قرارداد شنگن این را ممکن می سازد تا مسافرت ها از لیسبون به آتن و از پالرمو جانب استکهلم، بدون هرگونه کنترولی در مرز ها صورت گیرند.

30 سال پیش فقط پنج دولت اروپایی در شنگن، منطقه مرزی لوکزامبورگ، توافق کردند تا کنترول اشخاص میان مرز های شان تدریجاً لغو گردد. از آن زمان به بعد ساحه شنگن همواره توسعه یافته است و به آن به عنوان بزرگترین و محبوب ترین دست آورد های اتحادیه اروپا نگرسته می شود.

اما شنگن مورد پسند آنانی نیز است که برای شان این آزادی در آغاز در نظر گرفته نشده بود، طور مثال برای مهاجرینی که از یک کشور سومی مرز ها را عبور می کنند. مهاجرین به این ترتیب می توانند مثلاً از ایتالیا به سوی شمال اروپا سفر کنند و یا از طریق اطریش به آلمان بروند.

در واقعیت امر هر مهاجری باید در همان کشور اروپایی راجستر شود که نخست به آنجا آمده است، اما یکبار رسیدن به حوزه شنگن، این چانس برای آنها میسر می شود تا بدون کنترول به کشور های دیگر آن سفر کنند.

این که ابعاد عبور غیر قانونی از مرز ها، تا چه حدی گسترش یافته است، پولیس ایالت بایرن چند روز پیش در جریان برگزاری نشست گروه جی 7 کشف کرده است. آنها می گویند که در مواقع برگزاری چنین رویداد های بزرگ، کشور های عضو اتحادیه اروپا باید استثناءً برای مدتی سیستم شنگن را لغو کنند و بار دیگر مرز ها را کنترول کنند.

براساس اظهارات نیروی پولیس این ایالت بزرگ آلمان، آنها در 26 می، شاهد بیش از 10 هزار عبور غیر قانونی از مرز ها بوده اند. یورگ راِدک از اتحادیه پولیس می گوید که این شمار "دو برابر بیشتر از آن بوده است که قاعدتاً در همین مدت در سطح آلمان پیش می آید." این در حالی است که قاچاق مواد مخدر، جعل اسناد و تخطی ها از حقوق پناهندگی نیز با این عبور های غیر قانونی از مرز ها همراه است.

اندرئاس شویر دبیر کل حزب سوسیال مسیحی آلمان در بایرن در روزنامه "بیلد" شکایت کرد: "مرز های بیرونی اتحادیه اروپا سوراخ دار است و کشور های همسایه مان، چشمان شان را می بندند. اگر مسئولین اتحادیه اروپا بار دیگر واضحاً به کنترول مرز های اجازه ندهند، در این صورت آنها با قاچاق بران همدست می شوند."

مونیکا هولمایر هم حزبی او که نماینده پارلمان اروپا است، با تمجید از سیستم شنگن در گفتگو با دویچه وله گفت: "شنگن یک موفقیت بزرگی است. هیچ کسی خواهان صف طویل موتر های لاری نیست که برای اجازه عبور از مرز ها انتظار بکشند." او افزود که شنگن در مسیر انحرافی نیز سوق یافته است، "شنگن نباید حکم مطلق فقدان کنترول باشد. شنگن باید فضای امنیت و آزادی باشد. اما در حال حاضر فقط به عنوان فضای آزادی مورد بحث قرار می گیرد."

مخالفت های از کشور های دیگر اروپایی

اما فشار بر شنگن افزایش می یابد، آنهم نه تنها در آلمان و یا از زمان نشست اخیر گروه جی 7 به این سو. ماتِئو سلوینی رییس حزب راستی ایتالیا، "لیگ شمال" در ماه می خواهان لغو سیستم مرز های بدون کنترول با در نظر داشت افزایش موج مهاجرین و آمدن جهاد گرایان شد.

در فرانسه مارین لو پن رهبر حزب راستی جبهه ملی نیز خواهان لغو سیستم شنگن برای توقف آمدن مهاجرین شد. لو پن در این ارتباط ظاهراً به موافقت شماری از هموطنان فرانسوی اش تکیه می کند: در پایان ماه می، 60 درصد فرانسوی ها پیمان شنگن را زیر سوال بردند.

در دنمارک نیز این موضوع نقش مهمی بازی می کند. در این کشور در 18 جون انتخابات پارلمانی برگزار می شود. حزب خلق دنمارک یک حزب راستی و مخالف اتحادیه اروپا است، طبق پیش بینی ها 20 درصد آرا را به دست می آورد. این حزب خواهان آن است تا مرز کشورش به سوی آلمان، باردیگر منظماً زیر نظارت قرار گیرد تا از دید این حزب از آمدن مهاجرین و جنایت کاران جلوگیری شود.

همین گونه ویکتور اوربان نخست وزیر هنگری می خواهد صربستان همسایه جنوبی اش را به عنوان "کشور مطمئن سومی" بخواند، و به این وسیله حق تقاضای پناهندگی در هنگری را از مهاجرین سلب کند.