رسانه های ایران روز چهارشنبه ۳۱ ماه می از حمله تروریستی در کابل زیر عنوان "رمضان خونین در کابل" گزارش کردند. در حمله انفجاری روز چهارشنبه در کابل بیش از ۹۰ تن کشته شدند، تصاویری از خسارات وارده بر سفارت ایران به سرعت در شبکه های اجتماعی منتشر گردیدند. این درحالیست که مردم کشور همسایه ایران، افغانستان چند دهه است که با جنگ و خشونت درگیر اند،  اما این بار همبستگی مردم ایران با مردم افغانستان خیلی بیشتر محسوس می باشد.

در شبکه خبری تویتر با هشتگ "تسلیت _کابل" تصاویر تکان دهنده و پیام های به شدت مملو از احساسات برای افغانستان منتشر شده است، برای کشوری که قبلاً ایران آن را منبع مواد مخدر و پناهجویان غیرقانونی می خواند.

ایران حدود یک هزار کیلومتر مرز با افغانستان دارد. کشور همسایه ایران، افغانستان بیش از ۹۰درصد تریاک جهان تولید می کند که از آن هیروئین تولید می شود. ایران و ترکیه یکی از راه های عمده قاچاق هیروئین از افغانستان به غرب و اروپای مرکزی محسوب می شوند. مرز طویل با کوه های بلند میان هردو کشور نه تنها اینکه دشوار گذر است، بلکه همچنان به سختی قابل کنترول می باشد. 

جامعه مدنی، زمینه ای برای گزارشدهی مثبت

در حال حاضر حدود سه میلیون پناهجوی افغان به شمول دو میلیون پناهجوی غیرقانونی در ایران زندگی می کنند. پناهجویان غیرقانونی در حاشیه های محلات و شهر های ایران به عنوان انسان های درجه دوم زندگی می کنند. حتی شماری از این ها از چندین نسل به همین گونه در ایران مانده اند.

گزارشدهی در مورد حقوق آنان به عنوان پناهجو و حقوق کودکان آنان که در ایران متولد شده اند، اکنون موضوع جدید رسانه های ایران را می سازد. به ویژه در سال های اخیر تحت زعامت حکومت اصلاح طلب روحانی این وضعیت روز تا روز رو به بهبود می باشد.

آن کودکان پناهجویان افغان که در ایران ثبت نام نیستند، نیز از سال ۲۰۱۵ به اینسو حق مکتب رفتن را دارند. این مورد را سازمان های مختلف ایرانی و جامعه مدنی این کشور از سال ها به اینسو تقاضا می کرده اند. 

ده میلیون یورو کمک مالی اتحادیه اروپا برای پناهجویان

یکی از موارد مهم در تغییر نوع گزارشدهی در مورد پناهجویان افغان در ایران را علایق اروپا برای بهبود وضعیت این پناهجویان می سازد. اتحادیه اروپا خواهان مبارزه با عوامل مهاجرت در مناطق این پناهجویان می باشد، حتی پناهجویانی که از افغانستان به ایران مهاجرت کرده اند.

به تاریخ ۲۹ ماه می اتحادیه اروپا کمک های مالی برای پناهجویان افغان را به ارزش ۴۴ میلیون یورو برای کشورهای مختلف تخصیص و وعده داد. بسته امدادی جدید بیشتر به پناهجویان و مهاجران افغان در داخل افغانستان، ایران و پاکستان تخصیص یافته است. قرار است حدود ۱۰ میلیون از این کمک ها به پناهجویان افغان در ایران اختصاص یابد. 

کودکان «شهدای افغان»

علاوه بر این رسانه های محافظه کار ایران نیز در تغییر مثبت افکار عامه در ایران، در مورد پناهجویان افغان مؤثر بوده اند. در این رسانه ها در مورد شهادت پناهجویان افغان که به عنوان شبه نظامیان در جنگ سوریه اشتراک کرده اند، گزارش های مفصلی منتشر می گردند. سربازان رضا کار "لشکر فاطمیون" در ایران به عنوان "مدافعان اماکن مقدس" تمجید می شوند.

لشکر فاطمیون که به نام دختر محمد " فاطمه" نامگذاری شده است، بیشتر متشکل از جنگجویان افغان می باشد. این لشکر متعلق به واحدهای قدس ایران اند. نیروهای ویژه واحدهای قدس از گارد انقلاب ایران برای مأموریت های ویژه در خارج از ایران توظیف می شوند. 

براساس گزارش های رسانه های محافظه کار ایران، در لشکر فاطمیون حدود ۲۰ هزار جنگجو عضویت دارند.

به گفته پناهجویان، به افغان هایی که در نظام و به منظور مأموریت در جنگ سوریه اشتراک نمایند و در این لشکر عضویت داشته باشند، حدود ۵۰۰ دالر امریکایی مزد داده می شود. افزون بر این، تعهد می گردد که این جوانان می توانند به مکتب بروند و شامل دانشگاه گردند و در نهایت، شرایط زندگی بهتر برای آنان و خانواده های آنان وعده داده می شود.

در همین مورد جنرال قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس ایران تأکید کرد: "این افراد از ایران و ارزش های این کشور دفاع می کنند."

جنرال سلیمانی از خانواده های سربازان کشته شده افغان در جنگ سوریه نیز بازدید می کند و با فرزندان آنان تصویرهای یادگاری می گیرد، آنچه که پس از انتشار در رسانه ها، تأثیرات خود را نیز دارد.

شبنم فون هاین/ ن. ف.