نمایشگاه ۱۰۰ سال حق رأیدهی زنان
۱۳۹۷ شهریور ۱۰, شنبهاگر در زمان امپراطوری آلمان یا جمهوری وایمار در میانه سال های ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳، یعنی در فاصله میان جنگ اول جهانی و روی کار آمدن حکومت نازی ها، اولین جنبش زنان آلمانی ایجاد نمیشد، امروز زنان در آلمان نه حق رأی می داشتند و نه هم تساوی حقوق شان با مردان در قانون اساسی این کشور درج میبود.
صد سال پیش، در نوامبر ۱۹۱۸، بنیانگزاران جمهوری وایمار حق رأیدهی عموم زنان را تقاضا کردند. این امر تغییراتی را سبب شد که تا امروز باقی مانده است.
یک نمایشگاه جامع در موزیم تاریخی شهر فرانکفورت صفحات این تحول از آن زمان تا به امروز را ورق میزند. در بخش اولی نمایشگاه لباس های خاصی به نمایش گذاشته شده اند که زنان در قدیم، با بسته کردن کمربندهای تنگ و عریض، اندام خود را باریکتر جلوه میدادند.
اینگونه لباس ها نه تنها حرکت زنان را محدود میساخت، بلکه توانایی کاری شان را نیز کاهش میداد. اما زنان آلمانی در زمان امپراطوری آلمان دیگر نخواستند که تنها مشغول امور خانه و فرزندان باشند. نمایشگاه "۱۰۰ سال حق رأیدهی زنان"، که از تاریخ ۳۰ آگست سال روان تا ۲۰ جنوری ۲۰۱۹ به روی علاقمندان باز است، مبارزه زنان را در راه رسیدن به حصول تساوی حقوق شان با مردان نشان میدهد.
در مقابل این کمربند لباس دیگری به چشم می خورد که برعکس فراختر بوده و مانع حرکت آزاد نمی گردد. از سال ۱۹۱۰ به بعد لباس های کوتاه ورزش تینس روی کار آمد که زنان گهگاهی آنرا می پوشیدند. البته مود لباس های ورزشی تنها مختص به زنان متمول و پولدار جامعه بود.
زنان در آن زمان باید برای حق ورزش مبارزه میکردند. شماری از ورزش های محبوب تا دیر زمانی پس از جنگ جهانی بیشتر مردانه محسوب میشدند. در گوشه ای از این نمایشگاه نشان داده شده است که در سال ۱۹۵۵ اتحادیه فوتبال آلمان، ورزش فوتبال را برای زنان منع اعلام کرد که گویا این ورزش "جسم و روح زنان" را متضرر میسازد.
تقریباً ۴۵۰ بخش در این نمایشگاه فرانکفورت، آثاری را نه تنها از مجموعه های آلمانی، بلکه از آرشیف های سراسر اروپا، به نمایش گذاشته اند. این آثار نشان می دهند که زنان پیشگام در راه رهایی از قید و بندها چگونه با شجاعت و هوشمندی در راه کسب حق رأی شان مبارزه کرده اند. آنها همچنان برای تساوی حقوق زنان با مردان در عرصه انتخاب حرفه و همچنان تحصیلات عالی از جمله در رشته طبابت در آلمان مبارزه میکردند. چنانچه خانم لینیمن، متصدی موزیم میگوید: «حقوق زنان حقوق بشریست، و حقوق بشری جنسیت نمیشناسد.»
در این نمایشگاه تاریخی بیشتر بر دورنمای زنان در آغاز قرن بیستم میلادی تمرکز شده است. در آن زمان در عصر امپراطوری آلمان در همه جا جنبش های زنان در حال ظهور بودند، طور مثال در مونشن، هامبورگ، کولن، لایپزیک، بریمن و فرانکفورت. به قول خانم لینیمن "برای زنان در آن وقت فرصت های زیاد کاری و آموزشی ایجاد شد، و همچنان نقش زنان در خانواده نیز تغییر یافت".
به همین ترتیب زنانی که در عرصه سیاسی فعال بودند، با همتایان خود در سراسر اروپا تماس داشتند و در رابطه با موفقیت و موانع موجود با هم همکاری و تبادل نظر میکردند. با از میان رفتن پوشیدن کمربند تنگ، مجبوریت های اجتماعی زنان نیز به تدریج از بین رفت. زنان دیگر کم کم دامن های کوتاه تر می پوشیدند، آزادی آنها گسترده تر گردیده و چهره قدیمی زن از جاده ها زدوده شد.
اما مبارزه زنان در جبهه سیاسی دشوارتر بود. زنان برای اولین بار در سال ۱۹۰۸ اجازه یافتند در احزاب سیاسی فعال شوند و به این ترتیب زمینه تشکیل اولین انجمن های زنان فراهم گردید. اما مقاومت های تلخ سیاسی در برابر این تحول نیز وجود داشت.
نیروهای محافظه کار و ضد مدرنیزه شدن، در سال ۱۹۱۲ "اتحادیه آلمان برای مبارزه علیه رهایی زنان" را اساس گذاشتند، که خود چالش واضحی در راه تلاش زنان برای رهایی شان از قید و بندهای اجتماعی بود.
هایکه موند/ص.ا