خط تماس اضطراری برای پناهجویان به نام «AlarmPhone» به تاریخ چهارم جون ویدیویی را در صفحه تویتر خود نشر کرد که در آن یک کودک در قایق کوچک حامل مهاجران دیده می‌شود. این کودک فریاد می‌زند: «مادر، مادر ما می‌میریم.»

در عین حال مردان نقاب پوش در حال سوار شدن بر این قایق هستند که در وسط بحر قرار دارد. این واقعه در تنگه ای رخ داد که میان ترکیه و جزیره لیسبوس یونان موقعیت دارد. به گزارش آژانس محافظت از مرزهای بیرونی اتحادیه اروپا (فرانتکس)، در حال حاضر بیشتر مهاجران سعی می‌کنند که از این طریق وارد اتحادیه اروپا شوند.

«این حملات کاملاً غیرقانونی اند»

این خط تماس اضطراری که توسط یک گروه به صورت خصوصی به جریان انداخته شده، راه ارتباطی کمکی برای مهاجرانی است که در بحر دچار مشکلات اضطراری می‌شوند. این خط تیلفون تماس های اضطراری مهاجران را به نزدیک ترین آژانس گارد ساحلی در منطقه می‌فرستد و سعی می‌کند مقام های مسئول را وادار کند که برای نجات مهاجران فوراً وارد عمل شوند.

لورنس، یک شهروند سوئیس است که به صورت داوطلبانه برای خط تماس اضطراری «AlarmPhone» کار می کند به تاریخ چهارم جون ماموریت انجام می‌داد. لورنس می‌گوید که سرنشینان این قایق به شدت پریشان بودند. مردان نقاب پوش ماشین قایق آن ها را تخریب کرده و از کار انداختند. بعد این قایق را به حال خود رها نمودند.

بر اساس اطلاعاتی که لورنس دریافت کرده، این واقعه در آب های یونان رخ داده است. او می‌گوید: «این حملات بر اساس همه موازین قانونی کاملاً غیرقانونی است و به وضوح استفاده ظالمانه از قوه و زور علیه مهاجران را در امتداد مرزهای یونان نشان می‌دهد.»

افرادی که به صورت داوطلبانه برای «AlarmPhone» کار می‌کنند، می‌گویند که گزارش ها راجع به حملات علیه مهاجران و پناهجویان افزایش یافته است.

صبح روز بعد، به تاریخ ۵ جون، یک قایق دیگر با ۱۹ سرنشین با خطر واژگونی در این منطقه مواجه شد. یکی از سرنشینان این قایق فرهاد بود که ۱۶ ساله و شهروند افغانستان می‌باشد. (نام او توسط هیئت تحریریه تغییر داده شده است). این نوجوان افغان در گفتگو با دویچه وله اظهار داشت که با مادر و خواهرش از افغانستان فرار کرده، اما هر دوی آن ها را در مسیر ترکیه گم کرده است.

حالا او تنها مانده و سعی می‌کند که خود را به اروپا برساند. این نوجوان افغان از چهار ماه به این سو در یک فابریکه در ترکیه مشغول کار است تا بتواند برای پرداخت هزینه سفر به قاچاقبران، پول کافی پس انداز کند.

فرهاد می‌گوید که یک قایق بادی از آب های یونان نزدیک آنان شد و قایق آن ها را متوقف کرد: «آن ها پنج مرد نقاب پوش بودند. یکی قایق را هدایت می‌کرد، دو تن ما را با چوب لت و کوب کردند، یک نفر دیگر قایق حامل ما و ماشین اش را تخریب کرد و نفر پنجم فقط نظاره گر بود.» فرهاد جرئت نکرد که از این حمله فلم برداری کند. اما او وقایعی را که بلافاصله پس از آن رخ داد، در تیلفون موبایلش ثبت کرده است.

دویچه وله این ویدیوها را بررسی کرده و واقعی بودن تصاویر را تایید کرده است. در این ویدیوها دیده می‌شود که قایق سوراخ شده و ماشین آن تخریب گردیده است. در نهایت سرنشینان آن سراسیمه به داخل آب می‌پرند تا خود را به ساحل لیسبوس برسانند.

یک زن که سرنشین این قایق است، دستان خود را تکان می‌دهد و فریاد می‌زند: «آن ها دوستان شان را فرستاده اند تا قایق ما را تخریب کنند و حالا ما را تماشا می کنند!» یک کشتی گارد ساحلی یونان که یک قایق کوچک بادی در کنارش قرار دارد، به روشنی در این ویدیو دیده می‌شود.

فرهاد این قایق را برای ما در یک اسکرین شات علامتگذاری کرد. او به دویچه وله گفت که کاملا مطمئن است که مردان نقاب پوش «نیروهای یونانی» از کشتی بزرگ گارد ساحلی بودند و در مدت زمانی که این واقعه رخ داد، با این کشتی ارتباط داشتند.

اما به سادگی نمی‌توان ثابت کرد که گارد ساحلی یونان در این وقایع دست داشته است. تقریباً هیچ عکس یا ویدیویی از این حملات وجود ندارد. مردان نقاب پوش یونیفورم به تن ندارند و قایق های شان نیز بی نام و نشان است. به این دلیل ویدیوی دیگری که به تاریخ ۴ جون ثبت شده، بسیار مهم است.

پلتفورم های آنلاین و تحقیقاتی «بلینگ کات» و «لایت هاوس» توانستند با تحلیل و بررسی بخش‌های فوقانی کشتی و ویژگی های متمایز قایق ها ثابت کنند که این قایق بادی متعلق به یکی از کشتی های گارد ساحلی یونان است.

این قایق به کشتی گارد ساحلی یونان با نام « ΛΣ 080» تعلق دارد و ثابت شده که در آن روز در مقابل ساحل لیسبوس مستقر شده بود.

یونان همه اتهامات را رد می‌کند

با این وجود یونان هر گونه ادعاها را در زمینه استفاده از روش های غیرقانونی علیه مهاجرانی رد می‌کند. گارد ساحلی یونان در واکنش به تقاضای دویچه وله برای اظهار نظر راجع به اتهام عقب راندن غیرقانونی مهاجران گفت که یونان در دوران همه گیری ویروس کرونا با «سرازیری انبوه و سازمان یافته مهاجران» از ترکیه روبرو شده است.

گارد ساحلی یونان در ادامه تاکید کرد که براساس قوانین ملی و بین المللی از مرزهای اروپا محافظت می‌کند و هرگونه گزارش نشر شده که برخلاف آن را ادعا می‌کند «با اخبار جعلی» ارتباط دارد و بخشی از «اطلاعات نادرستی است که به صورت عمدی علیه گارد ساحلی نشر می‌شود.»

آژانس محافظت از مرزهای خارجی اتحادیه اروپا (فرانتکس) که با گارد ساحلی یونان در دریای اژه همکاری نزدیک دارد، از پاسخ مستقیم به درخواست ویژه دویچه وله راجع به وقایع چهارم جون امسال امتناع کرد. در بیانیه کلی که مرکز فرانتکس در وارسا نشر کرده، آمده است: «فرانتکس در عملیاتی که انجام می‌دهد، کاملاً به رعایت بالاترین استندردهای کنترول مرزی متعهد است و قوانین بین المللی حکم می‌کنند که عقب راندن مهاجران غیرقانونی است.»

اما مستندهای ویدیویی و اظهارات شاهدان که دویچه وله در طول چند هفته جمع آوری کرده، نشان می‌دهند که این حملات و به عقب راندن مهاجران، دیگر وقایع معدود و استثنایی نیستند. موارد مشابه در حال افزایش است و نشان می‌دهند که مقام های مسئول، بر اساس یک مدل بی رحمانه ارعاب عمل می‌کنند و به این ترتیب قوانین ملی و بین المللی زیرپا گذاشته می‌شوند.

کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان خواهان تحقیق شد

کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان در این خصوص ابراز نگرانی کرده است. بوریس چشیرکوف، سخنگوی آژانس مهاجران در یونان، به دویچه وله گفت که از ماه مارچ به این طرف، ده ها واقعه مشابه را ثبت کرده است.

این دفتر نمایندگی سازمان ملل از حکومت یونان خواست که در این باره تحقیق کند و اعلام کرد «در حالی که یونان حق قانونی کنترول مرزهایش و اداره مهاجرت غیرقانونی را دارد» باید همزمان «به قوانین بشردوستانه بین المللی و استندردهای محافظت از مهاجران احترام داشته باشد.»

ساعت ها پس از این که فرهاد به تاریخ ۵ جون با خط تیلفون اضطراری تماس گرفت، قایق آن ها هنوز بر روی آب شناور بود و این قایق به تدریج هوای داخل خود را از دست می داد. او به دویچه وله علاوه کرد که قایق های گزمه یونان به جای این که آنان را کمک کند، با فاصله بسیار نزدیک از کنار آن ها عبور می‌کردند و سعی می‌نمودند با ایجاد موج، قایق تخریب شده آن ها را به سمت آب های ترکیه هدایت کنند.

مهاجران سوار بر این قایق به تدریج خسته شدند و نتوانستند دیگر با دستان خود پارو بزنند. در نهایت، در حالی که باد قایق شان تقریبا خالی شده بود، توسط گارد ساحلی ترکیه نجات داده شدند.

ما با فرهاد ۱۶ ساله زمانی گفتگو کردیم که به ترکیه بازگشته بود. صدایش می‌لرزید، پریشان، ناامید و محزون بود. این پنجمین باری بود که فرهاد سعی می‌کرد وارد یونان شود اما تلاش‌هایش ناکام مانده بود.

«هیچ کدام از طرفین این جا خوب نیستند»

گارد ساحلی ترکیه پیوسته تصاویری را از جریان «نجات» مهاجران نشر می‌کند. اما ناظران در منطقه می‌گویند، فقط یونان نیست که قانون را نقض می‌کند.

به گفته آن ها، گارد ساحلی ترکیه در بسیاری موارد مدت زمان زیادی را به نظاره می‌گذرانند و به جای این که به کمک مهاجرانی بشتابند که در بحر دچار مشکل شده اند، از آنچه سوء رفتار همکاران یونانی شان خوانده می شود فیلم برداری می‌کنند.

تامی السن، بنیانگذار پلتفورم «AegeanBoatReport» می‌گوید: «هیچ کدام از طرف ها در این جا رفتار خوب ندارد. هر دو طرف برای رسیدن به اهدافشان از مهاجران آسیب پذیر استفاده می‌کنند و به نظر می آید که اتحادیه اروپا دست های یونان را در این زمینه باز گذاشته است.»

السن از سال ۲۰۱۷ به این طرف موارد سفر مهاجران در بحیره اژه را به گونه دقیق ثبت می‌کند. او می‌گوید که در برخی موارد، مهاجران مستقیماً بین دو طرف یونان و ترکیه گیر می‌مانند.

به تاریخ ۲۲ جون امسال، یک قایق با ۳۵ سرنشین که شامل زنان و کودکان نیز می‌شد، از آب های یونان به ترکیه رانده شد. یک مهاجر از این صحنه فیلم برداری کرده است.

در این ویدیو نیز یک قایق بادی با گروهی از مردان سیاه پوش دیده می‌شود. در عقب آن، یک کشتی گارد ساحلی یونان دیده می‌شود که به روشنی قابل تشخیص است. نخست مشخص نیست که چه اتفاقی رخ داده است.

مهاجرانی که در این قایق سوار بودند، می‌گویند که یک قایق گزمه ترکیه با سرعت بسیار زیاد به سوی کشتی یونانی حرکت کرد و بعد تیراندازی صورت گرفت. سرنشینان قایق بادی در پی این واقعه دچار وحشت و سراسیمگی شده بودند.

در حالی که ما مشغول بررسی این ویدیوها بودیم، ناگهان با یک صورت آشنا مواجه شدیم: فرهاد ۱۶ ساله است که ارتباط ما با او قطع شده بود. در این ویدیو می‌توان دید که او با شماره ۱۱۲ که خط تیلفون اضطراری اروپا است، گفتگو می‌کند.

یک صدای زنانه به زبان انگلیسی و با لهجه یونانی می‌گوید: «آرامش تان را حفظ کنید. آن ها از موقعیت شما باخبر هستند و در زودترین فرصت ممکن خواهند آمد.»

فرهاد که بسیار ناامید است، به او دوباره می‌گوید: «گارد ساحلی یونان نزدیک است، آن ها بیش از حد به ما نزدیک شده اند. [...] آن ها نگاه می‌کنند و می‌دانند کجا هستیم. چه زمانی به این جا می رسند؟» بعد صدای زن شنیده می‌شود که می‌گوید: «در زودترین فرصت ممکن، منتظر باشید و آن ها خواهند آمد. باشد؟» و بعد تماس را قطع می‌کند.

نویسندگان: بریگیته شولکه گیل و یولیا بایر/ م. ا. 

امان الله جواد و استر فلدن، خبرنگاران دویچه وله، در تهیه این گزارش همکاری کرده اند.