افغانستان یکی از کشورهایی است که از قاچاق انسان رنج می‌برد. هرچند این کشور اخیرا صاحب قانون مبارزه با چاق انسان شده ولی در عمل کاری برای جلوگیری از قاچاق انسان صورت نگرفته است. پس از سال ۲۰۱۴ و همزمان با خروج نیروهای خارجی از افغانستان بیش از ۲۰۰ هزار افغان کشور شان را ترک کردند و به اروپا رفتند.

اوضاع نابسامان امنیتی و تمایل جوانان برای فرار از افغانستان زمینه مناسبی را برای قاچاقبران انسان فراهم کرد. چنانچه ده‌ها تن در مسیر قاچاق در آب‌های یونان غرق شدند. از سوی دیگر در حال حاضر روند اخراج افغان‌ها که پناهندگی شان رد شده است، از کشورهای اروپایی به افغانستان جریان دارد.

شفیق الله نیازی آمر اداره مبارزه با قاچاق انسان در وزارت داخله روز سه شنبه در یک کنفرانس خبری گفت: «صدها تن از اتباع این کشور هر روز توسط باندهای قاچاق انسان قربانی می‌شوند. در روزهای اخیر گزارش‌های هشدار دهنده‌ای نیز به نشر رسیده است که از افزایش این پدیده شوم حکایت می‌کند.»

در این کنفرانس گفته شد که قاچاقبران انسان با استفاده از شیوه‌های مختلف تبلیغاتی نوجوانان را فریب می‌دهند و با وعده‌های رسیدن به زندگی عالی و مرفه زمینه قاچاق آنان را فراهم می‌کنند.

نیروی مبارزه با قاچاق انسان

وزارت داخله افغانستان می‌گوید نیروی ویژه‌ای برای مبارزه با قاچاق انسان تشکیل شده است، ولی این نیروها آموزش کافی ندیده‌اند. این مقام وزارت داخله از نهادهای ملی و بین‌المللی که در این راستا تجربه دارند، خواست تا در آموزش نیروهای ویژه مبارزه با قاچاق انسان وزارت داخله را همکاری کنند.

آقای نیازی افزود که هنوز مردم نمی‌دانند قاچاق انسان چیست: «از لحاظ تخنیکی با ما کمک کنند و در عرصه آگاهی عامه ما را یاری رسانند. برای مبارزه با قاچاق انسان ما به آگاهی دهی نیاز داریم تا مردم بدانند که قاچاق انسان چیست.»

براساس معلومات وزارت داخله قضایایی چون جعل، تذویر و فوتو چنج اسناد کشف شده است. آقای نیازی گفت که "۶۸ تن در سال جاری از عربستان دیپورت شده‌اند، زیر با اسناد جعلی وارد آن کشور شده بودند. او افزود که ۸۹ نفر در قضیه قاچاق انسان مظنون هستند و ده تن از افرادی که دست به قاچاق انسان زده بودند به مراکز عدلی و قضایی معرفی شده‌اند."

نایف ریاضت مسئول کمیسیون مبارزه با قاچاق انسان در وزارت عدلیه گفت که مردم افغانستان بیش از این نباید فریب دروغ‌ها و تبلیغات قاچاقیان انسان را بخورند: «پیام من به مردم این است که نباید طعمه قاچاقبران انسان شوند و به وعده‌های آنان فریب بخورند. قاچاق انسان حالات مختلف دارد و ممکن است در داخل کشور نیز اتفاق بیفتد.»

قاچاق انسان تا سال گذشته جرم نبود. هیچ قانونی در این زمینه وجود نداشت. نهادهای دولتی بارها گفتند که برای مجرمین قاچاق انسان قانونی وجود ندارد به همین دلیل نهادهای دولتی نمی‌توانند قاچاقبران را مورد پیگرد قرار دهند. اما در سال ۲۰۱۵ قانون مبارزه با قاچاق انسان تصویب شد و براساس این قانون جرایم مختلف قاچاق، مجازات متفاوتی دارد.

این مقام وزارت عدلیه به قاچاقبران انسان نیز هشدار داد و گفت که این کار شان پیامد عدلی و قضایی دارد و در صورتی که به پنجه قانون بیفتند، مجازات خواهند شد: «پیامم به مرتکبین جرم قاچاق انسان این است که نباید با سرنوشت مردم با سرنوشت اطفال و با سرنوشت افراد آسیب پذیر بازی کنند و از آن‌ها به عنوان منبع درآمد و عایدات استفاده نمایند.»

پیامد قاچاق انسان

محمد ظهیر یک تن از باشندگان کابل می‌گوید یک تن از اعضای خانواده‌اش به دلیل وعده‌های قاچاقبران راه مهاجرت را در پیش گرفت و به صورت قاچاقی وارد یونان شد. ولی پولیس یونان او را بازداشت کرد و سه سال در زندان بود. به گفته محمد ظهیر این عضو خانواده پس از مصرف زیاد پول و سپری کردن سه سال در زندان دوباره به افغانستان برگردانده شد: «یک تن از اعضای خانواده ما به اروپا رفت اما وقتی که به یونان رسید در آنجا پولیس او را بازداشت کرد و سه سال زندان را سپری نمود. بالاخره او به افغانستان آمد و قصه های تلخی از زندان داشت.»

این یکی از نمونه‌های قاچاق انسان است. در سال‌های اخیر شماری از افغان‌هایی که در آب های مدیترانه غرق شدند، جسدهای شان به افغانستان انتقال داده شد و بسیاری خانواده‌ها با سرنوشت غمباری روبرو شدند.