میگرن مشکلی بیشتر از یک سردردی شدید است. چه چیزی باعث میگرن میشود و چه امکاناتی برای تداوی آن وجود دارد؟
اعلانات بازرگانی
هر کسی که میگرن دارد میتواند تصور کند که این نوع سردردی چه اندازه انسان را از تاب و توان میاندازد. میگرن با تپشهایی در داخل سر شروع میشود و درد در یک چشم به هم زدن گسترش مییابد. آنهایی که از این مشکل رنج میبرند تلاش میکنند سر خود را پایین نگهدارند، و از نور خیرهکننده و صداهای بلند خودداری میکنند. گذشته از این تهوع و دلبدی نیز بیشتر میشود. میگرن ممکن است ساعتها و حتی تا دو روز ادامه یابد.
میگرن تنها یک سردردی بد نیست. این اختلال میتواند به اشکالی انسان را ناتوان سازد که سردردی عادی نمیتواند. آنهایی که میگرن مزمن دارند، نیمی از روزهای خود در یک ماه را با این درد سپری میکنند.
نیمی از مردم به شکلی از اشکال اختلال سردردی دارند، در حالی که در سطح جهان حدود ۱۵ درصد مردم از میگرن رنج میبرند.
مغز بسیار حساس عامل میگرن است
میگرن یک بیماری ناشی از حساس بودن بسیار زیاد مغز است. مغز کسانی که از میگرن رنج میبرند اتصالات عصبی حساس غیرعادی دارد.
به این دلیل، مغز این افراد در مقایسه با کسانی که میگرن ندارند، به تغییرات کوچک در محیط واکنش نشان میدهند که میتواند منجر به سردردی یا حملات جدی میگرن شود.
مجموعه مطالب مربوط به صحت و سلامتی را در صفحه صحت بخوانید!
باور به این است که حملات میگرن ریشه در تحرکات الکتریکی غیرعادی سلولهای حسی عصب در مننژ مغز دارد. مننژ لایههای غشایی است که از مغز محافظت میکند.
این سلولهای عصبی وقتی که حساس شوند سیگنالهایی به مغز ارسال میکنند که منجر به سردردی، نورهراسی و دیگر علایم میگرن میشود. این نئورونها یا یاختههای عصبی به رگهای خون نزدیک اند، به این دلیل سردردی میگرن مشابه نبض ضربان قلب احساس میشود.
تصویر: هشت مشوره برای نجات از سردردی
در بیشتر موارد دلیل سردردی های تکراری سخت گردیدن پی و عضلات ناحیۀ سر و گردن است. با چنین سردردی انسان احساس می کند که یک سیم باریک فولادی به دور سرش سفت حلقه شده است. در اینجا هشت مشوره را برای کاهش سردردی می خوانید.
عکس: Colourbox
تفریح در وسط کار
سردردی ناشی از سخت گردیدن پی و عضلات ناحیۀ سر و گردن، که با آن درد در تمام سر احساس می گردد، اکثر اوقات در نتیجۀ نشستن چندین ساعته پیدا می شود. به خاطر اینکه چنین چیزی واقع نشود، انسان باید به صورت منظم تفریح کند. پس باید به هوای آزاد بیرون برود و تنفس عمیق کند، حتی اگر برای تنها پنج دقیقه هم باشد. به این ترتیب عضلات نرمش یافته و انسان انرژی تازه می گیرد.
عکس: Colourbox
تحرک
آسان ترین تمرین ها در زندگی روزمره از سردردی جلوگیری می کند: به عقب تکیه کنید و سر تان را به طرف راست و چپ بچرخانید، طوریکه عضلات گردن تان به صورت کشیده باشد. در آخر سر تان را به طرف شانۀ راست و بعد به طرف شانۀ چپ خم کنید. پس از آن با هردو شانۀ خود حرکت حلقه یی را انجام بدهید. به این ترتیب عضلات نرمش می یابند.
عکس: Colourbox
آرامش کمک می کند
کسی که اکثراً سردردی ناشی از سخت گردیدن پی وعضلات ناحیۀ سر و گردن دارد، باید خستگی و فشار روانی خود را متوقف بسازد، زیرا فشار روانی متابولیسم یا سوخت و ساز در مغز را دگرگون می سازد . ازینرو باید در جست و جوی آرامش بود. طور مثال انسان می تواند همه روزه در یک زمان معین برای چند دقیقه در یک اتاق آرام دراز کشیده و به یک موسیقی آرامش بخش گوش بدهد، و یا هم بسیار آگاهانه از هرکاری برای چند لحظه دست بکشد.
عکس: Colourbox
روغن نعناع مؤثر است
برای کاهش سردردی ناشی از سخت گردیدن پی و عضلات ناحیۀ سر و گردن، روغن نعناع نیز مفید واقع می شود. به اساس یک تحقیقات دانشگاه کیل آلمان، روغن نعناع حتی همانند دارو های ضد درد عمل می کند. وقتی یک محلول ۱۰ درصده روغن نعناع به پیشانی، شقیقه ها و گردن مالیده شود، اکثر اوقات پس از ۱۵ دقیقه سردردی بهبود می یابد.
عکس: Colourbox
نیروی آب
تجربه ثابت کرده است که برای کمک فوری به خود، یک حمام داغ نیز برای زدودن سردردی ناشی از سخت گردیدن پی و عضلات سودمند واقع می گردد. بدین منظور باید ۱۰ تا ۲۰ دقیقه را اختصاص داد. گیاهان دارویی به عنوان مادۀ اضافی در حمام، اثر آرامش بخش دارند.
عکس: Colourbox
ماساژ برای رفع سردردی
ماساژ نیز می تواند عضلات سفت شده را دوباره نرم سازد. برای این کار باید نوک انگشتان و یا قسمت آخر کف دست را روی شقیقه ها گذاشت و با حرکت دایروی و فشار اندک آن ناحیه را ماساژ داد. آنگاه کف دستان خود را به دور سر باید چنان حلقه کرد که انگشت شهادت و انگشت وسطی تا پیشانی برسند و هردو شصت روی بخشی عقبی سر گذاشته شوند. آنگاه این نواحی سر برای حد اقل پنج دقیقه ماساژ داده شوند.
عکس: Colourbox
رفتن نزد داکتر چشم
هرگاه سر دردی بیشتر اوقات هنگام شام و یا شب واقع شود، در آنصورت شاید دلیل آن مشکل چشم باشد. فشار آوردن بیش از حد بالای چشم، التهابات این عضو بدن، بالا رفتن فشار داخلی چشم و اولتر از همه دید عیار نشده و نادرست چشم، از جملۀ دلایل احتمالی سردردی اند.
عکس: Colourbox
رفع سردردی با دارو
خوردن بیش از حد دوای درد گاهی تأثیر معکوس دارد، که آن را سردردی ناشی از ادویه می گویند. هرگاه بیش از حد ادویه استفاده شود در آن صورت سیستم عصبی بدن حساسیت در برابر درد را بیشتر می سازد. بسیاری از مردم در همچو حالتی هنوز هم دوای بیشتر می گیرند، در نتیجه تأثیر منفی آن افزایش می یابد. اگر دوای سردردی تا چهار روز مفید واقع نشود، در آنصورت باید نزد داکتر رفت. تهیه: کارولا ویلت/ صفی الله ابراهیم خیل
عکس: Colourbox
8 عکس1 | 8
پاول دورهام، محقق میگرن در دانشگاه ایالت میسوری ایالات متحده امریکا میگوید میگرن در درجه اول مغز، اما کل بدن را متاثر میکند.
او گفت: «دیگر سیستمها مانند سیستم ایمنی، جهاز هاضمه و سیستم قلبی-عروقی نیز در میگرن نقش دارند. به این مفهوم اگر تنها یک بعد میگرن با داروهای ضد درد درمان شود، محتمل نیست که این داروها همه علایم را تسکین دهد و کیفیت زندگی فرد بهتر شود.»
سلسله عوامل زیادی باعث شروع میگرن میشود که از یک فرد تا فردی دیگر فرق میکند. علتهای اصلی از این قرار اند:
۱. نور بسیار خیره و روشن و صدای بلند
۲. بوهای شدید مانند عطر، دود، یا بوی غذاهای خاص
۳. کمخوابی، کیفیت خراب خواب یا بیخوابی ناشی از مسافرت طولانی با هواپیما
۴. گرسنگی یا کمآبی بدن
۵. مصرف مقدار زیاد کافئین
۶. الکول، به خصوص واین سرخ
۷. تغییر میزان هورمونهای بدن، مثلاً در جریان عادت ماهوار، حاملگی یا یائسگی
۸. برخی غذاها و عادات غذایی، خصوصاً غذاها و شکر بیش از حد پروسس شده
۹. استرس
راههای تسکین بخشیدن علایم میگرن
راههایی برای تسکین بخشیدن شدت میگرن و یا جلوگیری از تبدیل شدن سردردی به میگرن تمامعیار وجود دارد.
نوشیدن زیاد مایعات و یا گذاشتن جعبه یخ (آیسپک) روی پیشانی میتواند کمک کند. همچنین دراز کشیدن در یک اتاق آرام و تاریک برای فرار از عوامل استرسزای محیطی نیز کمککننده است.
شماری از افراد دچار میگرن به «رفتاردرمانی شناختی» رجوع میکنند. این غیرمحتمل است که این روش اختلال میگرن را تداوی کند، اما به انسان میآموزد که با درد کنار بیاید و عوامل تحریککننده میگرن را تشخیص دهد.
آیا با وجود داشتن بیماری قلبی می توان ورزش کرد؟
06:17
میگرن چگونه تداوی میشود؟
در اینجا بخشی از موفقترین روشهای تداوی میگرن که در آزمایشهای بالینی موفقیت داشته اند، معرفی میشود:
۱. انتیبادیهای مونوکلونال «سیجیارپی» (Calcitonin gene-related peptide): این داروی جدید میگرن مانع فعالیت پروتئین موسوم به «سیجیارپی» میشود. این پروتئین نئورنهای عصبی را در مننژ حساس میسازد و نقش مهمی در بروز علایم میگرن دارد.
۲. تریپتان (Triptans): تریپتان دستهای از داروهای است که برای تداوی میگرن تجویز میشود.
۳. داروهای ضد درد مانند پراستامول و آسپیرین میتواند در کاهش سردردی موثر باشند، اما علایم میگرن مزمن را تسکین نخواهند بخشید.
خصوصاَ در مورد موثریت انتیبادیهای «سیجیارپی» و تریپتانس در تداوی میگرن شواهد زیادی وجود دارد و افراد دچار میگرن با استفاده از این داروها کیفیت زندگی شان به صورت چشمیگری بهبود مییابد. اما این داروها در همه افراد دچار میگرن نتیجهبخش نبوده است.
یک مشکل دیگر این است که شیوههای تداوی به تسکین بخشیدن سردردی تمرکز دارند، به این معنی که دیگر علایم مانند تهوع، حساسیت در برابر نور و خستگی باقی میمانند.
چرا ویتامین سی برای بدن ضروری است؟
سیستم ایمنی قوی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بدن برای مقاومت در برابر بیماریها این به ویتامینهای کافی نیاز دارد. ما در این آلبوم عکس نگاهی به اهمیت ویتامین سی میاندازیم.
عکس: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
جذب ویتامین ها
کسانی که از نظر جسمی سالم اند و رژیم غذایی مناسب دارند، ویتامینهای مورد نیاز بدن را از طریق غذا و میوه ها میگیرند. ویتامین ها استخوان ها، عضلات و سیستم ایمنی بدن را قوی و مستحکم می کند. ویتامینها در میتابولیسم بدن نیز نقش دارند. میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین اند. همچنان غله جات، گوشت، ماهی، شیر و فرآورده های آن نیز مواد مورد نیاز و حیاتی بدن را تامین می کنند.
عکس: Colourbox
میوهها، منبع مهم ویتامین سی
اکثر پستانداران می توانند ویتامین سی را سنتز کنند، یعنی آن را خود تولید می کنند. انسان ها این کار را نمی توانند. ما باید ویتامین های مورد نیاز بدن را با خوردن مواد غذایی تامین کنیم. ویتامین سی در کیوی، نارنج، مالته و سبزیجاتی مانند کلم غنچه یی، بروکلی و مرچ دلمه نیز یافت می شود. متاسفانه این سبزیجات تا حدی در برابر حرارت حساس اند، بنا براین باید در هنگام پختن آنها کمی احتیاط شود.
عکس: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
اهمیت ویتامین سی برای بدن
ویتامین سی چیزی نیست که بگوییم «خوب است داشته باشیم»، بلکه برای بدن ما خصوصاً برای افراد مسن، بیمار و گیاه خوار بسیار مهم است. کارکرد بیوشیمی آن نیز در بدن تمامی انسان ها یکسان است و از اهمیت یکسانی نیز برخوردار است. ویتامین سی شامل آن دسته از ویتامین هایی است که انرژی مورد نیاز را به بدن نمی دهد اما برای عملکردهای اساسی بدن اهمیت حیاتی دارد، به شمول سوخت و ساز سلولی و سیتم دفاعی بدن ما.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
انتی اکسیدانها و خنثی کردن رادیکالهای آزاد
انتی اکسیدان ها مواد مغذی در غذاها هستند. ویتامین سی به عنوان یک آنتی اکسیدان، آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد اکسیجن به مولکول هایی اساسی بدن را کاهش می دهد. این رادیکال ها در فرایند طبیعی سوخت و ساز ایجاد می شوند. با این حال آلاینده هایی مانند تنباکو به سرعت باعث استرس اکسیداتیو و افزایش شکل گیری رادیکال های آزاد می شوند. این مسئله نیاز بدن به ویتامین سی را افزایش می دهد.
عکس: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
توت زمینی برای فعالیت انزایمها
از ویتامین سی موجود در توت زمینی نه تنها بدن انسان برای محافظت در برابر رادیکال های آزاد اکسیجن استفاده می کند، بلکه ویتامین سی موجود در آن به اصطلاح یک کوفاکتور مهم برای فعالیت های متعدد آنزایمی مانند ترکیب پروتئین هاست. این ویتامین بخشی از تاندون، استخوان، غضروف و پوست است. بنا بر این وقتی زخم به زودی و خوبی بهبود نمی یابد، می تواند بیانگر کمبود ویتامین سی در بدن باشد.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
مقابله با بیماریها به کمک گریپ فروت
بدن انسان برای اینکه بتواند از خود در برابر عفونت ها محافظت کند نیاز به ویتامین سی دارد. ویتامین سی نه تنها به مثابه انتی اکسیدان محافظت از سلول ها را به عهده دارد بلکه در صورت بروز عفونت ها نیز از بدن محافظت می کند. این امر مهاجرت سلول های ایمنی و به اصطلاح نوتروفیل ها را در محل عفونت تحریک می کند و همچنان فاگوسیتوز یا تجزیه مواد بلعیده شده و از بین بردن عوامل بیماری زا را تقویت می کند.
عکس: picture-alliance/Panther Media/R. Tsubin
وقایه خوب، مراقبت خوب است
کمبود شدید ویتامین سی در بدن می تواند باعث بیماری السکوربوت شود. عدم بهبودی زخم ها، ظاهر شدن کبودی در بدن، آسیب به موها و دندان ها وهمچنان درد در ناحیه مفاصل از علائم این بیماری بالقوه کشنده می باشد. مصروف روزانه ده میلی گرام ویتامین سی برای محافظت بدن در برابر این بیماری کافی است. علاوه بر این ویتامین سی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلب و سکته مغزی را کاهش می دهد.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
چه اندازه ویتامین سی برای بدن کافی است؟
بنا بر معلومات مرکز محافظت از مصرف کنندگان، برای مردان مصرف روزانه ۱۱۰ میلی گرام ویتامین سی و برای زنان ۹۵ میلی گرام توصیه شده است. برعکس محققان دانشگاه ایالتی اورگن برای تمامی بزرگسالان مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرام ویتامین سی را توصیه کرده اند. مصرف این مقدار بی ضرر است و اگر بیشتر از حد تجویز شود، از طریق ادرار دفع می گردد.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Guenther
8 عکس1 | 8
ادامه تحقیقات در مورد تداوی میگرن
دانشمندان شدیداً کار میکنند تا خلاءها در تداوی میگرن را برطرف سازند و تحقیقات روی روشهای تداوی نویدبخش ادامه دارد.
۱. دستگاههای تنظیم فعالیت سلولهای عصبی: این روش به نام «تحریک خارجی عصب سه گانه» (e-TNS) یاد میشود. در این روش با استفاده از دستگاهها به عصب چهره به میزان پایین تحریک الکتریکی داده میشود. آزمایشی بالینی این دستگاهها نتایج موفقیتآمیز در تداوی میگرن داشته است، اما این روش هنوز مورد تائید برای استفاده در بیماران قرار نگرفته است.
۲. اکسیتوسین: اسپری هورمونی بینی اکسیتوسین میتواند در کاهش حوادث میگرن به خصوص در زنان موثر و مصون باشد.
۳. شیوه تداوی با غذاهای مشخص و مکملهای غذایی: تحقیقات پاول دورهام نشان میدهد که عصاره تخم انگور، کاکاو یا سوپ آبکی گوشت مرغ در برخی افراد به کاهش میگرن کمک میکند.
دورهام گفت: «من فکر نمیکنم که خوراکدارویی باید جایگزین داروها باشند، اما این خوراکها میتوانند گزینهای برای مدیریت میگرن باشند.»
این گزینهها اخیر در تعداد محدودی از بیماران آزمایش شده است و شواهد کافی وجود ندارد که برای افراد دچار میگرن توصیه شوند. اما آزمایشهای کلینیکی این شیوههای تداوی ادامه دارد تا دیده شود که تا چه اندازه در تداوی میگرن موثر اند.
چند توصیه کوتاه برای جلوگیری از فراموشی و زوال عقل
دلیل اصلی ابتلا به الزایمر و بیماریهای مشابه آن هنوز روشن نیست، اما با آنهم می توان گفت که ورزش و حرکت بدنی میتواند از بیماری های شدیدی به شمول آلزایمر یا زوال عقل نیز جلوگیری کند.
عکس: Colourbox
از افزایش وزن جلوگیری کنید
ورزش یکی از راه های مؤثر کاهش وزن است. برای رسیدن به چنین هدفی کارشناسان استفاده از غذای صحی و بیش از همه تحرک مناسب را توصیه می کنند. زیرا حرکت کردن نه تنها باعث کاهش وزن می شود، بلکه همچنان بر جریان خون و جریان میتابولیسم بدن تأثیرات مثبی را بر جا می گذارد.
عکس: picture-alliance/dpa/G. Breloer
رژیم غذایی با سبزیجات
تحقیقات زیادی ثابت کرده اند که استفاده از غذای سالم به شمول سبزیجات، سالاد و روغن نباتی همچنان بر شریان های بدن تأثیرات خوبی بر جا می گذارند. زیرا در کنار ورزش اگر به غذا نیز توجه گردد، از بیماری های به شمول ایست قلبی، حملات عصبی و نیز الزامیر می شود جلوگیری نمود.
عکس: picture-alliance/dpa/F. May
تحرک و ورزش
افزون بر این، حرکات بدنی نه تنها برای جلوگیری از خیلی بیماری ها مفید می باشد و شریان های خون را در حرکت نگه میدارد، بلکه همچنان راسأ به مغز انسان نیز تأثیرات سودمندی دارند. به این ترتیب حرکات ورزشی نه تنها قدرت تمرکز فکری را در انسان افزایش می دهد، بلکه بر حافظه انسان نیز خیلی مؤثر می باشند.
عکس: picture-alliance/dpa
سگرت را دور اندازید
هیچ زمانی مانند امروز ترک کردن سگرت اینقدر ساده نبود. تقریباً در تمام مکان های عمومی در آلمان، کشیدن سگرت ممنوع است و روز تا روز افراد کمتر سگرت به دست را می توان دید. بنابراین گرایش استفاده از سگرت نیز کمتر شده است. نیکوتین یک سم عصبی است! اگر به این دلیل کسی قناعت نکند، همچنان این ماده خطر اختلال جریان خون را نیز در پی دارد.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Bonß
الکول زهر خالص است
الکول نیز یک ماده سمی برای اعصاب است. استفاده الکول با درصدی بالا به مغز صدمه می رساند. مطالعات زیاد علمی این مساله را ثابت کرده است.
عکس: picture-alliance/dpa/J. Büttner
فعالیت ذهنی
علاوه بر این هر نوع فعالیت ذهنی همچنان مغز انسان را از سکون نجات می دهد. به این معنی که نه تنها حل جدول معما ها یا هم به حافظه سپردن جملاتی می توانند به مغز انسان کمک کنند، بلکه ارتباطات اجتماعی که ورزش یکی از راه های تأمین آن به شمار می رود نیز می تواند بر تقویت حافظه کمک کند.
عکس: Reiner Wandler
رقصیدن منظم
رقص و موسیقی هرچند رسماَ به عنوان ورزش خوانده نمی شوند، اما هر دوی آنها در جوان ماندن انسان مؤثر می باشد. برای جلوگیری از بیماری های شدید در کنار امکانات علاج طبی، راه بهتری از تعیین زمان های منظمی برای ورزش و رقص وجود ندارد.