هند با افزایش تعامل با طالبان در پی چیست؟
۱۴۰۳ دی ۲۱, جمعههند اخیراَ تعامل خود را با اداره طالبان در افغانستان افزایش داده است و ویکرام میسری، معاون وزیر خارجه این کشور با امیر خان متقی، وزیر خارجه اداره طالبان در دبی دیدار کرد.
اداره طالبان که در تلاش تعامل با جهان است، گفته که در این دیدار در مورد سلسلهای از مسائل صحبت شد.
براساس اعلامیه وزارت خارجه اداره طالبان، متقی گفته است: «مبتنی بر سیاست خارجی متوازن و اقتصاد محور خویش، میخواهیم با هند به عنوان کشوری مهم و اقتصادی منطقه روابط سیاسی و اقتصادی خویش را تقویت کنیم.»
صفحه اینستاگرام ما را دنبال کنید!
وزارت خارجه هند به نوبه خود در اعلامیهای گفت که در این دیدار برعلاوه صحبت در مورد برنامههای بشردوستانه هند در افغانستان، «تصمیم گرفته شد که هند فعال شدن در پروژههای توسعهای در آینده نزدیک را در نظر بگیرد.»
اقدامی برای مقابله با چین؟
شانتی ماریت دسوزا، تحلیلگر امور افغانستان در هند که تحولات اخیر را زیر نظر داشته است، به این باور است که این دیدار یک گام قابل توجه است و به نظر میرسد هند در صدد تامین الزامات دیپلماتیک برای تعامل جامع با طالبان است.
بیشتر بخوانید: چرا هند در تلاش نزدیکی با طالبان است؟
دسوزا، موسس انستیتوت مطالعات استراتژیک مانترایا به دویچه وله گفت: «باز یافتن نفوذ از دست رفته و ایجاد دوباره ارتباطات با کابل در مرکز سیاست هند قرار دارد.»
این تحلیلگر افزود: «علاوه بر این، هند میخواهد نفوذ را در منطقهای احیا کند که چین بعد از آگست ۲۰۲۱ حضور خود را به صورت قابل ملاحظه افزایش داده است.»
گاوتام مکوپدیا، سفیر سابق هند در افغانستان، به دویچه وله گفت که دهلیجدید موضع دیپلماتیک خود را مورد ارزیابی قرار داده و در تلاش ایجاد مناسبات با اداره فعلی طالبان در افغانستان است.
مکوپدیای افزود: «هند زیر هیچ فشاری نیست که طالبان را رسماَ به رسمیت بشناسد، تا حد زیادی هم به این خاطر که به نظر میرسد اختلافهای محسوسی در داخل طالبان وجود دارد و آنها به سرکوب شدید زنان ادامه داده و آنها از هر گونه حقی محروم کرده اند.»
این تحلیلگر ادامه داد: «اما دلایل دیگری با وزنه برابر برای تعامل وجود دارد که شامل تجارت، مناسبات تاریخی، بندر چابهار، کریدور ترانسپورتی بینالمللی شمال-جنوب و [افزایش نفوذ] چین میشود.»
ایجاد گام به گام مناسبات
در ماه نوامر جیپی سینگ، مقام بلندپایه وزارت خارجه هند، با چند تن از مقامهای ارشد به شمول وزیر خارجه و دفاع اداره طالبان در کابل دیدار کرد.
بیشتر بخوانید: آینده سرمایهگذاریهای هند در افغانستان چه میشود؟
هند در ماه جون ۲۰۲۲ یک «تیم فنی» به کابل فرستاد تا تحویلدهی کمکهای بشردوستانه به افغانستان را هماهنگ کرده و دریابد که دهلی جدید چگونه میتواند به مردم افغانستان کمک کند.
از آن زمان به بعد طالبان تلاش کرده اند که نمایندگان خود را در نمایندگیهای دیپلماتیک افغانستان در دهلی جدید بگمارند. هندوستان یک نماینده طالبان به نام اکرامالدین کامل را پذیرفته است که در قونسلگری افغانستان در شهر ممبئی کار کند.
طالبان متعاقباَ خواستار تسهیلات در صدور ویزا به دانشجویان، بیماران و تاجران افغان از سوی هند شده است.
مطالب ویدیویی را در صفحه یوتیوب ما ببینید!
امر سینها، سفیر سابق هند در کابل، به دویچه وله گفت: «دیدار در سطح عالی از نظر منطقی گام بعدی بازگشایی یک ماموریت فنی است و چندین دیدار دیگر در سطح رسمی قبلاً انجام شده است. دیپلماسی یک جاده دوطرفه است.»
امر سینها افزود: «من فکر نمیکنم هیچ کشوری به نقطهای رسیده باشد که رژیم طالبان را به رسمیت بشناسد. این دیدار از سوی رژیم طالبان که در حال حاضر زیر فشار نظامی و دیگر فشارها از سوی پاکستان قرار دارد، بسیار مناسب و بههنگام نگریسته میشود.»
مناسبات تیره طالبان با پاکستان
اجای بیساریا، فرستاده سابق هند به پاکستان، به دویچه وله گفت که تعامل عملگرایانه هند با طالبان بخشی از یک رویکرد بزرگتر هند در برابر طالبان است که میخواهد خاک افغانستان برای فعالیتهای ضد هندی استفاده نشود و در برابرش هند تعامل محدود با طالبان داشته و کمک بشردوستانه را ادامه میدهد.
به گفته این تحلیلگر، «در مقابل، پاکستان به افغانستان به عنوان جغرافیایی برای دستیابی به عمق استراتژیک و نفوذ خود مینگرد، خصوصاَ بعد از این که نیروهای امریکایی در ۲۰۲۱ از افغانستان بیرون شدند.»
مناسبات طالبان با پاکستان به خصوص در پیوند به حملات تروریستی فرامرزی و حملات هوایی پاکستان بر شورشیان تحریک طالبان پاکستانی در خاک افغانستان تیره شده است. هندوستان این حمله هوایی پاکستان را محکوم کرده است.
اجای بیساریا افزود: «این اقدامات عمدتاَ پیامد سیاستهای ناقصی است که پاکستان در برابر همسایگان خود پیشه کرده، و مقاصد محدود نظامی را بر اهداف سالم دیپلماتیک ارجحیت داده است.»
این دیپلمات سابق هند گفت: «هند و طالبان به یک تفاهم عملگرایانه رسیده اند. تفاوت این دو ریکرد برای افغانها واضح است.»