یک کنسرسیوم دولتی هند به نام "استیل اتوریته" (SAIL) پیشنهاد کرده است که می تواند تا شش میلیارد دالر در بخش استخراج معدن آهن حاجی گگ، راه آهن و کارخانه ذوب آهن سرمایه گذاری کند. هند در کنار چین یکی از دو کشوری است که قدرت اقتصادی آن به سرعت در حال رشد است.

این پیشنهاد هند همچنان می تواند نشانه یی از حضور دوامدار هند، پس از سال 2014 در افغانستان باشد. به ویژه این که نیروهای تحت رهبری امریکا تا پایان سال 2014 افغانستان را ترک خواهند کرد.

قرارداد معدن آهن حاجی گگ در ولایت بامیان به تنهایی می تواند بزرگترین قرارداد خارجی در کشور جنگ زده افغانستان باشد؛ اما عقد چنین قراردادی می تواند برای پاکستان ناخوشایند باشد، چرا که پاکستان از نزدیکی دو کشور هند و افغانستان هراس دارد.

یک مقام دولتی پس از آن که  شش سرمایه گذار به شمول دو شرکت هندی پیشنهادهای خود را ارایه کردند، گفت: "ما در تصمیم گیری منافع ملی افغانستان را در نظر خواهیم گرفت". 

علاوه بر این، هند در سطح منطقه بزرگ ترین و در سطح جهانی ششمین کشور کمک کننده به افغانستان است. این کشور حدود دو میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده و پروژه های مختلفی مانند ایجاد ساختمان پارلمان را در دست دارد. این پروژه های هند "قدرت نرم" خوانده می شوند.

ارجاع پیشنهاد

برای استخراج معدن آهن حاجی گگ که در چهار قسمت حدود دو میلیارد تن ذخایر دارد، شرکت های مختلفی پیشنهاد داده اند. شرکت هندی (SAIL)، شرکتی مستقر در امریکا (ACATCO LLC)، شرکت های ایرانی "بهین صنعت دیبا" و "آهن گل گوهر"، شرکت کانادایی "کیلو گلد ماینز" و شرکت هندی (Corporate Ispat Alloys) از جمله متقاضیان این معدن می باشند.

مقام های افغانستان پس از 45 روز بررسی و ارزیابی نتیجه این پیشنهادها را اعلام خواهند کرد. گمان می رود که شرکت هندی (SAIL) بیشتر از دیگر متقاضیان چانس دارد.

یک مقام دولت افغانستان گفت که "هند بدون شک متقاضی است". او همچنان افزود که تجربه استخراج، ظرفیت مالی و وفاداری معیارهای اصلی ارزیابی خواهند بود.

در حالی که امریکا میلیاردها دالر کمک به افغانستان نموده است، هند با تمرکز به مسایل کلیدی مانند احداث راه آهن، برق و امکانات تحصیلی توانسته است حسن نیت بیشتری را به مردم افغانستان نشان بدهد. اما در یک دهه اخیر منافع هند و پروژه های آن در مناطق مختلف افغانستان مورد حمله قرار گرفته اند.

 سفارت هند در سال های 2008 و 2009 مورد حمله قرار گرفت که در آن 75 نفر کشته و صدها نفر زخمی شدند. همچنان انجنیران هندی که در پروژه های افغانستان کار می کنند، بارها ربوده شده و مهمانخانه آنها در کابل مورد حمله قرار گرفته است.

طالبان مسوولیت بیشتر این حملات را بر عهده گرفته اند، اما هند همواره سازمان استخبارات پاکستان (ISI) را مسوول دانسته و گفته است که این سازمان تلاش می کند تا نفوذ دهلی نو را در افغانستان کاهش بدهد.

از این رو هراس آن وجود دارد که معادنی که توسط هند استخراج می شوند هدف بزرگ و وسوسه انگیزی برای حملات باشند.

حمایت و پشتیبانی

جواد عمر، سخنگوی وزارت معادن افغانستان می گوید که ساحه معادن به شمول معدن حاجی گگ با هفت هزار نیرو حمایت می شوند. تا هنوز، بیشتر شرکت های چینی و هندی به استخراج معادن افغانستان علاقمندی نشان داده اند.

شرکت "پترولیوم ملی" چین هفته گذشته به عنوان متقاضی استخراج حوزه نفتی شمال افغانستان معرفی شد. چین پیش از این در سال 2007 توانسته بود که استخراج معدن مس عینک را به ارزش چهار میلیارد دالر به دست بگیرد.

شرکت های بزرگ معادن مانند "ریو تینو" و "بی. اچ.پی بیلتون" تاکنون از پروژه های استخراج معادن افغانستان دوری گزیده اند. دلایل این امر وضعیت بد امنیتی، مصارف زیاد حمل و نقل در کشور کوهستانی افغانستان و نبود راه و زیربناها می باشند.

اما هند گویا بر این مبنا سرمایه گذاری می کند که امنیت به طور عمومی در سال های آینده بهبود می یابد.

یک دیپلومات هندی در دهلی نو گفت: "بسیاری چیزها از اکنون تا رسیدن به مرحله تولید تغییر خواهند کرد، که من فکر می کنم تا رسیدن به آن مرحله چندین سال طول می کشد".

استخراج معدن حاجی گگ قرار است سال آینده شروع شود چهار تا پنج سال طول می کشد. پس از آن ساخت راه و شبکه راه آهن چندین سال بیشتر طول خواهد کشید.

دیپلومات هندی همچنان خاطر نشان کرد: "ده سال حداقل طول می کشد تا به مرحله تولید تجاری برسیم و دشوار است که بگوییم افغانستان در سه سال آینده چگونه خواهد بود، چه رسد به ده سال آینده".

رویترز / عاصف حسینی

ویراستار: عارف فرهمند