نخستین محموله واکسین کرونا که از سوی برنامه بینالمللی کوواکس فرستاده شده است امروز به کابل رسید. قرار است با استفاده از این واکسین ۲۳۴ هزار نفر به شمول معلمان در برابر ویروس کرونا واکسین شوند.
اعلانات بازرگانی
براساس اعلامیه مطبوعاتی مشترک کوواکس، سازمانهای همکارش و وزارت صحت عامه افغانستان که توسط یونیسف به رسانهها فرستاده شده است، نخستین محموله حاوی ۴۶۸ هزار دوز واکسین کرونا از سوی ائتلاف کوواکس به افغانستان فرستاده شد و روز دوشنبه، هشتم مارچ، به کابل رسید.
واکسینهای فرستاده شده به افغانستان، واکسین شرکت آسترازنکا است که توسط شرکت هندی «سیروم» تولید شده و به نام محلی «کویشیلد» شناخته میشود.
در این اعلامیه خبری آمده است که این محموله واکسین قبل از ظهر امروز دوشنبه به میدان هوایی بین المللی حامد کرزی در کابل رسید. علاوه بر واکسین کرونا، ۴۷۰ هزار سرنج و۴۷۰۰ بکس ایمنی نیز در این محموله ارسال شده است.
وزارت صحت عامه گفته است که افغانستان نخستین کشور در آسیای میانه است که اولین محموله واکسین کرونا را از طریق نهاد کوواکس دریافت کرده است. این وزارت افزوده است که نهاد کوواکس ۱۶ میلیون دوز واکسین کرونا را به دولت افغانستان وعده داده که قرار است به گونه مرتب وارد این کشور شود.
وزارت صحت همچنان می گوید که تلاش دارد تا ۳۲ میلیون دوز واکسین را از طریق بانک جهانی، بانک انکشاف آسیایی و دیگر شرکای صحی برای ۴۰ درصد نفوس افغانستان تهیه کند.
پیش از این هندوستان نیز یک محموله حاوی ۵۰۰ هزار دوز واکسین کرونا را به افغانستان کمک کرده بود، اما این نخستین باری است که محموله واکسین تدارک دیده شده توسط کوواکس به افغانستان میرسد.
اهمیت ویتامین سی برای سیستم ایمنی و مبارزه در برابر عفونت ها
انسانها برای حفظ سلامتی نیاز به میزان کافی ویتامینها و منرالها دارند. بدن انسان نیاز به یک سیستم ایمنی قوی دارد و وتامینها به خصوص ویتامین سی در این زمینه نقش مهمی دارد. نگاهی به اهمیت ویتامین سی میاندازیم.
عکس: picture-alliance/Zoonar/D. Freigner
مرا بخور!
اکثر پستانداران میتوانند ویتامین سی را سنتز کنند، یعنی آن را خود تولید میکنند. انسانها این کار را نمیتوانند. ما باید ویتامینهای مورد نیاز بدن را با خوردن مواد غذایی تامین کنیم. ویتامین سی در کیوی، نارنج، مالته و سبزیجاتی مانند کلم غنچهای، بروکلی و مرچ دلمه نیز یافت میشود. متاسفانه این سبزیجات تا حدی در برابر حرارت حساس اند، بنا براین باید در هنگام پختن آنها کمی احتیاط شود.
عکس: picture-alliance/Zoonar/S. Schnepf
اهمیت ویتامین سی برای بدن
ویتامین سی چیزی نیست که بگوییم «خوب است داشته باشیم»، بلکه برای بدن ما خصوصاً برای افراد مسن، بیمار و گیاه خوار، بسیار مهم است. کارکرد بیوشیمی آن نیز در بدن تمامی انسانها یکسان است و از اهمیت یکسانی نیز برخوردار است. ویتامین سی شامل آن دسته از ویتامینهایی است که انرژی مورد نیاز را به بدن نمیدهد اما برای عملکردهای اساسی بدن اهمیت حیاتی دارد، به شمول سوخت و ساز سلولی و سیتم دفاعی بدن ما.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Gabbert
انتیاکسیدانها و خنثی کردن رادیکالهای آزاد
انتیاکسیدانها مواد مغذی در غذاها هستند. ویتامین سی به عنوان یک انتیاکسیدان، آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد اکسیجن به مولکولهایی اساسی بدن را کاهش میدهد. این رادیکالها در فرایند طبیعی سوخت و ساز ایجاد میشوند. با این حال آلایندههایی مانند تنباکو به سرعت باعث استرس اکسیداتیو و افزایش شکلگیری رادیکالهای آزاد میشوند. این مسئله نیاز بدن به ویتامین سی را افزایش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa/W. Rothermel
توت زمینی برای فعالیت انزایمها
از ویتامین سی موجود در توت زمینی نه تنها بدن انسان برای محافظت در برابر رادیکالهای آزاد اکسیجن استفاده میکند، بلکه ویتامین سی موجود در آن به اصطلاح یک کوفاکتور مهم برای فعالیتهای متعدد آنزایمی مانند ترکیب پروتئینهاست. این ویتامین بخشی از تاندون، استخوان، غضروف و پوست است. بنا بر این وقتی زخم به زودی و خوبی بهبود نمییابد، میتواند بیانگر کمبود ویتامین سی در بدن باشد.
عکس: picture-alliance/dpa/F. Rumpenhorst
مقابله با بیماریها به کمک گریپ فروت
بدن انسان برای اینکه بتواند از خود در برابر عفونتها محافظت کند نیاز به ویتامین سی دارد. ویتامین سی نه تنها به مثابه انتیاکسیدان محافظت از سلولها را به عهده دارد بلکه در صورت بروز عفونتها نیز از بدن محافظت میکند. این امر مهاجرت سلولهای ایمنی و به اصطلاح نوتروفیلها را در محل عفونت تحریک میکند و همچنان فاگوسیتوز یا تجزیه مواد بلعیده شده و از بین بردن عوامل بیماریزا را تقویت میکند.
عکس: picture-alliance/Panther Media/R. Tsubin
وقایه خوب، مراقبت خوب است
کمبود شدید ویتامین سی در بدن میتواند باعث بیماری السکوربوت شود. عدم بهبودی زخمها، ظاهر شدن کبودی در بدن، آسیب به موها و دندانها وهمچنان درد در ناحیه مفاصل از علائم این بیماری بالقوه کشنده میباشد. مصروف روزانه ده میلی گرام ویتامین سی برای محافظت بدن در برابر این بیماری کافی است. علاوه بر این ویتامین سی خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلب و سکته مغزی را کاهش میدهد.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Pedersen
چه اندازه ویتامین سی برای بدن کافی است؟
بنا بر معلومات مرکز محافظت از مصرف کنندگان در آلمان، برای مردان مصرف روزانه ۱۱۰ میلی گرام ویتامین سی و برای زنان ۹۵ میلی گرام توصیه شده است. برعکس محققان دانشگاه ایالتی اورگن برای تمامی بزرگسالان مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرام ویتامین سی را توصیه کرده اند. مصرف این مقدار بیضرر است و اگر بیشتر از حد تجویز شود، از طریق ادرار دفع میگردد.
عکس: picture-alliance/dpa/R. Guenther
7 عکس1 | 7
ریکارد لاکورت، مسئول بخش افغانستان و جیبوتی در اتحادیه واکسین «گاوی» که بخشی از ائتلاف کوواکس است، گفته که گاوی مشتاق است تا همکاریاش را با مردم افغانستان و سازمانهای همکار ادامه دهد تا مطمئن شود که توزیع واکسین برای افراد نیازمند به شکل عادلانه و قناعت بخش صورت میگیرد.
ابتکار بین المللی کوواکس برای تقسیم عادلانه واکسین در جهان کار میکند. این ائتلاف مشترکا از سوی سازمان جهانی صحت، ابتکار جهانی واکسین «گاوی» و موسسه تحقیقات واکسین (Cepi) رهبری میشود. حدود ۱۹۰ کشور از جمله ۹۲ کشور با درآمد کم یا متوسط به این ابتکار پیوسته اند.
شیما سن گوپتا، نماینده یونیسف در افغانستان رسیدن این محموله واکسین را یک روز بزرگ برای مردم افغانستان خوانده است. او گفته است با توزیع این واکسین کووید-۱۹ در حدود ۲۳۴ هزار نفر به شمول معلمان به شکل بهتر در برابر ویروس کرونا محافظت خواهند شد.
نماینده یونیسف از این که وزارت صحت و معارف به معلمان اولویت داده اند تا قبل از شروع مکاتب در ۲۱ مارچ (اول حمل) واکسین شوند، ابراز خرسندی کرده است.
کوواکس میخواهد در نیمه نخست سال روان میلادی حدود ۲۳۷ میلیون دوز از واکسین آسترازنکا را به ۱۴۲ کشور دارای درآمد کم یا متوسط فراهم کند.
کوواکس میخواهد اطمینان حاصل کند که امسال در هر کشور، چه غنی یا فقیر، ۲۰ درصد آسیبپذیرترین مردم این کشورها در برابر کووید-۱۹ واکسین شوند. این ابتکار با چندین تولید کننده واکسین قرارداد تهیه دو میلیارد دوز واکسین را امضا کرده است.
بر اساس معلومات وزارت صحت افغانستان تا کنون از واکسین های کمک شده از سوی کشور هند حدود ۴۰ هزار تن در افغانستان در برابر ویروس کرونا واکسین شده اند.
توجه، ویروس ها ساری اند
گریپ یا انفلوآنزا یک بیماری ویروسی بی خطر نیست. چه چیزی در برابر انفلوآنزا کمک می کند؟ چگونه واکسن آن ساخته می شود؟ به دلیل موج تازه انفلوآنزا در آلمان، در این تصاویر معلومات در این باره داده می شود.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Weigel
سردرد، جان درد و تب؟
در آلمان اکنون دوباره یک نوع از انفلوآنزا شیوع یافته است. درهفته گذشته طبق معلومات موسسه روبرت کُخ بیش از 3000 نفر به این ویروس مبتلا شده اند. از زمان آغاز فصل انفلوآنزا در ماه اکتوبر گذشته تا حال اضافه از13000 واقعه وجود داشته است. این رقم ابتلا به گریپ در چارچوب سالانه معمولی می باشد. عامل اصلی این انفلوآنزا، ویروس موسوم به (A/H1N1) است.
عکس: picture-alliance/dpa/A. Weigel
خوب، اما خطرناک
به خصوص برای کودکان خوردسال و افراد مسن و پیر ویروس های انفلوآنزا خطرناک اند. این ویروس ها به چشم قابل دید نیستند اما در صورتیکه فرد به آن مبتلا شود علائمی چون تب، جان درد، سردرد و سرفه را به همراه می داشته باشد. در ضمن بسیاری از این ویروس ها تنها از یک جدار پروتئین و یک رشته کوچک ژنیتیکی ساخته شده اند.
عکس: Novartis Vaccines
بی اهمیت نیستند
یک انفلوآنزای همه گیر باعث ترس انسان ها می شود، زیرا پیامد خطرناکی می تواند داشته باشد. با ابتلا به انفلوآنزای اسپانیایی در سال های 1918- 1920 بیش از 25 میلیون نفر جان دادند. بسیاری از آنها بین سنین 20 تا 40 سال داشتند. تعداد زیادی در نتیجۀ التهاب ریه یا سینه بغل مردند. در آن زمان نیز ویروس (A/H1N1) عامل اصلی بود.
عکس: National Museum of Health and Medicine, Armed Forces Institute of Pathology/Washington D.C./United States
چه چیزی کمک می کند؟
با ابتلا به یک بیماری ویروسی، داکتر معمولا تنها با علائم بیماری مبارزه می کند و شربت سرفه و داروی مسکن تجویز می کند، داروی ضد تب می دهد و یا اینکه دارویی که بیمار بتواند استراحت کند و بخوابد. اما برای موارد شدید داروهای ضد ویروسی وجود دارد که آنها از سرایت و تکثیر این ویروس به دیگر اعضای بدن جلوگیری می کنند.
عکس: Fotolia
تولید پیچیده واکسن
فرد می تواند خود را برای جلوگیری از ابتلا به انفلوآنزا واکسن کند. البته ویروس انفلوآنزا با سرعت تغییر ژنیتیکی میدهد. بنا براین هر ساله یک واکسن جدید در شرایط شدیداً تعقیم شده تولید می شود. ویروس ها برای تولید این واکسن از ذرات غیر فعال سه نوع ویروسی که در جریان سال بیشتر شیوع داشته اند، گرفته می شوند.
عکس: Novartis Vaccines
ویروس انفلوآنزا از جنین مرغ
برخی از تولید کننده گان، واکسن ویروس انفلوآنزا را در تخم بارور مرغ تکثیر می کنند. طوری که ویروس های مورد نظر در لابراتوار به داخل تخم بارور مرغ تزریق می گردند و در نتیجه واکسن ویروس بعدا از طریق جنین مرغ انکشاف می یابد. یک عدد تخم مرغ ممکن است به اندازه یک واکسن کفایت کند.
عکس: GlaxoSmithKline
انفلوآنزای خوکی
ویروس های انفلوآنزای خوکی همچنان خوک ها را مورد حمله قرار می دهند و باعث بیماری های تنفسی در وجود آنها می شوند. از جمله این ویروس ها نوع فرعی ( اچ1 ان 1) است. این ویروس به بسیاری از گونه های پستانداران از جلمه به انسانها حمله کرده است. سال 2009 ویروس انفلوآنزای خوکی سبب بیماری همه گیر شده بود.
عکس: Fotolia/Lilifox
سراسیمگی نه تنها در هانگ کانگ
انفلوآنزای خوکی در سال 2009 از مکسیکو و ایالات متحده امریکا به بیش از 200 کشور دیگر جهان سرایت کرد. به خصوص در جنوب آسیا، افریقا و جنوب امریکا بسیاری از مردم مبتلا شدند. بر اساس گزارش سازمان جهانی صحت بیش از18000 هزار انسان درسراسر جهان بر اثر پیامدهای انفلوآنزای خوکی مردند.
عکس: AP
تهدید انفلوآنزای مرغی
ویروس انفلوآنزا همچنان می تواند پرندگان را مورد حمله قرار دهد. در این صورت دام پزشکان از وبای پرندگان صحبت می کنند، که این البته تنها یک کلمه دیگر برای انفلوآنزای مرغی است. اساساً هر نوع ویروس انفلوآنزا با ریشۀ (A) می تواند سبب انفلوآنزای مرغی شود، تنها کافیست که چنین ویروسی خود را با وجود پرنده مطابقت دهد. این ویروس ها می توانند تحت شرایط خاص به انسان نیز منتقل شوند.
عکس: picture-alliance/dpa
و در نهایت
شستن دست ها بهترین پیشگیری در برابر انواع ویروس های گریپ یا انفلوآنزا است. به خصوص نباید انگشتان ناشسته خود را به چشم و بینی خود زد، چرا که با این کار در واقع عوامل بیماری زا به راحتی به داخل بدن سرایت می کنند.