وزارت خارجه ایالات متحده امریکا از سفر توماس وست، نماینده ویژه این کشور برای افغانستان به کشورهای پاکستان، آلمان و سویس برای گفتگو درباره کمکهای بشردوستانه و حقوق زنان و دختران افغانستان خبر داده است.
اعلانات بازرگانی
وزارت خارجه ایالات متحده امریکا ناوقت روز یک شنبه با نشر اعلامیهای گفته است که توماس وست در جریان سفر چهار روزهاش از ۲۹ ماه جنوری تا چهارم ماه فبروری با شرکای امریکا، افغانها و سازمانهای مددرسان در مورد منافع مشترک مشورت خواهد کرد.
در بخشی از این اعلامیه وزارت خارجه امریکا آمده است: «فرمانهای اخیر طالبان جامعه جهانی را با چالشهای فوق العاده مواجه کرده است، با توجه به این که ما به دنبال حفاظت از مردم افغانستان و حمایت از منافع خود هستیم.»
در این اعلامیه تذکر رفته است که توماس وست در جریان این سفر در تلاش یافتن «واکنش متحدانه منطقهای و بینالمللی» در همکاری با همتایان خود است که نشان دهنده تعهد جمعی به حقوق زنان و دختران افغان و دسترسی آنها به کمکهای حیاتی باشد.
در حالی که جامعه جهانی بر لغو بیدرنگ فرمانهای طالبان در مورد ممنوعیت کار و تحصیل زنان و دختران در افغانستان تاکید میکند، طالبان آخرین روزنههای امید برای از سر گیری تحصیل دختران را نیز بسته کردند.
وزارت تحصیلات عالی طالبان روز شنبه با فرستادن نامهای به دانشگاهها و موسسات تحصیلات خصوصی، ثبت نام و اخذ امتحان کانکور از دانشجویان دختر را ممنوع اعلام کرد.
طالبان که قبلاً مکاتب بالاتر از صنف ششم را به روی دختران بسته بودند، در یک اقدام دیگر در اواخر سال ۲۰۲۲ با صدور فرمانی تحصیل دختران و زنان در دانشگاهها را منع کردند.
این اقدام طالبان واکنشها و انتقادهای تند ملی و بینالمللی را برانگیخت، اما طالبان تاکنون به این واکنشها هیچ اعتنایی نکرده اند.
ممنوعیت تحصیل؛ زنان افغان از حقوق شهروندی محروم شده اند
طالبان از زمان تصرف قدرت در ماه آگست ۲۰۲۱ به صورت پیوسته و فزاینده حقوق زنان و دختران را محدود کرده اند. در تازهترین مورد، این گروه تندرو اسلامگرا دروازههای دانشگاهها را به روی زنان و دختران بسته اند.
عکس: AFP
ترک دانشگاه
این زن حتی حاضر شده بود که پوشیدن برقع را قبول کند و به دانشگاه برود. اما او دیگر نمیتواند به دانشگاه برگردد. اداره اسلامگرای طالبان روز سه شنبه اعلام کرد که دختران و زنان نمیتوانند تا اطلاع ثانی به دانشگاهها حضور یابند و درس بخوانند. به این ترتیب، تحصیل دختران و زنان در دانشگاهها متوقف شد.
عکس: AFP
زنان تجرید شده اند
افراد مسلح طالبان یک روز بعد از اعلام این ممنوعیت، در دروازههای دانشگاهها حضور یافتند و نگذاشتند دختران وارد دانشگاهها شوند. شماری از زنان و همچنین دانشجویان پسر به این تصمیم طالبان اعتراض کردند. در ننگرهار، دانشجویان رشته طب به عنوان یک اقدام اعتراضی امتحان را ترک کردند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
تحصیلات عالی تنها برای مردان
پیش از این محدودیتهای شدیدی در دانشگاهها وضع شده بود. در ماههای نخست تصرف قدرت توسط طالبان، دانشگاهها مجبور شدند که صنفهای درسی دخترانه و پسرانه را جدا کنند. دانشجویان دختر باید توسط استادان زن و دانشجویان پسر توسط استادان مرد تدریس میشدند. این عکس نشاندهنده جدایی جنسیتی در صنف درسی در دانشگاه قندهار است.
عکس: AFP/Getty Images
آخرین فارغالتحصیلی در نوع خود
این زنان خوشبخت بودند که توانستند در ماه مارچ از دانشگاه بینوا در قندهار فارغ شوند. محدودیتهای جدید وضع شده بر زنان و دختران موجی از انتقادهای بینالمللی را در پی داشته است. سازمان دیدهبان حقوق بشر ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها را «شرمآور» خوانده است. ملل متحد گفته است که این تصمیم نقضکننده حقوق زنان است.
عکس: JAVED TANVEER/AFP
«پیامد ویرانگر برای آینده کشور»
در همین ماه اکتوبر بود که هزاران دختر و زن به امید راه یابی به دانشگاه در امتحان کانکور شرکت کردند. بسیاری از آنها میخواستند داکتر یا معلم شوند و به جامعه شان خدمت کنند. انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد گفته است که تصمیم اخیر طالبان «نه تنها حقوق مساوی برای زنان و دختران را نقض میکند، بلکه تاثیر ویرانگر برای آینده کشور دارد.»
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
فرصتی برای تعلیم و تحصیل زنان وجود ندارد
پیش از ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها، محدودیتهای تحصیلی دیگری نیز وضع شده بود. به گونه مثال، دختران نمیتوانند بالاتر از صنف ششم در مکتبها درس بخوانند. تنها مکتبهای محدودی در برخی نقاط افغانستان به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز بوده است.
عکس: AFP
کشوری که زنان آن نامرئی اند
دختران و زنان از بسیاری عرصههای زندگی عمومی محروم شده اند. آنها حتی اجازه ندارند به پارکهای تفریحی و کلبهای ورزشی بروند. حمامهای عمومی زنانه نیز مسدود شده اند. زنان نمیتوانند به تنهایی و بدون داشتن محرم شرعی مسافرت کنند و مجبورند سراپای خود را در بیرون از خانه بپوشانند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
واقعیت تلخ
این زنان در ولایت هرات مصروف زعفران کاری اند. برخلاف بسیاری عرصههای دیگر، این کار برای زنان منع نشده است. بسیاری دختران محروم از مکتب یا به ازدواج پیش از وقت داده میشوند و یا به این گونه کارها روی میآورند.
عکس: MOHSEN KARIMI/AFP
«مایه شرمساری برای جهان»
بسیاری زنان افغان به محو حقوق شان توسط طالبان تن نمیدهند. این زنان در اعتراضی در ماه نوامبر در شهر کابل بنری را با خود حمل میکردند که روی آن نوشته شده بود: «وضعیت وحشتناک زنان افغان مایه شرم برای وجدان جهان است.» آنهایی که اعتراض میکنند، شجاعت بینظیری به خرج میدهند. آنها با این کار شان خطر لت و کوب، بازداشت و شکنجه را به جان میخرند.