بامیان از ولایت های باستانی در مرکز افغانستان است که صدها اثر از دوره های مختلف تاریخی را در خود جای داده است. از میان این آثار، هشت اثر به عنوان میراث فرهنگی جهانی در سازمان یونسکو ثبت شده اند.

در بیش از یک دهه اخیر، تعدادی از باستان شناسان از جمله داکتر جمله زمریالی طرزی با حمایت موسسات آیکوموس و یونسکو، در کاوشگری هایی که در ساحات باستانی این ولایت داشته اند، صدها اثر تاریخی مربوط به دوره های بودایی و اسلامی را کشف کرده اند. تا کنون اما موزیمی در بامیان ساخته نشده است تا این آثار ارزشمند در آن به نمایش گذاشته شوند.

کبیر دادرس رئیس اطلاعات و فرهنگ بامیان به دویچه وله گفت: «آثار کشف شده که چندین سال است مورد بررسی قرار نگرفته اند، تا هنوز به شکل غیر معیاری و در مکان نا مناسب نگهداری می شوند. این موضوع نگرانی ما را برانگیخته است».

آقای دادرس افزود که علیرغم درخواست های مکرر از وزارت اطلاعات و فرهنگ کشور مبنی بر بررسی وضعیت این آثار، تا کنون اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.

بازی با میراث چند تمدن

فعالان فرهنگی بامیان نیز از نگهداری آثار تاریخی این ولایت در مکان نا مناسب ابراز نگرانی کرده و آنرا بازی با میراث چند تمدن خوانده اند.

اسدالله حسینی دانش آموخته رشته باستان شناسی و از فرهنگیان بامیان که خود در جابجایی آثار تاریخی کشف شده از این ولایت نقش داشته می گوید که محل نگهداری آنها با معیارهای در نظر گرفته شده برای نگهداری آثار تاریخی همخوانی ندارد.

آقای حسینی به دویچه وله گفت:" مطئمنم برخی از این آثار تاریخی تاکنون پوسیده شده اند و در صورتی که دولت و موسساتی مانند یونسکو به این موضوع توجه نکنند، تعدادی که باقی مانده اند نیز در سالهای آینده از بین خواهند رفت، زیرا سردی و گرمی هوا بر مواد عضوی و غیر عضوی اثرات مخرب دارد".

در همین حال محمد طاهر زهیر والی بامیان در گفتگو با دویچه وله تایید کرد که از نگهداری آثار تاریخی این ولایت در مکان نامناسب اطلاع یافته است: "هیاتی برای بررسی وضعیت این آثار تعیین می شود و در صورتی که مکان نگهداری آنها را نا مناسب تشخیص دهد، در مورد انتقال آنها تصمیماتی گرفته خواهد شد. هرچند تصمیم گیری در مورد انتقال این آثار بسیار دشوار و زمان بر است و مربوط بخش های تخنیکی وزارت اطلاعات و فرهنگ می شود، اما اداره محلی در این زمینه بگونه جدی اقدام می کند".

بامیان از ولایت هایی است که به دلیل داشتن آثار تاریخی و فرهنگی منحصر به فرد، در جریان یک سال گذشته لقب هایی را نیز کسب کرده است. این ولایت در اوایل سال گذشته میلادی به عنوان نخستین پایتخت فرهنگی سازمان سارک و چندی پیش به عنوان یکی از "شهرهای خلاق جهان" در بخش فرهنگ بومی و صنایع دستی انتخاب شد.