جنرال جان نیکلسون، فرمانده کل نیروهای ناتو در افغانستان خواستش را از حکومت جدید در واشنگتین چنین بیان کرد که او فقط یک "مشاور نظامی" برای سیاست است؛ اما او به صورت بسیار مشخص تاکید کرد: «این امر برای پیروزی حتماً ضروری است که به استراتیژی کنونی ادامه داد».

این جنرال امریکایی این جملات را روز سه شنبه در برلین، فقط چند ساعتی پیش از انتخابات ریاست جمهوری در کشورش بیان کرد.

حالا این خواست در واقع معمولی و قابل پیش بینی یک جنرال برای ادامه حضور سربازان خارجی در افغانستان، با پیروزی غیر مترقبه دونالد ترامپ، اهمیت بزرگی کسب می کند. ترامپ، رئیس جمهور منتخب جدید تا به حال فقط به صورت ضد و نقیض در این باره اظهارنظر کرده که قضایا در هندوکش چگونه باید ادامه یابد.

نیاز به دست کم ۱۲ هزار سرباز

در آغاز اکتبر، در مرحله داغ مبارزات انتخاباتی ایالات متحده امریکا، ترامپ در فرستنده تلویزیونی "سی ان ان" به این اشاره کرد که فعال بودن در افغانستان یک "اشتباه وحشتناک" بوده است. فقط چند روز بعدتر، او در همین تلویزیون از این دیدگاه اندکی عقب نشینی کرده گفت که حالا مهم است که ایالات متحده امریکا "حضورش را در آنجا" حفظ کند". ترامپ همزمان از یک قوت نظامی با ۵۰۰۰ سرباز یاد کرد.

بیشتر: توصیه جنرال امریکایی در مورد شمار مورد نیاز نیروهای این کشور در افغانستان

در حال حاضر حدود ۱۳ هزار سرباز بین المللی در افغانستان مستقرند که از آن جمله، ۹۸۰۰ سرباز از ایالات متحده امریکا هستند. این شمار سربازان براساس برنامه های بارک اوباما نیز قرار بود تا سال ۲۰۱۷  به صورت کمی به ۸۴۰۰ تن کاهش یابد.

به این ترتیب برای جان نیکلسون که در مارچ سال جاری ۲۰۱۶ فرماندهی کل در افغانستان را به عهده گرفت، این رقم تاحدی تحمل پذیر است. نیکلسون در دانشگاه جرج تاون و بعد در دانشگاه دفاع ملی در پایتخت واشنگتن تحصیل کرده است.

او از سال ۱۹۸۲ به بعد در اردوی ایالات متحده امریکا شامل خدمت است. او یک فرد آگاهِ ممتاز در صحنه سیاسی است. او با عملیات کنونی اش می تواند به ماموریتش با "خطری متوسط" ادامه دهد. او در یک مصاحبه با دویچه وله گفت که اما برای او ۱۵ هزار سرباز ناتو بهتر می بود.

ایجاد تحول با استراتیژی جدید

این در حالی است که در هر زمینه کمبودی هایی وجود دارد. ۳۰۰ هزار سرباز افغانی با روحیه ضعیف که غالباً به صورت بدی مجهز هستند، در موقعیتی نیستند که در همه سطوح، امنیت را کشور تامین کنند. همواره قبل از همه سربازان ایالات متحده امریکا در حوادث جنگی داخل عمل می شوند.

قرار است یک استراتیژی جدید ناتو، تحولی را ایجاد کند. نیروهای امنیتی افغان باید از شبکه دفاعی محل های بازرسی شان در مناطق هموار که از همدیگر به فاصله دور قرار دارند، صرف نظر کنند. در عوض آنها باید علیه طالبان به صورت تهاجمی و هدفمندانه حمله کنند و درعوض سربازان ناتو آنها را در موارد انفرادی کمک خواهند کرد.

بیشتر: جنرال نیکلسون: اردوی افغانستان فقط با موضع تهاجمی پیروز می شود

جنرال نیکلسون این امر را به عنوان موفقیت ارزیابی می کند که "در این سال هیچ شهری در افغانستان به دست طالبان نیفتاده است." اما سه مرکز بزرگ ولایات یعنی لشکرگاه در جنوب، ترین کوت در مرکز و کندز در شمال بازهم در جمله مناطق جنگی طالبان به شمار می روند و شهرها از حوالی و حومه مورد تهدید آنها قرار دارند.

بهایی بسیار برای امنیت

چون از محل های بازرسی در مناطق روستایی صرف نظر می شود، به این ترتیب ممکن است شورشیان در بسیاری از مناطق غالباً تا مرز شهرها بدون مانع در حرکت باشند. براساس تخمین سازمان ملل متحد، طالبان از زمان مداخله ایالات متحده امریکا در افغانستان بعد از حملات ترویستی ۱۱ سپتمبر به این سو، حالا مناطق بیشتری را در مقایسه با زمان های قبل زیر کنترول دارند.

به این دلیل نیکلسون بیشتر مایل است از این سخن بگوید که رقم جمعیت افغانستان که در برابر طالبان حفاظت می شوند، چقدر بزرگ است. او می گوید که ۶۸ درصد جمعیت این کشور تحت حفاظت حکومت قرار دارند. در حالی که فقط ده درصد تحت کنترول طالبان قرار دارند و در ۲۰ درصد مناطق جنگ با طالبان ادامه دارد. براساس این برداشت، طالبان قبل از همه در آن مناطق عمل می کنند که در غیر آن نیز فقط شمار کمی انسان ها در آنجا ها زندگی می کنند.

اما حتی این موفقیت نیز به بهایی بسیار بالا به دست آمده است. در سال ۲۰۱۵، حدود ۵۰۰۰ سربازان افغان کشته شدند. تنها در هشت ماه اول سال جاری بیش از ۵۵۰۰ سرباز کشته شدند. این موضوع را دفتر بازرس کل ایالات متحده امریکا برای بازسازی افغانستان یا (سیگار) گزارش داده است که به عنوان یک نهاد نظارتی از حضور نظامی امریکا در افغانستان، توسط کنگره امریکا ایجاد شده است.

بیشتر: نیکلسون: ضعف رهبری باعث افزایش تلفات نیروهای افغان شده است

خطر از جانب "دولت اسلامی"

کارشناسان تخمین می زنند که در افغانستان به دلیل ناآرامی های دوام دار، تا ۱.۲ میلیون باشنده آن در کشور متواری شده اند. براساس گزارش سازمان ملل متحد ۱۶۰۱ فرد ملکی طی نبردها و حملات تروریستی تنها در نیمه سال جاری کشته شده اند.

در پهلوی طالبان، ملیشه های ترورستی "دولت اسلامی" نیز در شرق کشور در مرز با پاکستان لانه کرده اند. از دید جنرال نیکلسون این یک تهدید دیگر است که "ما باید بر آن فشار وارد کنیم".

این جنرال وضعیت را بعد از دو سال "دشوار" طوری توصیف می کند که هیچ جانب درگیر برتری کسب نکرده است، اما او همزمان یک دورنما را می بیند که در نتیجه حکومت افغانستان می تواند کنترول کامل برکشور را به عهده بگیرد.

مذاکرات دیگر با طالبان

به عنوان یک راه بیرون رفت از این وضعیت "دشوار"، از دید این جنرال گفتگو با طالبان در آجندا باقی مانده است. نیکلسون همواره بر این امید است که گروه های جداگانه بتوانند از جریان اصلی طرفداران مذاکره شکل بگیرند. اما این امر روشن نیست که آیا رئیس جمهور جدید منتخب از آن حمایت خواهد کرد یا خیر.

میشائل کوگلمن، کارشناس امور افغانستان از مرکز ویلسون در ایالات متحده امریکا تا به حال هیچ شکی در این مورد ندارد که ترامپ اصلاً به ادامه مذاکرات پیچیده صلح با طالبان علاقمند باشد. کوگلمن می گوید که "ترامپ بسیار حوصله ندارد." او برعکس بر حضور سربازان امریکایی تاکید خواهد کرد، اما همزمان خروج آنها را تسریع خواهد کرد.

او توضیح می دهد: «من فکر می کنم که ترامپ خواهان یک حضور با پایان باز است، فرقی نمی کند که تا حد زیادی نیز از ترور هراس دارد».

فلوریان وایگند/ح.م