جنگ سالاران و زورمندان مربوط به احزاب و گروه‌های قدرتمند هنوز در ولسوالی‌های افغانستان حرف اول را می‌زنند. حتا در کابل پایتخت حکومت توان مهار زورگویانی را که از حمایت نظامی ملیشه‌های غیرمسوول برخوردار هستند، ندارد.

اقدام اخیر رئیس جمهور غنی برای بازداشت نظام ‌الدین قیصاری نماینده اصلی جنرال عبدالرشید دوستم در فاریاب و فرمانده نیروهای بسیج مردمی، با واکنش‌های زیادی روبرو شده است. از یک سو طرفدران این فرمانده تظاهرات‌های گسترده‌ای را در چند ولایت شمال به راه انداختند از سوی دیگر شماری از شهروندان افغانستان از این اقدام رئیس جمهور استقبال و خواهان پیگرد تمامی افراد مسلح غیرمسئول شده اند.

جنرال زلمی وردک آگاه مسایل امنیتی می‌گوید، جنگ سالاران و زورمندان مسلح خطرناکتر از گروه‌های مخالف مسلح است زیرا صف مخالفان واضح است و آشکارا با دولت می‌جنگند در حالی که جنگ سالاران در لباس دوست حکومت را تضعیف می‌کنند.

دشمنی در لباس دوست

آقای وردک گفت: «افغانستان ضرورت دارد که زورمندان مسلح غیرمسئول را ازبین ببرد بخاطریکه زورمندان غیرمسوول خطرناکتر از مخالفان مسلح است. این کار قابل تقدیر است و رئیس جمهور باید حمایت شود.» آگاهان به این باورند که ظلم افراد مسلح غیرمسئول در ولایات سبب شده است تا حکومتداری ضعیف شود و با گذشت هر روز کسانی که از این افراد متضرر می‌شوند به صفوف مخالفان مسلح بپیوندند.

در سال‌های اخیر جنگ سالاران در ولسوالی‌ها و ولایات افراد مسلح خودشان را در چوکات پولیس محلی و خیزش‌های مردمی جابجا کرده و در برابر طالبان جنگیده‌اند اما روی دیگر قضیه این است که این زورمندان مسلح با استفاده از سلاح‌های دست داشته دست به انتقام‌گیری، حذف رقیبان و انواع دیگر مردم آزاری زده‌اند. 

آگاهان تاکید می‌کنند که این اقدام رئیس جمهور نباید ظاهری، کوتاه مدت و به منظور بازی‌های سیاسی باشد؛ بلکه چنین اقداماتی باید همه شمول باشد و به عنوان یک برنامه درازمدت زمینه را برای پاکسازی جنگ سالاران از تمام ولایات فراهم کند.

علاوه بر این؛ افراد مسلح غیرمسوول در قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان، استخراج و قاچاق معادن و انواع جرایم دیگر نیز دست دارند.

آگاهان می‌گویند در شانزده سال اخیر جنگ سالاران بجای این که از کارکردها و عملکردهای خلاف حقوق بشری شان به مردم پاسخ دهند، در منصب‌های بلند حکومتی صاحب کرسی و قدرت بودند، بر مردم ظلم کردند و قدرت را نیز تصاحب نمودند.

برخورد همسان

نظام الدین قیصاری از قوماندانان مربوط به حزب جنبش ملی اسلامی است. جنرال عبدالرشید دوستم رهبر این حزب در انتخابات سال ۲۰۱۴ معاون اول اشرف غنی بود و در آن زمان برای آقای غنی «بانک رای» به حساب می‌آمد. ولی پس از پیروزی رییس جمهور غنی روابط او و دوستم به سردی گرایید و بالاخره دوستم به ترکیه به گونه ای تبعید شد.

با بازداشت آقای قیصاری شماری از نمایندگان در پارلمان این اقدام رییس جمهور غنی را تضعیف جبهه مخالف طالبان خواندند و هشدار دادند که با چنین بازداشت‌هایی ولایات شمال افغانستان به دست طالبان سقوط خواهد کرد.

صادقی زاده نیلی یک تن از نمایندگان در این مورد می‌گوید: «اول از کسانی شروع کن که کوچه‌های کابل را با زور و اجبار و اکراه مسدود کرده‌اند. مردمی که در آن روز بانک رای بود و طرفدارت بود و پهلوان بود، آن روز آدم خوب بود. کسی را که امروز می‌گویی جنایت کار است در آن روز دستش را بالا کردی و گفتی که جنایت کار است پس چرا امروز این کار را کردی.»

تاکید دیگر نمایندگان این است که هرگونه اقدام در برابر تفنگداران غیرمسوول باید سراسری و همه شمول باشد. به این معنا که رییس جمهور غنی تنها افراد مسلح غیرمسئول مربوط به اقوام دیگر را بازداشت و محاکمه نکند؛ بلکه در این امر جنگ سالاران تمام اقوام را بازداشت و مورد پیگرد عدلی قرار دهد.

عبیدالله بارکزی نماینده ولایت ارزگان گفت: «هر قومی که ناروا و ظالم است و مردم را آزار داده و مردم را کشته من بر حکومت صدا می‌کنم که بدون استثنا مربوط به هر حزب، هر قوم و هر سمت مربوط است، باید به محکمه و عدالت کشانده شود.»

نمایندگان تاکید کردند که حکومت نباید اجازه دهد تا زورمندان مسلح غیرمسئول با استفاده از نام قوم، سمت و حزب به آزار و اذیت مردم ادامه دهند.

ح. همراز