نی: ۲۰۱۶ خونین‌ترین سال برای خبرنگاران بوده است
۱۳۹۵ دی ۹, پنجشنبه
آمار نی نشان می‌دهد که ۲۳ تن از خبرنگاران در جریان همین سال زخم برداشته و سه تن دیگر به صورت موقت بازداشت شده‌اند. مسئولان نی گفتند که ۳۳۸ تن از خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها در این سال تهدید به مرگ شده‌اند.
براساس این آمار، طالبان عامل ۳۲۶ مورد خشونت علیه خبرنگاران، دولت افغانستان ۶۴ مورد و افراد ناشناس در ۲۶ مورد عامل خشونت علیه خبرنگاران بوده است.
مجیب خلوتگر رئیس نهاد نی روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری در کابل گفت خشونت علیه خبرنگاران نسبت به یک سال پیش ۴۳۶ درصد افزایش یافته است: «دلیل افزایش خشونت، ناامنی، حمله طالبان به چهار ولایت کندز، هلمند، ارزگان و فراه و افزایش ناامنی در سطح افغانستان، دلایل عمده افزایش خشونت علیه روزنامه نگاران بوده است.»
نی می‌گوید که میزان خشونت علیه خبرنگاران زن نیز بیشتر شده است. چنانچه براساس یک نظر پرسی نی، ۸۳ درصد پرسش شوندگان که خبرنگاران زن بوده، گفته‌اند که از خشونت در محیط کار و بیرون از آن رنج می‌برند.
خشونت‌های فزیکی، جنسی و لفظی انواع این خشونت‌ها است. درصدی زیادی از زنان خبرنگار که در بیرون و داخل محیط کار با خشونت مواجه بوده، نتوانسته‌اند این خشونت‌ها را با مدیران رسانه‌ها یا خانواده‌های شان مطرح کنند و دلیل آن نیز ترس از منفک شدن و یا قربانی شدن بوده است.
افزایش سانسور و خودسانسوری
مسوولان نی می‌گویند در سال ۲۰۱۶ میلادی موارد خودسانسوری و سانسور در رسانه‌ها افزایش یافته است. چنانچه خبرنگاران و مدیران رسانه‌ها گاهی به دلیل ملاحظات سیاسی و یا دوستی‌های انفرادی از نشر بعضی خبرها خودداری می‌کنند.
آقای خلوتگر گفت: «حکومت در یک رابطه غیرحرفه‌ای و مسلکی با روزنامه نگاران و مدیران خبر رسانه‌ها، دوست و رفیق شده‌اند و با استفاده از این رابطه دوستانه و رفیقانه، خبرها را تنظیم می‌کنند طوری که آن‌ها مشخص می‌کنند کدام خبر اول، کدام خبر دوم و کدام خبر اصلاً نشر نشود. این خطرناک است و از طرف کسانی اعمال می‌شود که فکر می‌کنند مجریان قانون هستند.»
یافته‌های نی نشان می‌دهد که در برخی موارد خبرنگاران به دلیل ترس از منفک شدن، از نشر خبرها و گزارش‌ها خودداری می‌کنند زیرا هراس دارند که مبادا با نشر چنین خبرهایی وظیفه شان را از دست دهند.
عدم دسترسی به منابع
خبرنگاران افغان می‌گویند افزایش ناامنی ها سبب شده است تا دسترسی خبرنگاران محدودتر شود. در سال جاری میلادی، طالبان چهار مرکز ولایت را محاصره کردند و کندز برای بار دوم سقوط کرد. اما خبرنگاران می‌گویند برای تهیه خبرهای مربوط به جنگ، مسئولان حکومتی همکاری نمی‌کنند.
فرهاد نایب خیل خبرنگار افغانستان تایمز گفت: «مشکلات از کابل شروع تا ولایات بیشتر می‌شود. حتا در پایتخت وقتی یک حادثه رخ می‌دهد، ما نمی‌توانیم معلومات را از مسئولان به دست آوریم. در بسیاری مواقع زمانی ما معلومات رسمی را به دست می‌آوریم که خبر را با منابع غیرمسئول نشر می‌کنیم.»
عدم دسترسی خبرنگاران به محل واقعه در ولایات و محدودیت در سفر مشکل دیگر برای خبرنگاران است.
عبدالصمد نوازش خبرنگار رادیو کلید می‌گوید: «ما در ساحه کار خود وقتی می‌خواهیم سفر کنیم مشکلات زیاد وجود دارد بخصوص هنگام سفر به ولایات مشکلات زیاد وجود دارد و خبرنگاران نمی‌توانند به ولایات سفر کنند زیرا ممکن است از سوی گروه‌های مسلح هدف قرار گیرند.»
در سال جاری میلادی شمار زیادی از خبرنگاران به دلیل تهدیدهای امنیتی و پیشروی‌های طالبان از ولسوالی‌ها و ولایات شان فرار کرده اند و ماه‌ها در کابل به سر بردند.
حسین سیرت کابل