برای محاسبه هزینه ها و مصارف پناهجویان در آلمان نیاز به ارقام با اعتبار است. اما مشکل این است که هنوز آمار و ارقام معتبر وجود ندارد. با وجود این، صدها هزار آواره ای که به آلمان آمده اند هزینه کلانی بر دوش دولت می اندازد.
اعلانات بازرگانی
شمار مهاجرین
حتی شمار مهاجران در آلمان به صورت دقیق معلوم نیست. بین آغاز سپتمبر سال ۲۰۱۵ و پایان ماه جولای سال جاری، ۹۰۰ هزار و ۶۲۳ مهاجر در سیستم "ایزی" (EASY) برای قسیمات پناهجویان در آلمان ثبت شده اند.
اما این رقم قابل اعتماد نیست، زیرا بسیاری مهاجران در ابتدا بدون هویت دقیق شان در کمپ ها جابجا شده اند. به این دلیل براساس اظهارات سخنگوی اداره آلمان فدرال برای مهاجرین و پناهجویان، "امکان اشتباه و ثبت دوباره یک مهاجر بعید نیست."
او به دویچه وله گفت: «متاسفانه ممکن نیست بگوییم که چه تعداد مهاجران راجستر شده تا هنوز در آلمان به سر می برند، زیرا معلومات کامل مربوط به اشخاص تهیه نشده است."
دست کم این مشخص است که حالا مهاجران کمتری به آلمان می آیند. در ماه جولای در "سیستم ایزی" ۱۶۳۰۰ ثبت شدند، در حالی که در ماه جنوری این رقم ۹۱۶۰۰ تن بود.
با وجود آن شمار متقاضیان پناهندگی افزایش می یابد، زیرا ادارات مربوطه که زیر فشار قرار دارند، فقط به آهستگی به تقاضاها رسیدگی می کنند. براساس گزارش اداره آلمان فدرال مهاجرین و پناهجویان، در سال گذشته ۴۴۱ هزار ۸۹۹ و در سال جاری تا پایان ماه جولای ۴۶۸ هزار و ۷۶۲ آواره تقاضای پناهندگی داده اند.
روشن نیست که چه شمار آنها در آلمان می مانند. در سال گذشته رقم قبول شده ها تا حدود ۵۰ درصد می رسید و در این سال به بیش از ۶۰ درصد رسیده است.
تخمین هزینه ها
مهاجران باید مورد مراقبت قرار گریند، اقامتگاه بیابند، نیازمندی های روزانه شان مرفوع شود و آموزش ببینند. نهادهای متعدد آلمانی کوشش کرده اند تا هزینه ها برای مهاجران را تخمین بزنند. بیشتر بررسی ها، هزینه سالانه برای هر مهاجر را میان ۱۲ هزار و ۲۰ هزار یورو تخمین زده اند.
وزارت مالیه آلمان فدرال براساس این بررسی ها و نیز محاسبه های خود، هزینه های پناهجویان را برای سال جاری ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، ۹۹،۸ میلیارد یورو، یعنی حدود ۲۰ میلیارد یورو در سال برآورد کرده است.
در سال جاری حکومت فدرال آلمان به ایالات و محلات، ۶،۹ میلیارد یورو به عنوان "امداد مستقیم" می پردازد؛ این بزرگترین پرداخت کمک در ارتباط به هزینه های پناهندگی است.
براساس این برنامه، در آینده "انتقال کمک های اجتماعی بعد از بررسی دوسیه پناهندگی"، اهمیت بیشتر کسب می کند، یعنی حمایت مالی برای مهاجران بدون شغل پرداخت می شود. در سال ۲۰۲۰ این هزینه با ۸،۲ میلیارد یورو، بخش عمده هزینه های مجموعی با حدود ۲۰ میلیارد یورو را شامل می شود.
هزینه یا سرمایه گذاری؟
این که همه این هزینه ها، فقط یک بار اضافی است، دست کم یک موضوع مورد منازعه است. بالاخره به هر صورت بخشی از این پول ها بار دیگر به دولت بر می گردد. تنها اداره آلمان فدرال برای مهاجرین و پناهجویان، شمار کارمندان مشخص خود را حین یک سال از ۳۰۰۰ به ۶۰۰۰ تن افزایش داده است.
افزون بر آن مثلاً براساس تحقیقات مجله اقتصادی "ویرشافتس ووخه"، ایالات آلمان ۱۵۸۱۳ محل آموزشی را برای مهاجرین ایجاد کرده اند. در این زمینه در مجموع به ۲۵ هزار معلم در مکاتب نیاز است. بر علاوه به ۱۴۰۰۰ آموزگار تربیتی برای سرپرستی از کودکان و به هزاران کارمند اجتماعی و روانکاو نیاز است.
به همین ترتیب براساس گزارش "انستیتوت بازار کار و پژوهش در امور اشتغال"، در شغل های دیگر نیز نیاز به نیروی کاری است: "در بخش های ساختمانی، آموزش های بیرون از مکتب، معلمین زبان آلمانی، محافظان اقامتگاه ها، کارمندان امور اجتماعی و ادرات رسمی."
تصویر: سرپناههای پناهجویان در آلمان
اداره فدرال مهاجرت و پناهندگی آلمان آمدن حدود 300 هزار پناهجو به این کشور را در سال 2015 پیش بینی کرده بود. اکنون گمان می رود متقاضیان پناهندگی به مراتب بیشتر از این خواهد بود. این مهاجران در چه جاهایی زندگی میکنند؟
عکس: Picture-Alliance/dpa/P. Kneffel
سه ماه نخست در کمپ اول
مهاجرانی که به آلمان میرسند ابتدا در کمپ نخست انتقال داده می شوند، مانند این کمپ در منطقه تریر در ایالت راینلند فالتس که برای تقریبا 850 نفر جای دارد. پس از آن پناهجویان به یک شهر و یا یک روستا توزیع می شوند که شرایط زندگی و مسکن از یک جا تا جای دیگر متفاوت است.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Tittel
کمپ های موقتی
از آن جایی که بسیاری از مراکز پذیرش پناهجویان کاملا پر شده اند، از ساختمان ها و سالون های دولتی برای اسکان آنها استفاده می شود. در حال حاضر سالون "آلبریت فیشر" در شهر "هام" ایالت نورد راین وستفالن محل اقامت 500 پناهجو است. این سالون 2700 متر مربع وسعت دارد و توسط نرده های آهنی به اتاق های موقتی تقسیم شده است. در هر یک از این به اصطلاح اتاق ها جایی برای گذاشتن 14 تخت خواب در نظر گرفته شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/I. Fassbender
زندگی در سالون ورزشی
هجوم پناهندگان باعث ایجاد مشکلات در تهیه سرپناه می شود. به طور مثال شهر آخن در اواسط ماه جولای در یک مدت کوتاه باید برای 300 پناهجو سرپناه مهیا می کرد. تنها راه ممکن برای جای دادن همه آنها استفاده از سالون ورزشی مکتب "ایندا" بود. مددکاران در آنجا تخت خواب گذاشته و اتاق ها را برای ورود پناهجویان آماده می کنند.
عکس: Picture-Alliance/dpa/R. Roeger
خیمه های موقتی
اخیرا در آلمان بیشتر از گذشته خیمه های موقتی برای مهاجران ساخته می شود. همچنان با اعمار یک کمپ با خیمه های موقتی در نقطه مرکزی در هالبراشتات در ایالت زاکسن انهالت ظرفیت پذیرش پناهجویان به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در حال حاضر در فصل تابستان به طور موقتی از این خیمه ها استفاده می شود. البته تا فرا رسیدن فصل زمستان باید اقامتگاه های دیگری فراهم گردد.
عکس: Picture-Alliance/dpa/J. Wolf
کمپ درسدن
هم اکنون یکی از بزرگترین اردوگاه ها پناهجویان در درسدن در شرق آلمان است. زندگی در این کمپ صبر و شکیبایی زیادی می خواهد. در این کمپ صف های طولانی برای رفتن به توالت یا دستشویی وجود دارد. آنها مجبور اند برای گرفتن غذا نیز مدت زیادی انتظار بکشند. در این کمپ حدود 1000 نفر از 15 کشور زندگی می کنند. در روزهای آینده شمار بیشتری از پناهجویان در این کمپ جایگزین خواهند شد.
عکس: Picture-Alliance/dpa/A. Burgi
زندگی در کانتینر
در بسیاری نقاط آلمان به طور فزاینده کانتینرهایی ساخته می شوند که پناهجویان در آنها زندگی کنند. در کمپ پناهجویان در تریر از سال 2014 تاکنون مجموعا بیش از یک هزار پناهجو زندگی می کنند.
عکس: Picture-Alliance/dpa/H. Tittel
حمله به اقامتگاه پناهجویان
محلات اقامت پناهجویان مورد حمله نیز قرار می گیرند. چنانچه در این تصویر دیده می شود، کارمندان اطفائیه در هجدهم جولای در حال خاموش کردن آتش در ساختمانی در ایالت بادن ورتمبرگ اند که برای اقامت پناهجویان در نظر گرفته شده بود.
عکس: Picture-Alliance/dpa/SDMG/Dettenmeyer
سیاستمداران دست به کار می شوند
زیگمار گابریل معاون صدراعظم آلمان به تاریخ 31 جولای با کودکان در یک مرکز پناهندگان در منطقه ولگاست ایالت میکلنبورگ فورپومرن صحبت کرد، جایی که تقریبا 300 پناهجو زندگی می کنند. این سیاستمدار کمک های مالی برای شهرها و ساکنین محلات را از دولت فدرال تقاضا کرد.
عکس: picture-alliance/dpa/B. Wüstneck
تعمیرهای جدید برای پناهجویان
برای اینکه جای مناسب برای پناهجویان وجود داشته باشد، در بسیاری مناطق آلمان خانه های جدید ساخته می شود. مانند اینجا در منطقه اکنتال نورنبرگ در ایالت بایرن. این مجموعه خانه های شهری جدید برای حدود 60 نفر ساخته شده است. اولین گروه پناهجویان باید از اول جنوری 2016 به محل کوچ کشی کنند کنند.
عکس: Picture-Alliance/dpa/D. Karmann
چاره های موقتی دیگر
البته تا زمانی که کار اعمار ساختمان های نو برای اقامت پناهجویان به پایان می رسد، تعدادی پناه گاه های اضطراری برای آنها ایجاد می شود. مانند اینجا در پارک منطقه صنعتی مونشن. در این مکان حدود 170 کارمند سازمان های امدادی در نیمه های شب در یک کمپ چندین خیمه برپا کرده اند که گنجایش 300 تخت خواب را دارند.
عکس: Picture-Alliance/dpa/S. Hoppe
10 عکس1 | 10
آموزش
سوال بزرگ این است که چه تعداد مهاجران در زمان مشخص کار می یابند تا خود بتوانند اعاشه خانواده های شان را به عهده بگیرند. به هر اندازه که آشنایی به زبان و آموزش بهتر باشد، به همان میزان این چانس بزرگ است که یک مهاجر دیگر زمان طولانی وابسته به کمک های دولتی نباشد.
براساس یک پژوهش اداره آلمان فدرال برای مهاجرین و پناهجویان، از میان مهاجرانی که در سال گذشته تقاضای پناهندگی داده اند، فقط دو درصد به زبان آلمانی آشنایی داشته اند.
اما در مورد سطح آموزشی و درسی این مهاجرین معلومات کمی وجود دارد. براساس گزارش "انستیتوت بازار کار و پژوهش در امور اشتغال" که در ماه جولای انجام شده است، "معلومات مورد قبول در مورد آموزش شغلی و حرفه ای همه متقاضیان پناهندگی و مهاجران در حال حاضر در دست نیست."
در مجموع این انستیتوت سطح پایین آموزش های شغلی را در میان مهاجران مشخص کرده است: "از میان مهاجرینی که در جستجوی کار هستند، در ماه جون ۲۰۱۶، حدود ۷۴ درصد آنها فاقد آموزش رسمی شغلی بوده اند."
بازار کار
شرکت های بزرگ در خزان سال ۲۰۱۵ اعلام کردند که می خواهند مهاجران را اسخدام کنند و آموزش بدهند. اما موفقیت در این زمینه ناچیز است. براساس تحقیقات روزنامه "فرانکفورته الگماینر سایتونگ"، ۳۰ شرکت بزرگ و مشهور آلمانی که در مجموع ۳،۵ میلیون کارمند دارند، تا پایان ماه جون فقط ۵۴ مهاجر را استخدام کرده اند.
اما در مورد بیش از صد شرکتی که ابتکار "همه به صورت مشترک" را ایجاد کرده اند، استخدام مهاجران بهتر است. این ابتکار به دویچه وله گفت که در حال حاضر ۴۴۹ شغل دایمی و ۵۳۴ محل آموزشی و بیش از ۱۸۰۰ محل آموزش عملی را برای مهاجرین ایجاد کرده است.
یک سخنگوی این ابتکار گفت: "متاسفانه هیچ معلوماتی در اختیار ما نیست که این مهاجران چه وقتی به آلمان آمده اند."
براساس گزارش "اداره فدرال کاریابی آلمان"، در ماه آگست ۱۳۶ هزار تن از کشورهای مبدای مهاجران در آلمان کار یافته اند که این شمار حدود ۳۰ هزار بیشتر از سال قبل است، اما شمار بیشتر این مهاجران، پیش از تابستان سال ۲۰۱۵ به آلمان آمده اند.
حکومت آلمان فدرال انتظار داد که که شمار بیکاران در آلمان در زمان حاضر با ۲،۷ میلیون تن تا سال ۲۰۲۰ به بیش از سه میلیون افزایش می یابد.
تصویر: رقص با مهاجران برای ادغام اجتماعی در آلمان
شماری از مهاجران افغانستان، ایران، سوریه و عراق این موقعیت را به دست آورده اند که در یک دوره آموزش رقص سهم بگیرند. هدف از ایجاد این دوره کمک به همپذیری اجتماعی در جامعه آلمان و همچنان تغییر روحیه پناهجویان می باشد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز کمالی، یک دختر ایرانی الاصل است که در آلمان زندگی می کند. وی به گروهی از پناهجویان در مدرسه رقص در شهر بن آلمان به پناهجویان رقص می آموزد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز این گروه رقص را تشکیل داده است تا از یک سو مهاجران را کمک کند از کمپ های پناهجویان بیرون شوند و ساعتی با رقص آرامش بیابند، و از سوی دیگر بتوانند دوستان جدیدی بیابند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
علاوه بر ساناز، آلمانی هایی هم به این صنف آموزش رقص می آیند و با پناهجویان می رقصند. آنها با موسیقی های مختلفی می رقصند که از کشورهای پناهجویان هستند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
این برنامه "رقصا" نام دارد. این برنامه حمایت کننده مالی ندارد و در حال حاضر به صورت رضاکارانه به پیش برده می شود.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
مکانی که برنامه های رقصا برگزار می شود، یک مدرسه خصوص رقص در شهر بن است. این مدرسه به صورت رایگان سالون رقص را در اختیار پناهجویان قرار می دهد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
پناهجویانی که در این صنف رقص شرکت کرده اند، از تاثیرگذاری اش خرسند هستند. آنها می گویند از این طریق چیزهای زیادی در مورد جامعه آلمان و سبک زندگی در این کشور می آموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
هرچند اکثر پناهجویانی را که در این دوره های آموزشی رقص شرکت می کنند مردان مهاجر تشکیل می دهند، اما برگزار کنندگان می گویند که زنان مهاجری هم هستند که در برخی از جلسات تمرین رقص شرکت می کنند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
ساناز می گوید در تمرین رقص با مردان مهاجر مشکلی نداشته است. به باور وی آنها در برنامه های اینچنینی بهتر می توانند در مورد رفتار اجتماعی در آلمان بیاموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
برعلاوه تمرین اساسات رقص، رقص های محلی و سنتی پناهجویان نیز در این مدرسه رقص تمرین می شوند تا آلمانی ها با فرهنگ و سبک زندگی مهاجران آشنا شوند. این کمک می کند که پناهجویان با آنها حرف بزنند و زودتر زبان آلمانی را بیاموزند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
کارین دوبرنز، یک زن آلمانی است که در آموزش رقص با پناهجویان کمک می کند. او تلاش می کند پناهجویان را خوشحال بسازد. کارین همزمان از پناهجویان رقص های محلی، زبان و رسوم شان را می آموزد.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
پناهجویان کارین را "ماما" صدا می کنند. کارین خوشحال است که جوانان پناهجو او را مادر صدا می کنند. کسانی که مثل کارین در این دوره آموزش رقص شرکت می کنند، با پناهجویان خارج از صنف رقص هم ملاقات کرده و آنان را در عرصه های مختلف کمک می کنند.
عکس: DW/R. Shirmohammadi
11 عکس1 | 11
تمویل هزینه ها
این امر روشن است که در زمان حاضر داده ها کمتر قابل اعتماد است. به هر اندازه که در راستای ادغام، آموزش و شایستگی شغلی و آموزشی کمتر کار صورت گیرد، به همان میزان نیز در درازمدت برای مالیات دهندگان گران تر تمام می شود.
از دید کریستوف پروانو، دانشمند اقتصاد، این امر "یک مسابقه علیه زمان" است. او می گوید: "به جای این که ۱۰ یا ۲۰ سال بعدتر از وضعیت ناراض باشیم، بهتر است که حالا پول بیشتر در این بخش ها مصرف شود.»
این سوال باقی است که چگونه باید این هزینه ها را تامین کرد. تا هنوز وزیر مالیه خوش بین است که هزینه ها را می توان بدون کاهش در در دیگر بخش ها یا بدون افزایش مالیات تنظیم کرد، زیرا وضعیت اقتصاد کشور خوب است. اگر چیزی در این مورد تغییر کند، ممکن است بحث ها در باره مهاجرین بازهم شدیدتر شود.