خارش گلو، سرگیجی، اندکی ریزش آب بینی به عنوان علایم کووید-۱۹؟

تا یک سال پیش به همچو علایم چندان اهمیت نمی دادیم، حتی گاهی متوجه آن نمی شدیم. اما در سال ۲۰۲۰ وضعیت تغییر کرده است. حالا یک عطسه کافی است که به فکر فرو برویم که «در چند روز گذشته کجا بودم؟ چقدر با دیگران نزدیک شدم؟ چه چیزهای را لمس کرده ام؟ آیا هنوز حس بویایی و ذائقه ام به درستی کار می کند؟ کمی مشکل تنفس که از همین حالا دارم...»

آرام و صبور باش! تنها تو در چنین حالتی قرار نداری!

پژوهشگران و داکتران نیز با همین افکار مشغول اند و برای ردیابی علایم مختلف کووید-۱۹ تلاش می‌کنند.

پژوهشگران دانشگاه طب ویانا اکنون، با تشخیص دست کم هفت نوع مختلف یک دوره خفیف بیماری کووید-۱۹، توانسته اند فهرست طولانی علایم کرونا را کمی بیشتر تنظیم کنند. نتایج تحقیقات آنها در مجله علمی «Allergy» به نشر رسیده است.

هدف اصلی اینست که کشف گردد که سیستم ایمنی بدن، پس از شفا یافتن از کووید-۱۹، تا چه حدی خوب می باشد و چگونه بتوان آن را اندازه گیری کرد.

بدین منظور دانشمندان، تحت رهبری وینفری پیکل متخصص ایمونولوژی و رودولف والنتا، متخصص الرژی یا حساسیت، در چارچوب یک پروژه تحقیقاتی، از ۱۰۹ فردی که از کووید-۱۹ نجات یافته و وضعیت صحی شان رو به بهبود است، و همچنان ۹۸ فرد سالم، که به این بیماری مبتلا نشده اند، پرس و جو کرده و خون شان را مورد آزمایش قرار داده اند.

هفت گروه علایم کووید-۱۹

این دانشمندان با استفاده از اطلاعات بدست آمده توانستند نشان بدهند که در بیماری کووید-۱۹ علایم مختلفی با هم مرتبط اند که در «گروه علایم» شامل می شوند. آنها این علایم را در هفت گروه توضیح داده اند:

۱. علایم انفلوآنزا (با تب، لرزه، خستگی و سرفه)

۲. علایم سرما خوردگی (با ریزش آب بینی، عطسه، خشکی گلو و بندش مجرای بینی)

۳. درد مفاصل و عضلات

۴. التهاب چشم و غشای مخاطی

۵. مشکل شُش یا ریه (با التهاب شُش ها و نفس تنگی)

۶. مشکلات روده و معده (از جمله با اسهال، دل بدی و سر دردی)

۷. از دست دادن حواس شامه و ذائقه و علایم دیگر

وینفری پیکل، رئیس تیم پژوهشگران در صحبتی با دویچه وله گفت: «در رابطه با گروه آخری ما توانستیم تشخیص بدهیم که از دست دادن حواس بویایی و ذائقه بیشتر در وجود افرادی با «سیستم ایمنی جوان» اتفاق می افتد.» «سیستم ایمنی جوان» به اساس سن و سال نه، بلکه به اساس میزان سلول های ایمنی (لنفوسیت های تی) که اخیراً از عضو لنفاوی تیموس بیرون گردیده اند، اندازه گیری می شود.

پیکل در ادامه گفت: «بدین معنا که ما توانستیم روند های سیستماتیک (مثلاً گروه های ۱ تا ۳) را از روند های خاص ارگانیک (مثلاً گروه های ۶ و ۷) در مرحله اولیه بیماری کووید-۱۹، از هم تفکیک کنیم.»

این همزمان به این معناست نیست که بین این گروه های علایم، ساحات مشترکی نمی تواند وجود داشته باشد. اما ارتباط میان گروه های مختلف و پارامترهای خاص ایمنی نشان داده است که سیر بیماری کووید-۱۹ با تب شدید، طور مثال در پیوند با «حافظه ایمنی» (سلول های شناختی بدن) قرار داشته و می تواند ایمنی نسبتاً طولانی تری را نشان بدهد. برعکس، از دست دادن حواس بویایی و ذائقه نشان دهنده میزان بلند «لنفوسیت های تی» است که اخیراً از عضو لنفاوی تیموس بیرون گردیده اند.

«اثر انگشت» کووید-۱۹ در خون

پژوهشگران با استفاده از آزمایش نمونه های خون توانسته اند شماری از شاخص های ویژه کووید-۱۹ را شناسایی کنند. آنها دریافته اند که بیماری کووید-۱۹ حتی پس از ده هفته نیز تغییرات قابل توجهی را در سیستم ایمنی بدن بجا می گذارد، که از آن به عنوان «اثر انگشت کووید-۱۹» در خون بیمار یاد شده است.

میزان گرانولوسیت ها (کرویات خاص سفید در خون که ۴۵ تا ۷۵ درصد همه گلبول های سفید در خون را تشکیل می دهند)، که در سیستم ایمنی بدن وظیفه آنها مبارزه در برابر عاملان باکتریایی بیماری ها می باشد، در گروه کووید-۱۹ به طور چشمگیری کمتر از حد معمول دیده شده است. پیکل در صحبتش با دویچه وله گفت: «این حیرت انگیز است و برای ما یک پدیده نو است.»

این متخصص ایمونولوژی افزود: «در عوض سلول های (پروتئین های سطحی) «CD4» و «CD8» یک حافظه را ایجاد کرده و سلول های «CD8-T» به شدت فعال باقی می مانند. این نشان می دهد که سیستم ایمنی بدن حتی چندین هفته پس از ابتلاء به کووید-۱۹ نیز به مقابله اش در برابر این بیماری ادامه می دهد.»

به قول وی این امر سبب می گردد که بسیاری از مبتلا شدگان، پس از بهبود یافتن از بیماری کووید-۱۹، مدت طولانی احساس کسالت کنند.

در عین زمان دیده شده است که «لنفوسیت های تی تنظیم کننده» به شدت کاهش یافته و این یک ترکیب خطرناک است که می تواند به بیماری اختلال سیستم ایمنی منجر گردد. پژوهشگران افزون بر آن افزایش سلول های تولید کننده انتی بادی در خون را مشاهده کرده اند. به هر اندازه که شدت تب فرد مبتلا در یک روند خفیف کووید-۱۹ بلند بوده، به همان پیمانه بدن وی بیشتر در برابر ویروس ایمن بوده است.

پیکل گفت که حالا مسأله بر سر استفاده عملی از یافته های تازه است، که می تواند در معالجه مبتلایان و همچنان تولید یک واکسین قوی ضد کرونا نقش ارزنده ای داشته باشند.

هنا فوکس / ص.ا/ ع،ف