وزیران مالیه بیست قدرت اقتصادی جهان موسوم به "جی ۲۰" شامگاه روز شنبه نشست دو روزه خود را در شهر بادن-بادن آلمان بدون کدام نتیجه ای در زمینه تجارت آزاد و تغییرات اقلیمی به پایان رساندند.

در پی سرسختی مقامات امریکا به رهبری ستیو موچین، وزیر خزانه داری این کشور، وزیران مالیه "گروه ۲۰" در بیانیه نهایی خود از موضع گذشته خود مبنی بر ارتقای تجارت آزاد و مقابله کامل با نظام "حفاظت" یا "پروتکشنیسم" در اقتصاد عقب نشینی کردند.

در عوض، وزیران بیانیه ای را منتشر کردند که در آن بیشتر بازی کلامی دیده می شود. در این بیانیه گفته شده است که کشورها "برای تقویت گسترش تجارت در کشورهای خود کار می کنند".

تعهدات برای سیستم های تجاری چندجانبه از جمله "سازمان تجارت جهانی" نیز به طور آشکارا در این نشست نادیده گرفته شد.

هرچند نشست "جی ۲۰" یک مجمع غیررسمی است و بیانیه روز شنبه الزامی نیست، با آن هم این نشست نشان دهنده لحن کشورها و سیاست های مالی آن در سال های پیش رو می باشد.

در مقایسه، در بیانیه سال گذشته گفته شده بود که کشورهای عضو این نشست باید در مقابل "هرگونه" سیستم حفاظتی اقتصادی مقابله کنند.

سیستم "حفاظت" یا "پروتکشنیسم" به تمهیداتی گفته می شود که یک کشور برای حفاظت از اقتصاد بومی خود استفاده می کند؛ از جمله این تمهیدات افزایش مالیات بر اجناس وارداتی است. چنین اقداماتی در تناقض با اقتصاد بازار آزاد قرار می گیرند.

در حاشیه این کنفرانس، گروه های  امدادی از جمله آژانس کاتولیک "میسرور" از کشورهای "گروه بیست" خواست تا قرضه های خود را به کشورهای در حال توسعه ببخشند یا کاهش دهند. این سازمان هشدار داد که شمار کشورهای مقروض از ۳۳ کشور در دو سال گذشته به ۱۱۶ کشور افزایش یافته است.

مخالفت امریکا با تجارت آزاد

این کنفرانس به نوعی نشان دهنده تقابل شدید حکومت دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده با جامعه بین المللی است. بر اساس گزارش ها، مقامات امریکایی تلاش می کردند تا تعهد دیرینه مقابله با "هرگونه" حفاظت اقتصادی را با واژه "تجارت منصفانه" جابه جا کنند. در این زمینه هیچ تفاهمی به دست نیامد.

ولفگنگ شویبله، وزیر مالیه آلمان که میزبان این نشست دو روزه بود، اهمیت این مسئله را کم جلوه داد و گفت که ماجرا بر سر جمله سازی و کلمات بود. او گفت: «درست نیست که بگوییم ما به توافق نرسیدیم. کاملا روشن است که ما خواهان اقدامات "حفاظتی" (پروتکشنیسم) نیستیم. اما روشن نیست که منظور هر کدام از این مسئله چیست». او در ادامه افزود که "در یک نشست، شما نمی توانید به تمام چیزهایی که می خواهید برسید".

در همین حال، خانم کریستینه لاگارد، رئیس صندوق بین المللی پول گفت که حکومت جدید امریکا نیاز به زمان دارد تا "خودش را عیار بسازد و یاد بگیرد".

موضوع تغییرات اقلیمی نیز بی نتیجه ماند

سران مالی کشورهای عضو "گروه بیست" همچنان بر سر تعهدات خود مبنی بر حمایت مالی از برنامه های بازدارنده تغییرات اقلیمی به توافق نرسیدند. هرچند این مسئله پیشاپیش روشن بود، اما حامیان محیط زیست می خواستند تا این موضوع در این نشست مورد بحث قرار بگیرد.

ترامپ درباره تغییرات اقلیمی شک و تردید دارد و آن را "فریب" می خواند. بر همین اساس او بودجه "آژانس حفاظت از محیط زیست امریکا" را کاهش داده است.

با اشاره با مسئله تجارت آزاد و جلوگیری از تغییرات اقلیمی، میشل ساپا، وزیر مالیه فرانسه گفت: «جای تاسف است که بحث و گفتگوی امروز ما نتوانست به نتیجه رضایتخبشی در دو موضوع بسیار مهم برسد».

نشست آتی "جی ۲۰" در ماه جولای در شهر هامبورگ برگزار می شود. آلمان در حال حاضر ریاست این گروه را به عهده دارد.

دویچه وله / ع. ح.