخمها
یک مادر روهینگیایی که به بنگله دیش فرار کرده، کودکش را در بغل گرفته است. در سراسر بدن این کودک خوردسال جاهای زخم دیده میشود. مردم روهینگیا در وطنشان میانمار بیرحمانه تعقیب می شوند. گفته می شود که اردوی این کشور در سال ۲۰۱۷ هزاران تن را به قتل رسانده، به زنان و کودکان تجاوز کرده، قریه ها را با خاک یکسان کرده و مردم را در خانه های شان به آتش زده است.
عکس: AFP
خروج دسته جمعی یک قوم
در نتیجه خشونت نظامیان، بیش از ۷۰۰ هزار تن از میانمار فرار کردند و اکثر آنها به کشور همسایه بنگله دیش رفتند. حدود ۶۰۰ هزار روهینگیا در ایالت راخین در جنوب غرب میانمار باقی مانده اند. آن ها اغلب با فقر شدید دست و پنجه نرم می کنند. ایالات متحده امریکا در ماه مارچ سال ۲۰۲۲ خشونت بر علیه روهینگیا را به صورت رسمی به عنوان «نسل کشی» و «جنایت بر علیه بشریت» دسته بندی کرد.
عکس: KM Asad/ZUMAPRESS/picture alliance
در امنیت
یک زن بسیار خسته پس از فرار از میانمار زمین بنگله دیش را لمس می کند. در آن جا (در میانمار) مردم روهینگیا رسما بی تابعیت هستند. حکومت آن ها را مهاجران غیرقانونی می داند، در حالی که بسیاری از مردم این قوم نسل ها است که در میانمار زندگی می کنند. سازمان ملل مردم روهینگیا را به حیث یک گروه قومی طبقه بندی می کند که در عمل هیچ متحد و دوستی ندارد.
عکس: Danish Siddiqui/REUTERS
اشکهای تلخ
یک زن روهینگیا پس از عبور از رودخانه نف گریه میکند. این رودخانه مرز بین میانمار و بنگله دیش را تشکیل می دهد. وخامت اوضاع در سال ۲۰۱۷ غافلگیرکننده نبود: اقلیت مسلمان روهینگیا در کشور عمدتا بودایی میانمار دهه ها است که از سوی نهادهای دولتی تعقیب می شود و در معرض خشونت قرار دارد.
عکس: AFP
فقر و مصیبت غیرقابل تصور
با این عکس که در ماه دسمبر ۲۰۲۰ گرفته شده، ابعاد کمپ آوارگان کوتوپالونگ در بنگله دیش را فقط میشود حدس زد. از آغاز حمله نظامی اردوی میانمار برعلیه روهینگیاها در سال ۲۰۱۷، بنگله دیش، کشور همسایه حدود ۸۵۰ هزار آواره را قبول کرده است.
عکس: AFP/Getty Images
تا زانو در کثافات
پنج سال پس از نسل کشی و فرار از وطن شان، بیشتر آوارگان در بنگله دیش در فقر و بدبختی زندگی می کنند. در کمپ کوتوپالونگ،مردان در ماه مارچ ۲۰۲۲ کانال فاضلابی که خودشان کنده اند، پاک می کنند.
عکس: MUNIR UZ ZAMAN/AFP
سپری کردن کودکی در پشت سیمهای خاردار
یک کودک در مرز بین میانمار و بنگله دیش انتظار میکشد. به گفته سازمان «Save the Children» کودکان روهینگیا نه فقط در وطن شان میانمار، بلکه به عنوان آواره در کشورهای آسیایی دیگر نیز به آموزش و محافظت قانونی دسترسی ندارند. براین اساس آن ها «بیشتر از هر گروه دیگری از کودکان در جهان تحت تعقیب هستند» و خطر این که به عنوان کودک کار از آن ها سوء استفاده شود یا قربانی قاچاق انسان شوند، بسیار زیاد است.
عکس: YE AUNG THU/AFP
یک لحظه آرامش و سبکبالی
کودکان روهینگیا در کمپ کوتوپالونگ آوارگان در یک دریاچه کوچک شنا می کنند. نه فقط اوقات فراغت آن ها، بلکه امکانات تحصیلی شان نیز محدود است. این کودکان اجازه رفتن به مکاتب معمولی را ندارند. یونیسف در کمپ ها مکاتبی دارد که فقط ویژه کودکان چهار تا ۱۴ ساله است. دانش آموزان بزرگتر باید به مکاتب خصوصی در شهرک ها بروند.
عکس: MUNIR UZ ZAMAN/AFP
فرصتهای از دست رفته
دختر کوچکی در برابر یک کمپ سوخته آوارگان. در ماه مارچ سال ۲۰۲۲ ضربه ای دیگر به فرصت های کودکان روهینگیا برای یادگیری و آموزش وارد شد. بنگله دیش دستور مسدود کردن بزرگترین مکتب خصوصی برای کودکان روهینگیا را داد. مقام های دولتی گفتند که این مکتب مجوز رسمی نداشته است.
عکس: KM Asad/dpa/picture alliance
تفریح کودکانه
با وجود همه سختی ها و مشکلات، کودکان روهینگیا تا اندازه ای به این وضع عادت کرده اند و سعی می کنند از زندگی لذت ببرند. در این جا برخی از آن ها در کمپ حکیم پاره که در بنگله دیش موقعیت دارد، کاغذپرانی می کنند.
عکس: DIBYANGSHU SARKAR/AFP
وضعیتی عادی؟
یک مرد در کمپ بالوکالی در بنگله دیش بالن های رنگارنگ می فروشد. اما وضعیت اینطور که به نظر می رسد، عادی نیست. بنگله دیش هزاران تن از آوارگان روهینگیا را از کمپ های پرازدحام به جزیره ای در خلیج بنگال فرستاده است. این جزیره در معرض خطر سیلاب قرار دارد. قرار است که تا ۱۰۰ هزار تن به این جزیره انتقال یابند. مردم تا به حال چندین بار به خاطر شرایط زندگی دراین جزیره تظاهرات کرده اند.
عکس: MUNIR UZ ZAMAN/AFP/Getty Images
آوارگانی که راه پس و پیش ندارند
ماموران پولیس در ساحل شاملاپور در بنگله دیش، کانون قاچاق آوارگان، گزمه می زنند. راه حل دائمی برای روهینگیاها در چشمرس نیست، نه در میانمار و نه در بنگله دیش. پس فرستادن آن ها به میانمار با توجه به رژیم نظامی که آن جا قدرت را به دست دارد، غیرمحتمل است. این رژیم اقلیت ها را بی رحمانه مورد تعقیب قرار می دهد و از دادن شهروندی به روهینگیا کماکان خودداری می کند.