غرب ابتدا تحریم هایی را علیه ایران وضع کرد تا این کشور زمینه دسترسی ناظران خارجی به دستگاه های اتومی اش را مساعد کند. آن زمان سیاستمداران از "تحریم های هوشمند" صحبت می کردند و ایالات متحده امریکا و دولت های غربی تاکید کردند که هدف تحریم ها رژیم ایران است نه مردم این کشور. اما این مردم ایران اند که از تحریم ها رنج می برند.

حکومت ایران برای این که نشان دهد تحریم ها بی فایده است، در سی و چهارمین سالروز جمهوری اسلامی این گونه پوسترها را به نشر رساند. هدف این پوسترها از سوی حکومت ایران این است که نشان بدهد تحریم ها بر این کشور اثری نکرده است، اما واقعیت قضیه طور دیگری است.

فقر و بیکاری در ایران افزایش می یابد. ناظران می گویند از زمان ختم جنگ ایران و عراق (1980 تا 1988) تا حالا کمتر خرابی وضعیت اجتماعی و اقتصادی چنین چشمگیر بوده است. عامل این مشکلات، سوء مدیریت حکومت احمدی نژاد و تحریم های غرب عنوان می شود.

نرخ بیکاری در ایران 12 درصد است. اما نرخ واقعی بیکاری احتمالاً به مراتب بالاتر از این است. بسیاری مردم برای این که به فقر بیشتر غرق نشوند به کارهای موقتی روی می آورند.

وضعیت اقتصادی در ایران به اندازه ای خراب است که کودکان به کارهای روی جاده روی می آورند تا به اقتصاد خانواده شان کمک کنند. یک گزارش پارلمان ایران نشان می دهد که بیش از سه میلیون فرد زیر هجده سال به جای مکتب به کار می روند.

برخی شرکت ها دیگر توانایی پرداخت مزد و معاش کارگران شان را ندارند. این کارگران 22 ماه تمام منتظر دریافت معاش شان بوده اند. بسیاری کارگران اوقات طولانی بدون به دست آوردن معاش شان کار می کنند، زیرا هراس دارند که کار شان را از دست بدهند.

در بحران جاری، کرایه خانه ها، قیمت ملکیت ها و ساختمان ها به شدت افزایش یافته است، زیرا افراد نو کیسه و آنهایی که از تحریم ها نفع برده اند، در تلاش ثروت اندوزی اند و ساختمان های جدید اعمار می کنند.

با وجود یارانه های حکومت، قیمت مواد اولیه غذایی مانند نان خشک نیز به صورت روزافزون گران تر می شوند. نرخ تورم اقتصادی ایران از مارچ 2012 تا مارچ 2013 بالای 30 درصد بوده است. کمبود موقتی گوشت مرغ منجر به ناآرامی شد و زمانی که این گوشت برای خریداران مهیا شود، خریداران صف طولانی تشکیل می دهند.

برای خانواده های ایرانی برنج یکی از مواد اولیه غذایی است. برنج هندی در گذشته ارزانترین برنج در ایران بوده است و به کیفیت بدش شهرت داشت. حالا ایرانی ها حتا برای خرید همین برنج هندی نیز صف می کشند.

ایرانی ها تنها با کمبود مواد غذایی مواجه نیستند، بلکه حدود 60 میلیون مریض نیز از تاثیرات بحران اقتصادی رنج می کشند. در یک سال گذشته قیمت دوا در ایران با توجه به نوعیت آن، از 30 تا 200 درصد افزایش یافته است.

در خزان گذشته بعد از آن که ارزش یورو و دالر امریکایی افزایش یافت، ارزش ریال ایرانی شدیداً سقوط کرد. سقوط پیهم ریال تورم اقتصادی را افزایش داد. وقتی سقوط ریال در بازار تهران منجر به ناآرامی شد، پولیس این کشور دخالت کرد.

ژینا مهسا امینی چهره خیزش مردمی در ایران است. او به تاریخ ۱۳ سپتمبر ۲۰۲۲ در تهران توسط گشت ارشاد بازداشت شد، به این اتهام که روسری‌اش مطابق با مقررات  جمهوری اسلامی نبوده است. سه روز بعد این دختر ۲۲ ساله کرد به احتمال قوی بر اثر رفتار ادارات امینتی جان باخت. مرگ او خیزشی را در کشور برپا کرد.

در ۱۷ سپتمبر اعتراض‌های سرتاسری علیه رژیم ملاها آغاز شد. هنگام مراسم خاکسپاری امینی در زادگاهش در شهر سقز، زنان روسری‌های شان را از سر کشیدند و با تکان دادن آن شعار «زن، زندگی، آزادی» را سر دادند. این فریاد به شعار اعتراض‌های جدید در ایران تبدیل شد.

مرگ امینی سرآغاز یک جنبش تاریخی است. از آن به بعد اعتراض‌ها علیه حکومت سرکوبگر جمهوری اسلامی همه مناطق این کشور را به لرزه درآورد، مانند این تصویر که اعتراض‌های پایان ماه سپتمبر را در تهران نشان می‌دهد. در این تظاهرات نه تنها زنان، بلکه مردان از هر سن و سالی و از همه اقشار مردم اشتراک می‌کنند.

همواره زنان بیشتر، مانند این تصویر از شهر کردنشین سنندج، با برداشتن روسری خود در روی سرک‌ها اعتراض می‌کنند. آن‌ها به این وسیله از خود شجاعت بی‌نظیری نشان می‌دهند. کسانی که قاعده پوشش روسری اجباری را نقض می‌کنند، خطر شلاق خوردن و زندانی شدن را قبول می‌کنند. قسمی که قضیه مرگبار مهسا امینی نشان داد.

اما زنان و دختران نمی‌خواهند زیر تاثیر تهدید و ارعاب قرار گیرند. این دختران مکتب روسری‌های شان را به نشانه اعتراض برداشته اند. معترضان همچنین شعار «مرگ بر دیکتاتور» را سر می‌دهند که منظور شان آیت‌الله علی خامنه ای رهبر دینی این کشور است. در دانشگاه‌ها اعتراض‌های جمعی صورت می‌گیرد و افزون بر آن در سراسر کشور، معلمان، دانشجویان و نیز کارگران نفت دست به  اعتصاب می‌زنند.

رژیم با خشونت شدید علیه معترضان برخورد می‌کند. نیروهای پولیس و ملیشه‌های بدنام بسیجی تلاش می‌کنند اعتراض‌ها را سرکوب کنند. در این عکس دیده می‌شود که چگونه ماموران پولیس با دنده‌ها به یک گروه از تظاهرکنندگان در حال فرار نزدیک می‌شوند. براساس تخمین سازمان‌های حقوق بشر، نیروهای امنیتی بیش از ۴۰۰ نفر را کشته اند که در جمله آن‌ها شمار زیادی کودکان و نوجوانان نیز بوده اند.

خودسری و بی‌رحمی: براساس اظهارات شاهدان عینی، نیروهای پولیس و ملیشه‌ها به صورت بیرحمانه تظاهرکنندگان را لت و کوب می‌کنند. افزون بر آن بازداشت‌های جمعی معمول است. براساس گزارش‌ها، احتمالاً ۱۴ هزار نفر به دلیل اشتراک در اعتراض‌ها بازداشت شده‌اند، مانند این زنان که در موتر پولیس دیده می‌شوند. 

زندان‌ها از زندانیان سیاسی مملو می‌شوند. به‌خصوص زندان بدنام اوین در تهران که نماد بیدادگری است. در این زندان روشنفکران سیاسی مخالف رژیم تحت شرایط فاجعه بار نگهداری می‌شوند. آنانی که از این زندان نجات یافته اند، از شکنجه گزارش می‌دهند. در نیمه ماه اکتبر زندان اوین آتش گرفت. روشن نیست که چه تعداد زندانیان جان باختند.

افراد معروف از بخش‌های هنر، فرهنگ و ورزش، به معترضان می‌پیوندند. تیم ملی فوتبال در مسابقه نخست در جام جهانی قطر از خواندن سرود ملی خودداری کرد. الناز رکابی، ورزشکار سنگ‌نوردی در مسابقات در سئول بدون روسری ظاهر شد. اما به زودی وادار به سکوت و معذرت خواهی گردید.

اعتراض‌های ایران در سرتاسر جهان حامیان زیادی پیدا کرده است: هزاران نفر از پاریس تا سان فرانسیسکو برای تغییر رژیم در تهران مظاهره می‌کنند. در استانبول این خانم ایرانی تبعیدی در برابر قونسلگری ایران به رسم همبستگی با زنان تحت ستم در کشورش، موهایش را قطع کرد. زنان معروف و نیز مردان در نقاط مختلف جهان به این اعتراض پیوستند.

سرنوشت زنانی که در ایران آزار و اذیت می‌شوند، واکنش و همبستگی جهان را در پی داشته است. دروازه براندنبورگ در برلین با  کلمات کردی «زن، زندگی آزادی» مزین شد. مجله امریکایی «تایم» از زنان ایرانی با لقب «قهرمانان سال ۲۰۲۲» تجلیل کرد.

اعتراض‌ها در سرتاسر جهان، مانند اینجا در تورنتو، حکومت ایران را تحت فشار قرار می‌دهند. وضع تحریم‌های اضافی اقتصاد ایران را به شدت متأثر می‌کند. نرخ واحد پولی ریال از ماه سپتمبر به این سو در مقایسه با یورو و دالر، بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته است. ایران پیش از آغاز تظاهرات نیز در یک بحران مالی مزمن قرار داشت.

تهران علیه اعتراض‌ها با شدت هرچه بیشتر واکنش نشان می‌دهد. دو معترض زندانی تا به حال اعدام شده اند. محسن شکاری، آواز خوان رپ و مجید زاده رهنورد. دست کم ۳۸ معترض زندانی را خطر اعدام به اتهام «محاربه با خدا» تهدید می‌کند. حتی کودکان ممکن است اعدام شوند.

اشک‌های خونین: یک زن به این شکل در مسابقات جام جهانی قطر علیه رژیم جمهوری اسلامی ایران اعتراض کرد. اعدام‌ها انزجار بین‌المللی را برانگیخته است. دولت‌های عضو اتحادیه اروپا این اعدام‌ها را محکوم کرده و تحریم‌های جدید وضع نموده اند. اعتراض‌ها در ایران ادامه دارند. مخالفان حکومت می‌گویند «آنکه باد می‌کارد، طوفان درو می کند.»