مهاجران افغان در پاکستان از ترس اخراج مخفی زندگی میکنند
۱۴۰۳ اردیبهشت ۱۰, دوشنبه
بسیاری افغانهایی که از پاکستان اخراج میشوند در همین کشور به دنیا آمده و بزرگ شده اند و هیچ آشنایی با افغانستان ندارند. شماری از آنها پس از اخراج تلاش میکنند دوباره به پاکستان برگردند.
اعلانات بازرگانی
یک جوان ۱۸ ساله افغان که در پاکستان به دنیا آمده و بزرگ شده است، پس از این که به دست پولیس افتاد، ماموران پولیس پول نقد، تلفون و موترسایکلش را او گرفتند و او را به مرکز اخراج فرستادند. پدر و مادر این جوان نیم قرن پیش افغانستان را ترک و به پاکستان مهاجرت کرده بودند.
این جوان پس از سپری کردن سه روز در مرکز اخراج به افغانستان بازگردانده شد، کشوری که او پیش از این هرگز به آنجا نرفته بود و چیزی جز لباس با خود نداشت.
این جوان یکی از حداقل ۱.۷ میلیون مهاجر افغان در پاکستان است که بسیاری شان پاکستان را خانه خود میدانستند، زیرا کشورشان از بحران ناشی از چند دهه جنگ رنج میبرد. اما آنها بدون اسناد قانونی اقامت زندگی میکنند و حالا هدف سرکوب شدید هستند و پاکستان گفته که باید این کشور را ترک کنند.
این مهاجران افغان دور از انظار عمومی زندگی میکنند، مشاغل خود را ترک کرده اند و به ندرت از محل زندگی خود بیرون میشوند، زیرا میترسند که توسط پولیس بازداشت و سپس اخراج گردند.
کسب درآمد، کرایه کردن خانه، خرید غذا یا دریافت کمک صحی برای آنها سختتر شده، زیرا این خطر وجود دارد که ممکن توسط پولیس بازداشت شوند و یا به مقامات پاکستانی از حضور آنها گزارش داده شود.
مرحله دوم اخراج مهاجران بدون مدرک افغان از پاکستان
30:49
این جوان که از سن ۱۵ سالگی در یک تعمیرگاه موتر کار کرده است، به دلیل ترس از بازداشت و اخراج شدن، بدون ذکر نامش با اسوشتیدپرس گفتگو کرده است.
با وجودی که او درخواست داده بود تا مانند خانوادهاش اسناد اقامت بگیرد، ولی چنین سندی به او داده نشد زیرا پاکستان به مهاجران افغان و کودکان آنها اسناد اقامت نمیدهد.
این جوان به اسوشیتدپرس گفت: «زندگی من اینجاست. من هیچ دوست یا خانوادهای در افغانستان ندارم، هیچ چیز.» او با اشاره به تلاشیها علیه مهاجران در پاکستان گفت: «میخواستم زودتر به پاکستان برگردم، اما ابتدا باید اوضاع آرامتر میشد.»
پس از ورود به افغانستان، مقامات طالبان به او برای آغاز یک زندگی جدید ۲۵۰۰ افغانی دادند. آنها او را به ولایت شمال شرقی تخار فرستادند و او مجبور بود در مساجد و مدرسههای دینی بخوابد، زیرا کسی را نمیشناخت و سرپناهی هم نداشت. او وقتش را با بازی کریکت و فوتبال میگذراند و برای این که با خانوادهاش تماس بگیرد، تلفون دیگران را امانت میگرفت.
شش هفته بعد، او از تخار به کابل و سپس به ولایت شرقی ننگرهار سفر کرد. او قبل از ملاقات با قاچاقبرانی که توسط برادرش در پاکستان استخدام شده بودند، مجبور بود ساعتها در تاریکی راه برود. وظیفه قاچاقبران این بود که او را در بدل ۷۰ دالر به پشاور برسانند.
او از اینکه دوباره به خانوادهاش پیوسته خوش است؛ اما او آسیبپذیر است. پولیس اعدادی را روی خانههای همسایه او ثبت کرده، تا بداند که چند نفر در آنجا زندگی میکنند و چند نفر دارای اسناد هستند. از زمان آغاز عملیات اخراج مهاجران، صدها خانواده افغان از منطقه گریخته اند. افراد کمتری برای پنهان شدن در میان آنها وجود دارد.
اخراج از پاکستان دختران افغان را در معرض خطر قرار میدهد
02:29
This browser does not support the video element.
اینگونه مناطق در اطراف کراچی محل زندگی دهها هزار افغان است. اما در این مناطق سیستمهای فاضلاب، خدمات صحی و امکانات آموزشی وجود ندارد. زنان کمی در جادهها دیده میشوند و آنهایی که بیرون میروند، چادری آبی رنگ معمول در افغانستان را به سر میکنند.
منزه کاکر، وکیلی که از نزدیک با جامعه افغانها در کراچی کار میکند گفت که حتی نسلهای دوم و سوم این خانوادهها بدون اسناد رسمی زندگی میکنند و به این دلیل نمیتوانند به خدماتی مانند مکتبها و شفاخانهها دسترسی داشته باشند.
افغانها حتی قبل از آغاز عملیات اخراج تحت نظر بودند و شایعاتی وجود داشت که پاکستان میخواهد آنان را اخراج کند، حتی افغانهای دارای اسناد را. پاکستان میگوید چنین تصمیمی در مورد افغانهای دارای مدرک اقامت گرفته نشده است. در یک منطقه دیگر کراچی که اکثراً افغانها در آن زندگی میکنند، مردم با رسیدن پولیس پراکنده شده و در پیچ و خم کوچهها ناپدید میشوند.
عکس ها از آرشیف دویچه وله:
به روایت تصویر: جستجوی بی پایان افغان ها برای سرپناهی امن
اخراج توده ای مهاجران افغان از پاکستان و ایران وضعیت بشری را در افغانستان دشوارتر کرده است. صدها هزار تن از مهاجران اخراج شده سرپناهی برای زندگی ندارند. سازمان های امدادی از احتمال وقوع یک فاجعه انسانی هشدار داده اند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
دشتی پر از خیمه
دشتی در میان کوه های شرق افغانستان پر از صدها هزار نفر شده است. برخی ها در چادر و برخی دیگر در فضای باز زندگی می کنند؛ در میان انبوهی از وسایل نقلیه ای که توانستند از پاکستان به زور اسباب و اثاثیه ببرند. اردوگاه بزرگی که در گذرگاه مرزی تورخم با افغانستان ایجاد شده، واضح ترین نمونه جستجوی طولانی و دردناک افغان ها برای یافتن خانه ای با ثبات است.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
اخراج از پاکستان
یک زن مهاجر افغان از طریق مرز پاکستان با افغانستان در تورخم، به افغانستان باز می گردد. بسیاری از پناهجویان افغان اندکی قبل از پایان مهلت حکومت پاکستان برای کسانی که اسناد قانونی اقامت ندارند، وارد مرز تورخم شدند تا به کشور خود بازگردند. داستان های دردناکی از نحوه اخراج مهاجران افغان بیان می شود.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
فشار بر آوارگان داخلی
در کمپ خانواده های آواره داخلی در حومه کابل، رحمت پسر ۱۵ ساله در هوای سرد زمستان بر روی ویلچر نشسته است. در افغانستان، اقتصاد ویران شده از جنگ که تنها با کمک های مالی بین المللی پا برجا بود، اکنون در آستانه سقوط است. اخراج توده ای مهاجران افغان از ایران و پاکستان فشار را بر آوارگان داخلی این کشور نیز افزایش داده است.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
سرمای زمستان
خانواده ای که مجبور به ترک خانه شان در پاکستان شدند، با سوزاندن زباله ها در اردوگاهی در حومه کابل خودشان را گرم می کنند. بسیاری از مهاجران برگشت کننده در کمپ های سراسر افغانستان زندگی می کنند و قادر به تهیه غذا یا هیزم کافی برای گرما در زمستان نیستند. بسیاری از این انسان ها آوارگان داخلی هستند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
ترک مناطق به دلیل تغییرات اقلیمی
علاوه بر جنگ و فقر در افغانستان، صدها هزار انسان نیز به خاطر تغییرات اقلیمی و عمدتا خشکسالی مجبور به ترک روستاهای شان شده و در نزدیکی کلان شهرهای افغانستان در اردوگاه های آوارگان داخلی مسکن گزیده اند. وضع حقوق بشری این انسان ها به شدت وخیم است.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
بدون سرپناه
مهاجر افغان در بیابان در کنار اردوگاهی در نزدیکی مرز پاکستان و افغانستان استراحت می کند. اخراج مهاجران افغان از پاکستان از ماه نوامبر ۲۰۲۳ آغاز شد. بسیاری از بازگشت کنندگان در افغانستان سرپناهی برای زندگی ندارند. برخی حتی هزینه رفتن تا ولایت مربوطه شان را هم ندارند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
در فضای باز
در اردوگاهی که در نزدیکی مرز تورخم در افغانستان ایجاد شده، بسیاری ها در خیمه ها زندگی می کنند و بسیاری نیز هیچ سقفی بالای سرشان ندارند. خانواده ها شب و روزشان را در سرما در شرایطی می گذرانند که سقف شان آسمان و فرش شان زمین است.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
هشدار از سوءتغذیه کودکان
بخش بزرگی از مهاجران اخراج شده و عودت کننده از پاکستان و ایران را زنان و کودکان تشکیل می دهند. سازمان جهانی صحت هشدار می دهد که میلیون ها کودک در افغانستان از سوءتغذیه رنج می برند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
فقر و بحران اجتماعی
فاطمه، دختری ۱۴ ساله از یک خانواده آواره داخلی در افغانستان در نزدیکی کابل، پایتخت این کشور مجبور شده است تن به ازدواج بدهد. سازمان های بین المللی دفاع از حقوق کودکان هشدار داده اند که این وضع می تواند بحرانی اجتماعی و انسانی را در افغانستان رقم بزند. افزایش کودک همسری یکی از مواردی است که در اردوگاه های آوارگان افغان افزایش یافته است.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
افزایش کودک همسری
شمیلا ۱۵ ساله، از یک خانواده آواره داخلی، در روز عروسی اش لباس عروسی خود را در حیاط خانه گلی تنظیم می کند و می گوید: «من چاره ای ندارم. اگر قبول نکنم، خانواده ام رنج می برد.» پدرش به دلیل فقر و بدهی مجبور شد او را در نوجوانی به عقد پسری در آورد. پدرش گفت: «شاید مجبور بودم، دخترم را به پیرمردی بدهم. حالا با پولی که از خانواده پسر گرفته ام می توانم بدهی ام را بپردازم و پسرم را درمان کنم.»
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
کودکان کارگر
یک کودک آواره داخلی در نزدیکی یک اردوگاه آوارگان در حومه شهر کابل تکدی گری می کند. سازمان های حامی کودکان گفته اند که شرایط آوارگان داخلی و مهاجران اخراج شده باعث می شود کودکان در معرض کار اجباری و شاقه، بهره کشی غیرقانونی و سوء استفاده قرار گیرند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
در انتظار کمک
پناهجویان در اردوگاه آوارگان در نزدیکی مرز تورخم با پاکستان منتظر دریافت کمک هستند. سازمان های بین المللی امدادرسان بارها از کمبود بودجه برای امدادرسانی به نیازمندان در افغانستان خبر داده اند. از زمانی که طالبان دوباره به قدرت رسیده اند، فقط بخشی از نیازمندان افغان حمایت های اندکی دریافت می کنند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
مدرسه ای برای آوارگان
کودکان در مدرسه ای دینی در یک اردوگاه آوارگان در نزدیکی شهر هرات، تعلیم می بینند. طالبان از سوی جامعه جهانی تحریم شده اند و فشار اقتصادی این تحریم ها را مردم تحمل می کنند. این گروه از زمانی که در آگست ۲۰۲۱ دوباره قدرت را تصرف کرده تفسیر سختگیرانه خود از شریعت اسلامی را به عنوان قانون اجتماعی تطبیق می کند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
مدرسه دینی برای دختران
شماری از دختران در اردوگاه آوارگان داخلی در نزدیکی مرز تورخم در یک مدرسه دینی درس می خوانند. طالبان دوباره دختران و زنان را از حق تحصیل در مکاتب بالاتر از صنف ششم و دانشگاه ها منع کرده اند. این امر باعث خشم جامعه جهانی و مردم افغانستان شده است. طالبان گفته اند که زنان و دختران بدون درنظرداشت سن و سال می توانند در مدارس دینی درس بخوانند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
انتظار برای ثبت نام
جنگجوی طالبان در حالی که پناهجویان افغان برای ثبت نام در اردوگاهی در نزدیکی مرز پاکستان در تورخم، صف کشیده اند، نگهبانی می دهد. بر علاوه پاکستان، ایران نیز مهاجران افغان را به صورت توده ای بازداشت کرده و اخراج می کند. به گفته مقامات در ایران، تنها در یک ماه بیش از ۶۰ هزار مهاجر بدون مدرک افغان از این کشور به وطن شان اخراج شده اند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
تلاش برای مهاجرت دوباره
گروهی از مردان جوان در خانه ای متروکه در شهر زرنج در نزدیکی مرز ایران منتظر عبور غیرقانونی به این کشور هستند. با وصف اینکه اخراج از ایران و پاکستان جریان دارد، اما هنوز هم بسیاری ها از افغانستان تحت حاکمیت طالبان فرار می کنند. مخصوصا فشار اقتصادی باعث شده که مهاجرت مردان جوان به امید یافتن کار به ایران افزایش یابد.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
استفاده از تاریکی شب
مردان جوان در خانه ویرانه ای در نزدیکی مرز با ایران در نیمروز منتظر هستند تا با استفاده از تاریکی شب از مرز عبور کنند. هر ماه هزاران نفر از این مسیر مرزی عبور می کنند تا در ایران کاری پیدا کرده و خانواده شان را در افغانستان از نظر مالی کمک کنند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
پریدن از دیوار
مهاجران افغان باید از یک دیوار مرزی بالا رفته و داخل خاک ایران شوند. اخراج توده ای مهاجران افغان از پاکستان اخیرا باعث شده که میزان مهاجرت نامنظم مردان جوان به ایران به صورت چشمگیری افزایش یابد. هرازگاهی مرزبانان ایرانی بر مهاجران شلیک می کنند و شماری از آنان در این مسیر جان می بازند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
قبرستان مهاجران
در این گورستان در شهر رنج مرکز ولایت نیمروز، به گفته مردم محلی شمار زیادی از جوانانی دفن می شوند که در جریان تلاش برای عبور از مرز کشته شده و یا به هر دلیل دیگری جان می بازند. یکی از راه ها این است که مهاجران ابتدا باید از طریق مرز به پاکستان وارد شده و بعد به خاک ایران وارد شوند.
عکس: Ebrahim NorooziAP/picture alliance
19 عکس1 | 19
کاکر از وضعیت بد افغانهایی که در پاکستان مانده اند ناامید است. او گفت: «گاهی اوقات آنها غذا ندارند و ما از سازمان ملل درخواست میکنیم تا به آنها کمک کند.» این افغانها قبلاً برای کسب درآمد یا دریافت کمکهای صحی، از چنین مناطقی به قلب کراچی سفر میکردند، اما حالا دیگر نمیتوانند این ریسک را بپذیرند، زیرا به گفته کاکر، احتمال بازداشت آنها وجود دارد.
برخی از آنها شناخت کارت خود را از زمان جنرال ضیاء الحق، دیکتاتور نظامی که همزمان با تهاجم شوروی به افغانستان در سال ۱۹۷۹ حاکمیت میکرد، به کاکر نشان میدهند. کاکر میگوید: «آنها تعجب میکنند که چرا بعد از ۴۰ سال تابعیت ندارند. آنها در مورد محل زندگی خود به کسی نمیگویند و بیرون نمیروند.»
کاکر گفت: «آنها در خانههایی زندگی میکنند که به نام شخص دیگری کرایه شده است.» کودکانی که در پاکستان به دنیا آمده و بزرگ شده اند، حالا خود فرزند دارند. اما به گفته کاکر، «این کودکان هیچ سند هویتی ندارند. همه آنها با آینده نامعلوم مواجه اند.»
سید حبیب الرحمان که به عنوان هماهنگکننده رسانهای در قونسلگری زیر کنترول طالبان در کراچی کار میکند، وقت زیادی را در بین این جماعتها به سر میبرد.
رحمان گفت: «در آنجا خانهها و دکانها خالی هستند. بازارها خالی است. پاکستانیهایی که ما میشناسیم از این وضعیت راضی نیستند. آنها میگویند زندگی خوبی را با افغانها داشته اند ولی حالا تجارت شان کاهش یافته زیرا بسیاری خانوادههای افغان این مناطق را ترک کرده اند.»
افغان هایی که اسوشتدپرس با آن ها مصاحبه کرده دلایل مختلفی برای عدم کسب اسناد ارائه کرده اند. برخی گفته اند که در خارج از پاکستان کار میکردند. شماری هم گفته اند که وقت نداشته اند و هیچ کس فکر نمیکرد که روزی پاکستان آنها را اخراج کند. محمد خان مغول، مرد ۳۲ ساله که در کراچی متولد شده، دارای سه فرزند است. پیش از آغاز عملیات اخراج، او نانوایی داشت ولی پولیس به او گفته که باید نانواییاش را مسدود کند.
او گفت: «مشتریانم شکایت داشتند زیرا نمیتوانستند از من نان بخرند.» او و خانواده اش برای فرار از عملیات پولیس به شهر کویته در جنوب غربی ایالت بلوچستان رفتند. چند روز بعد دوباره به کراچی برگشتند و حالا قصد ندارند این شهر را ترک کنند. او در حالی که اندوهگین بود، گفت: «این خانه من است. این شهر من است.»