متحدان ارتش سودان میگویند گروههای شبهنظامی پس از پیشرویهای نظامی اخیر هزاران غیرنظامی را اعدام کردهاند. ارتش سودان شهر الفاشر را ترک کرده است.
گروه شبهنظامی موسوم به نیروهای پشتیبانی سریع شهر الفاشر را تصرف کردندعکس: Rapid Support Forces (RSF)/AFP
اعلانات بازرگانی
نیروهای پشتیبانی سریع سودان (RSF) که دو سال است با ارتش این کشور درگیر هستند، متهم شده اند که در جریان تصرف شهر الفاشر در غرب این کشور پس از ۱۸ ماه محاصر، مرتکب جنایات گسترده شده اند.
نیروهای مشترک، که گروهی متحد با ارتش سودان است، روز سهشنبه اعلام کردند که «نیروهای پشتیبانی سریع جنایات وحشتناکی علیه غیرنظامیان بیگناه در شهر الفاشر مرتکب شدهاند، جایی که در روزهای ۲۶ و ۲۷ اکتوبر بیش از ۲۰۰۰ شهروند غیرنظامی اعدام و کشته شدند، که بیشتر آنها زنان، کودکان و سالمندان بودند.»
ارتش سودان تأیید کرد که نیروهایش از الفاشر عقبنشینی کردهاند، زیرا به این نتیجه رسیدهاند که «با توجه به تخریبها و کشتار عمدی غیرنظامیان» عقبنشینی ضروری بوده است. سازمان ملل نیز هشدار داد که «خطر تخطیهای گسترده و جنایات با انگیزههای قومی در الفاشر هر روز بیشتر میشود.»
با تصرف الفاشر، اکنون نیروهای پشتیبانی سریع تقریباً کنترول کامل غرب سودان را در دست دارد.
جنگ در سودان میلیونها تن را آواره کرده استعکس: Gregg Brekke/ZUMA/IMAGO
اتحادیه افریقا «جنایات» را محکوم کرد
محمود علی یوسف، رئیس کمیسیون اتحادیه افریقا، روز سهشنبه در شبکه اجتماعی ایکس از «تشدید خشونت و گزارشهای مربوط به جنایات در الفاشر» ابراز نگرانی کرد.
او در بیانیهای «جنایات جنگی ادعا شده و کشتارهای هدفمند قومی غیرنظامیان» را محکوم کرد و خواستار «توقف فوری درگیریها و ایجاد گذرگاههای بشردوستانه برای رساندن کمکهای حیاتی به جمعیت آسیبدیده» شد.
یوسف تأکید کرد که «هیچ راهحل نظامی» برای بحران سودان وجود ندارد و از طرفین خواست تا وارد گفتوگو شده و به «یک روند سیاسی صلحآمیز و فراگیر» متعهد شوند.
ناظران میگویند تصرف الفاشر در غرب دارفور میتواند نقطه عطفی در درگیری جاری سودان باشد، درگیریای که تاکنون دهها هزار کشته به جا گذاشته و نزدیک به ۱۲ میلیون نفر را آواره کرده است.
هشدار از سرنوشتی شبیه لیبیا
نیروهای پشتیبانی سریع منطقه دارفور را به عنوان پایگاه اصلی خود تثبیت کرده اند و رهبران ارشد این گروه، از جمله جنرال محمد حمدان دقلو در این منطقه مستقر هستند.
تحلیلگران هشدار میدهند که پیشرویهای اخیر نیروهای پشتیبانی سریع میتواند منجر به تجزیه سودان شود. آنها به تحولات اخیر لیبیا اشاره میکنند، جایی که شبهنظامیان وابسته به حکومتهای رقیب هر کدام بخشهایی از کشور را در کنترول خود دارند.
منازعه در سودان میلیونها تن را آواره کرده است
درگیری میان ارتش سودان و شبه نظامیان باعث آوارگی میلیونها تن شده است. تنها ۶۰۰ هزار تن از مرز عبور کرده و وارد سودان جنوبی شده اند. بسیاری از آنها به کمکهای بشردوستانه بینالمللی امیدوارند.
عکس: LUIS TATO/AFP
بازگشت اجباری
یک موتر لاری پر از آوارگان جنگی از سودان به منطقه «رنک» در سودان جنوبی میرسد. در ماه اپریل ۲۰۲۳ جنگ میان نیروهای اردو و یک گروه شبه نظامی آغاز شد. از آن زمان تا کنون تقریبا ۶۰۰ هزار نفر به سودان جنوبی فرار کرده اند. گفته شده که حدود ۴۵۰ هزار تن از آنها اصلاً از سودان جنوبی بوده اند که حالا به وطن خود عودت کرده اند. اما با این حال آمدن آنها، بیشتر آوارگی است تا بازگشت به وطن.
عکس: LUIS TATO/AFP
«شرایط متزلزل»
یکی از زنان مهاجر به خبرگزاری فرانسه گفته است که فرار از مناطق در حال منازعه بسیار خطرناک بود. او با شوهر و پنج کودک اش از شهر العبیده در مرکز سودان فرار کرده اند. به گفته او وضعیت در سودان متزلزل است: «گلوله ها به خانه ها اصابت می کرد. ما در جاده خانه مان در تیراندازی متقابل گیر مانده بودیم. بنا بر این تصمیم گرفتیم به خاطر فرزندان خود آنجا را ترک کنیم.»
عکس: LUIS TATO/AFP
توقفگاهی برای ادامه سفر
بر اساس برآوردهای مستقل، در درگیری ها میان عبدالفتاح البرهان حاکم سودان و شبه نظامیان محمد حمدان داقلو معاون سابق اش دست کم ۱۴ هزار و۶۰۰ تن کشته شده اند. شهر مرزی رنک در سودان جنوبی اولین توقفگاه «امن» برای بسیاری آوارگان است. این مردان در یک مرکز حمل و نقل در رنک منتظر ادامه سفر خود میباشند.
عکس: LUIS TATO/AFP
فرار با قایقها
قایقهای آهنی ساده در رود نیل مهمترین وسیله حمل و نقل میان رنک در شمال و جوبا پایتخت سودان جنوبی است. دو بار در هفته قایق ها پناهجویان را به شهر بزرگ ملکال در مرکز این کشور می آورند. هر کسی بخواهد سوار شود باید ساعت ها در ساحل منتظر بماند تا با حدود ۳۰۰ تن دیگر انتقال شود.
عکس: LUIS TATO/AFP
آیندهای نامعلوم
البته شمار زیادی از آوارگان در شهر رنک گیر میمانند. یک آواره به خبرگزاری فرانسه گفته است که به همراه دختر سه ماهه خود از درگیری در خارطوم فرار کرده است. حالا او نمی داند بعد از این چه اتفاقی خواهد افتاد. این مرد ۲۰ ساله گفته است: «قرار بود اقامت کوتاهی اینجا داشته باشیم اما بعد از هفت ماه هنوز در رنک گیر مانده ام.»
عکس: LUIS TATO/AFP
کمکهای سازمان ملل متحد
هر روز تا حدود ده موتر باربری و بس از سودان به رنک میرسد. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد برآورد می کند که تنها ۶.۲ میلیون نفر در داخل سودان بیجا شده اند. بیش از ۱.۶ میلیون به کشورهای همسایه فرار کرده اند. یک سوم آنها به چاد و سودان جنوبی رفته اند.
عکس: LUIS TATO/AFP
ثبت بیومتریک
آوارگان در مراکز ترانزیت ثبت و راجستر میشوند و هویت آنها از طریق اسکن عنبیه چشم ثبت میشود. جمع آوری داده های بیومتریک می تواند از ثبت دوباره آنها جلوگیری کرده و موثریت برنامههای بشردوستانه را نیز بهبود بخشد.
عکس: LUIS TATO/AFP
سلامتی در کانون توجه
بخش زیادی از مردم سودان به کمک های عاجل بشری نیازمند اند. بر اساس معلومات سازمان ملل متحد تنها ۳.۸ میلیون کودک زیر پنج ساله از سوء تغذی رنج می برند. در میان آوارگان نیز شماری از آسیب دیدگان شامل اند. این امدادگر بازوی کودک را اندازه گیری می کند. رسیدن به ناحیه سرخ رنگ، نشانه سوء تغذیه حاد است. این کودک به کمک درمانی فوری نیاز دارد.
عکس: LUIS TATO/AFP
لحظهای امید
برخی آوارگان مانند این دختران که در مرکز ترانزیتی در رنک هستند، ظاهرا میخواهند از زندگی خود لذت ببرند. با وجود چالشهای زندگی آوارگان، آنها کودکانه بودن خود را حفظ کرده اند و از ریسمان بازی لذت میبرند.