در اوج تنش میان امریکا و ایران و شلیک موشک های سپاه به پایگاه های امریکایی در عراق، هواپیمای مسافربری اوکرایین با ۱۷۶ مسافر و ۱۱ خدمه پرواز توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران هدف قرار گرفت و همه سرنشینانش کشته شدند. در میان سرنشینان این هواپیما، ۸۲ ایرانی، ۵۷ کانادایی، ۱۱ اوکرایینی ، ۱۳ افغان و چهار آلمانی شامل بودند.

ابتدا مقامات ایران آن را ناشی از نقض فنی هواپیما خواندند؛ اما پس از آنکه امریکا و کانادا از دلایل محکمی سخن زدند که بیانگر شلیک موشک به هواپیما بود، روز شنبه مقام های ارشد ایران تایید کردند که هواپیما به خاطر یک "اشتباه انسانی" توسط پدافند هوایی سپاه ساقط شده است.

بسیاری ها از اینکه حکومت ایران پس از سه روز کتمان حقیقت این موضوع را اعلام کرده، ناراضی اند. خبرنگار خبرگزاری فرانسه در تهران گزارش داده است که صدها دانشجوی ایرانی شنبه شب در برابر دانشگاه امیرکبیر در یادبود از قربانیان این رویداد تجمع کردند.

این مراسم تکریم زمانی به تظاهراتی گسترده و خشمناک تبدیل شد که نیروهای امنیتی ایران با حضور گسترده تلاش کردند دانشجویان را متفرق کنند. ویدیوهای منتشر شده نشان می دهند که هزاران تن به حمایت از دانشجویان در محل جمع شدند و نیروهای امنیتی از گاز اشک آور در برابر معترضان استفاده کرده اند.

دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در اقدامی کم سابقه چندین پیام را به فارسی در تیوترش نشر کرده و به رژیم جمهوری اسلامی از "قتل عام مجدد معترضان مسالمت آمیز هشدار داده است. 

در این اعتراضات که در نزدیکی دو دانشگاه امیرکبیر و صنعتی شریف در پایتخت ایران شدت گرفت، معترضان شعارهایی چون "فرمانده کل قوا، استعفا استعفا" و "مرگ بر دیکتاتور" سر دادند. ویدیوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی نشان می دهد که اعتراضات تا صبح روز یکشنبه جریان داشته است.

سازمان عفو بین الملل گزارش داده که در اعتراضات ماه نوامبر دست کم ۳۰۰ معترض در نتیجه شلیک کشته شده اند. اما خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دولتی در ایران گزارش داد که ۱۵۰۰ تن در آن اعتراض ها کشته شده اند، اما مقام های حکومتی ایران آن را رد کردند. 

ترامپ در تویت دیگری نوشته که اوضاع ایران را از نزدیک دنبال می کند و از معترضان اعلام حمایت نموده است. 

یک مقام ارشد حکومت ایالات متحده امریکا نیز به نقل از ترامپ گرفته که سرنگون ساختن هواپیمای مسافربری توسط سپاهیان رژیم ایران "اشتباهی وحشتناک" و الگویی از نحوه رفتار و بی پروایی رهبران این کشور است. وی افزود: «اکنون از همیشه مهمتر است كه ایران از جاه طلبی دست بكشد و مانند كشوری عادی رفتار كند».

تنش میان امریکا و ایران زمانی بالا گرفت که امریکا ملیشه های حشدالشعبی عراق را مسپول حمله به یک پایگاهش در عراق خواند که یک امریکایی را کشت و چهار تن دیگر را زخمی کرد. سپس امریکا مواضع این ملیشه های تحت حمایت سپاه قدس ایران را بمباران کرد. هواداران حشدالشعبی به سفارت امریکا در بغداد یورش بردند و آن را به آتش کشیدند. سپس یک هواپیمای بی سرنشین امریکایی قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و مهدی المهندس معاون حشدالشعبی را با چهار ایرانی دیگر در بغداد کشت.

مرتبط:  چهار سرباز امریکایی در افغانستان کشته و زخمی شدند

کشته شدن قاسم سلیمانی باعث اعتراضان گسترده ای در ایران شد. در جریان مراسم خاک سپاری وی در چند شهر ایران راهپیمایی های گسترده ای راه اندازی شد که به گفته مقامات دست کم ۵۰ کشته و بیش از ۲۰۰ زخمی برجای گذاشت.

ایران سپس امریکا را تهدید به انتقام کرد و بامداد چهارشنبه گذشته به دو پایگاه مهم امریکا در ولایت های انبار و اربیل عراق دست کم ۳۰ موشک پرتاب کرد، موشک هایی که به گفته ترامپ هیچ تلفاتی به بار نیاوردند. اما در این میان امیر علی حاجی زاده فرمانده هوا و فضای سپاه پاسداران ایران در جریان اعتراف به سرنگونی "اشتباهی" هواپیمای مسافربری اوکرایین بر فرار تهران گفت که سپاه در آن زمان آمادگی جنگی تمام عیار و مقابله با حمله نظامی امریکا به ایران را داشت.

 Rsh, Na (AFP, AP, Reuters, dpa)