وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان از امضای قراردادهایی به ارزش ۴۲ میلیون دالر با گردشگران خارجی برای شکار قانونمند بعضی پرندگان خبر داده است. فعالان میگویند که این کار باعث نابودی و انقراض حیوانات و پرندگان میشود.
اعلانات بازرگانی
فعالان محیط زیست و مردم از قانونی کردن شکار برخی پرندگان برای گردشگران خارجی ابراز نگرانی میکنند و میگویند که این کار به محیط زیست و پرندگان نایاب آسیب میرساند.
آژانس خبری باختر که زیر کنترول طالبان است، در گزارشی به نقل از وزارت اطلاعات و فرهنگ این گروه نوشته است که در سالجاری قراردادهایی به ارزش ۴۲ میلیون دالر امریکایی با گردشگران خارجی به امضا رسیده است که زمینه شکار قانونمند بعضی از پرندگان در افغانستان را مساعد میکند.
پیش از این گزارشهایی نشر شده است که خارجیها، به خصوص عربها، در برخی ولایتهای افغانستان سرگرم شکار پرندگان اند.
بر بنیاد گزارش باختر، مطابق این قراردادها، شکارچیان صرف در فصلهای مشخص سال میتوانند پرندگان مهاجر از سایبریا را شکار کنند. طالبان نگفته اند که این قراردادها با گردشگران کدام کشورها امضا شده است.
مسئولین اداره محیط زیست حکومت پیشین افغانستان ادعا دارند که در گذشته چنین قراردادهایی وجود نداشت و منع شکار حیوانات به صورت جدی پیگیری میشد. با آنهم در گذشته بارها گزارشهایی در مورد شکار پرندگان نایاب از سوی عربها از جمله در ولایتهای فراه، غزنی و هرات نشر شده بود.
پرندهها؛ سرگرمی برخی افغان های خسته از جنگ
برای برخی از افغان های خسته از چند دهه جنگ، سرگرمی با پرندگان می تواند لحظاتی خوشی فراهم کند. آنها به این وسیله ذهن شان را از درگیری های زندگی دور می کنند. نگاهی تصویری به بازار پرنده ها در کابل.
عکس: Getty Images/AFP/N. Shirzada
به بازار کاه فروشی در کابل پایتخت کشور جنگزده افغانستان می رویم، جایی که بازار معامله پرندگان موقعیت دارد. در قلب شهر کهنه کابل، بازار باریک با ردیف هایی از دکان هایی که پر از قفس های پرندگان است و صدای شان همه جا می پیچد.
عکس: Reuters/M. Ismail
مشتریان که بیشترشان مردان هستند، کوچه را پایین و بالا می روند و پرندگان را می بینند. بیشتر مردان پرندگانی را می خرند که برای نگهداری در خانه از آنان استفاده می شود و یا برای جنگاندن و بازی کردن پرورش می یابند.
عکس: Reuters/M. Ismail
مردان بیشتر در این کوچه کبوتر می خرند. کبوتر بازی (کفتر بازی) در افغانستان نه تنها برای برخی ها یک سرگرمی است، بلکه شماری نیز آن را شغل شان می خوانند و از طریق پرورش، تولید نسل و گرفتن (تور زدن) کبوترهای دسته های حریف، پول به دست می آورند.
عکس: Getty Images/AFP/A.Qureshi
کبوتر بازانی که خودشان را حرفه ای می نامند، گروه یا دسته ای از کبوترها را دارند که به گفته خودشان "سرمایه" شان است و برای شان بسیار ارزش دارد.
عکس: Reuters/U. Bektas
کبوترها براساس نسل و نوع شان رده بندی شده و قیمت گذاری می شوند. برخی از این کبوترها حتی به دالر خرید و فروش می شوند.
عکس: Reuters/U. Bektas
جرس، یا همان پایبند برای شناسایی کبوترها از سوی کبوتربازان به پای کبوترها بسته می شود.
عکس: Isna
برخی از مردان برای خرید کبک و یا کرک "چکاوک" به این بازار می آیند.
عکس: Reuters/M. Ismail
برخی ها کبک و کرک را به خاطر زیبایی، خواندن و صدایشان نگهداری می کنند.
عکس: Reuters/M. Ismail
برخی هم آنان را برای جنگ انداختن و شرط بندی خریداری کرده و پرورش می دهند.
عکس: Johannes Eisele/AFP/Getty Images
قناری های رنگارنگ، مرغ های عشق و بلبل های گوناگون در قفس ها به نمایش گذاشته شده اند و صدای خواندن شان این کوچه و بازار را در قلب پایتختی خوش صدا کرده که مردمش هر روز صدای شلیک و انفجار و طیاره ها را می شنوند.
عکس: Reuters/M. Ismail
مشتریان پرندگان خانگی مثل قناری، مرغ عشق و طوطی نیز بیشتر مردان هستند. هنوز هم در افغانستان پرداختن به این موارد برای زنان یک "عیب" و کاری نادرست شمرده می شود.
عکس: Reuters/M. Ismail
طوطی ها هم از جمله پرندگان محبوب این بازار شمرده می شوند. طوطی به جز نگهداری به خاطر زیبایی و صدا و استعدادش به یادگیری کلمات از انسان ها، دیگر کاربردی ندارد.
عکس: Reuters/M. Ismail
اما خروس ها در این بازار مشتریان زیادی دارند و مثل کبوترها خرید و فروش شان بیشتر است. چرا؟ در عکس بعدی ببنید.
عکس: Reuters/M. Ismail
به این خاطر؛ چون خروس ها برای جنگ انداختن و شرط بندی مورد استفاده قرار می گیرند. روی این پرندگان گاهی شرط بندی های بزرگی می شود.
عکس: Johannes Eisele/AFP/Getty Images
کسانی که از خروس ها برای جنگ انداختن استفاده می کنند، خودشان را مرغ بازهای حرفه ای خوانده و وقت زیادی را برای رسیدگی و آماده کردن خروس شان برای جنگ صرف می کنند. مثلا این مرد که نوک خروس را تیز می کند.
عکس: Behrouz Mehri/AFP/Getty Images
برعلاوه نوک، مرغ بازها ناخن های خروس شان را نیز تیز کرده و روزانه پاهای خروس را با روغن های مخصوص و یا واسلین چرب می کنند. برخی نیز به خروس شان خون می خورانند تا به گفته خودشان جنگی تر شود.
عکس: Reuters/M. Ismail
از خروسی که در میدان جنگ دائم ببازد و یا زخم های شدیدی بردارد معمولا یک شوربای یا قورمه خوشمزه پخته می شود.
عکس: Reuters/M. Ismail
اما در این بازار فقط مردان نیستند که برای فرار از رنج و غم جنگ و بدبختی و یا برای تفنن و شرط بندی پرندگان را می خرند. زنان با چادری های رنگارنگ نیز دیده می شوند که از این دکان های پرنده فروشی خرید می کنند.
عکس: Reuters/M. Ismail
خرید اکثریت زنان این مرغ های گوشتی هستند که فقط برای ذبح کردن و پخت و پز از آنان استفاده می شود.
عکس: Reuters/M. Ismail
مرغ هایی که برای تهیه غذا خریداری می شوند، اکثرا در همین کوچه در گوشه و کنار و یا گاهی هم در برابر دکان ذبح می شوند و می توان رگه هایی از خون را در این مکان ها دید. برخی هم که پول زیادی ندارند، یک جوجه می خرند.
عکس: Reuters/M. Ismail
طبیعیست که در این بازار در کنار پرندگان، خوراک و وسایل مورد نیاز پرورش، نگهداری و حتی جنگ انداختن شان نیز به فروش می رسد. (عکس ها از خبرگزاریها)
عکس: Reuters/M. Ismail
21 عکس1 | 21
به گفته کارشناسان این کار طالبان خطر جدی را متوجه پرندگان نایاب میکند. مردم نیز از این کار طالبان ابراز نگرانی میکنند. یک باشنده کابل به دویچه وله گفت: «شکار حیوانات و پرندگان در گذشته ممنوع بود ولی با وجود آن خیلی مراعات نمیشد. حالا که به خارجیها اجازه داده شده هم خارجی و هم مردم در پی شکار حیوانات خواهند بود و این به ضرر محیط زیست و حیوانات خواهد بود.»
حسن غلامی، کارشناس محیط زیست میگوید که با این کار طالبان، شکار پرندگان در ولایتهای غربی که از قبل نیز جریان داشت، بیشتر خواهد شد.
هرچند طالبان گفته اند که از شکارچیان خارجی خواسته شده که تنها پرندگان موسوم به «هوبره» را شکار کنند که از سایبریا به افغانستان میآیند، اما حسن غلامی به این نظر است که این کار باعث نابودی و انقراض حیوانات و پرندگان میشود و «تبعات بسیار منفی ایجاد میکند.»
به گفته او در آینده در افغانستان «تنوع حیات وحش را نخواهیم داشت.» غلامی میگوید کسی نوعیت و تعداد شکار را تعیین کرده نمیتواند.
چنانچه منابع به خبرگزاری باختر گفته اند این کار در هماهنگی وزارت اطلاعات و فرهنگ با ارگانهای مربوطه و زیر نظر ریاست الوزرای حکومت سرپرست طالبان انجام میشود. طالبان گفته اند شرایط خاصی برای شکار در نظر گرفته شده است و در صورت تخلف قرارداد فسخ خواهد شد، اما نگفته اند که از روند شکار پرندگان از سوی گردشگران چگونه نظارت خواهد شد.
بلندپروازترین پرندگان
برخی پرندگان نسبت به دیگر همنوعان خود بلندتر پرواز میکنند. در اینجا شماری از پرندگانی که در ارتفاعات بسیار بلند پرواز میکنند، معرفی میشوند. برخی از آنها تقریباَ به اندازه ارتفاع هواپیماها پرواز میکنند.
عکس: Imago
کرکس روپل: ۱۱۳۰۰ متر
کرکسها معمولاَ فاصلههای خیلی طولانی را پرواز نمیکنند، بلکه به جای آن به ارتفاع خیلی بالا میروند تا میدان دید شان را وسیع سازند. این پرنده لاشخور خود شکارچی نیست بلکه حیوانات شکارچی را تعقیب میکند تا بقایای شکار آنها را بخورد. قدرت قوی بینایی به این پرنده شدیداَ در معرض خطر توانایی داده است که از فاصله بسیار زیاد بتواند طعمه را در زمین ردیابی کند.
عکس: Imago
کلنگ اورآسیایی: ۱۰ هزار متر
کلنگ اورآسیایی پرنده مهاجری است که فاصله طولانی را میپیماید. مسیرهای پرواز این پرنده در همه جا وجود دارد، از سویدن تا آلمان گرفته تا چین. بلندترین ارتفاع پرواز این پرنده «چنانچه در این تصویر دیده میشود) بر فراز هیمالیا ثبت شده است.
عکس: picture-alliance/blickwinkel
قاز نوع "نوار سر": ۸۸۰۰ متر
این پرنده نیز در مسیر مهاجرت خود از فراز هیمالیا عبور میکند. تحقیقات نشان داده است که این قازها در وضعیت اکسیجن پایین عمیقتر و موثرتر نفس میکشند.
عکس: picture-alliance/dpa
قوی فریادکش: ۸۲۰۰ متر
این قو که به دلیل صدای بلندش به نام «قوی فریادکش» یاد میشود، همتای آسیایی قوی امریکای شمالی موسوم به «قوی جارچی» است. این قو یکی از پرندگان ملی فنلند نیز است که در سکه یک یورویی این کشور ضرب زده شده است.
عکس: picture-alliance/blickwinkel
زاغ آلپی: ۸۰۰۰ متر
این زاغ قادر است که در کوههای بلند تولید نسل کند، چونکه تخم آن نسبت به تخم پرندگانی که در ارتفاعات کمتر تخم میگذارند، منفذهای پستی کمتری دارد و به زودی خشک نمیشود. علاوه بر این، جنین این پرنده از نظر ژنتیک قادر به جذب مقدار زیاد اکسیجن است.
عکس: picture-alliance/dpa/ Karl-Josef Hildenbrand
کرکس ریشدار: ۷۳۰۰ متر
کرکس یا لاشخور ریشدار توسط سازمان بینالمللی محافظت از طبیعت به عنوان پرنده ای «تقریباَ در معرض خطر» درجه بندی شده است. خوب است این پرنده را شکار نکنید، چونکه براساس استورههای ایرانی، این پرنده سمبول خوشبختی و شادی است. براساس این استورهها، کسی که این پرنده را بکشد، خودش در ظرف ۴۰ روز جان میدهد.
عکس: imago/Hohlfeld
مرغابی نوع "آنقوت" یا قاز نما، ارتفاع ۶۸۰۰ متر
به تازگی کشف شده است که این نوع مرغ آبی در زمره پرندگانی است که در ارتفاع بسیار بالا پرواز میکنند. این پرنده مانند بسیاری پرندگان دیگر برای رسیدن به سرزمین تولید نسل خود از فراز هیمالیا پرواز میکند.