در حالی که براساس آمار مقامات بیش از ۵۰ درصد مردم در افغانستان از مشکلات روانی رنج می برند، آگاهی مردم در این رابطه و امکانات تداوی و مراقبت بسیار محدود و ناچیز است. مردم از یک جانب در مورد صحت روانی آگاهی لازم را ندارند و از جانب دیگر تلاش می‌کنند اختلالات روحی-روانی شان را مخفی نگهدارند.

وزارت صحت عامه افغانستان روز پنجشنبه همزمان با بزرگداشت از «روز جهانی صحت روانی و وقایه از خودکشی» اعلام کرد که نیمی از جمیعت افغانستان از بیماری روانی رنج می برند. بر بنیاد یک خبرنامه این وزارت، فدا محمد پیکان، معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامه گفته است: «سروی ملی صحت روانی که در سال ۲۰۱۸ بالای ۱۲ هزار و ۶۶۶ تن صورت گرفته نشان می دهد که از هر دو افغان یکی آن از فشارهای روانی رنج می برد.»

آیا مراکز کافی برای درمان بیماران صحت روانی وجود دارد؟

این در حالی است که برای همه جمعیت حدود ۳۵ میلیونی این کشور تنها یک شفاخانه صد بستر صحت روانی در کابل وجود دارد. هرچند در ولایت های این کشور در برخی کلینیک های صحی یک بخش آن به بیماران روانی اختصاص یافته است، اما بیماران جدی باید به کابل انتقال یابند. روزانه ده ها تن به شفاخانه صحت روانی در کابل مراجعه می کنند که از این میان افراد کمتری شانس بستری شدن را به دست می آورند.

مطالب ما را در تلگرام دریافت کنید!

 یلدا، خانم ۲۰ ساله، یکی از صدها بیمار در این شفاخانه است. او چهار ماه می شود از اختلال روانی رنج می برد.  یلدا که در رشته اقتصاد سند لیسانس دارد، می گوید که مشکلات خانوادگی سبب بیماری او شده است: «افسردگی بی حد داشتم که حتی باعث می شد که به خودکشی فکر کنم. به خود نمی فهمیدم و دست ها و اعضای بدن خود را می بریدم.»

خانواده یلدا نیز مانند خانواده های دیگر با این بیماری نا آشنا بوده و در ابتدا توجهی به او نمی کرد. یلدا که ۲۰ روز می شود در شفاخانه صحت روانی کابل بستر است، در این رابطه می گوید: «خانواده ام بی توجه بودند. نمی فهمیدند که من بیمار هستم. وقتی که شدید شد، مرا به شفاخانه آوردند.»

بیشتر بخوانید: چگونه مراقب صحت روانی خود باشیم؟

رئیس شفاخانه صحت روانی افغانستان هرچند به اقداماتی که در حال حاضر برای آگاهی دهی در مورد بیماری روانی روی دست گرفته شده اند، خوشبین است، اما آمار خودکشی را در یک سال اخیر تکان دهنده می داند. خطاب احمد کاکر، رئیس شفاخانه صحت روانی به دویچه وله در این باره گفت: «در سطع افغانستان در حدود ۴۰۰ نفر متاسفانه خودکشی کردند که این رقم تکان دهنده است.»

عوامل عمده اختلال روانی

در افغانستان عواملی که منجر به اختلالات روانی شود، بسیار است. جنگ و خشونت روزمره، فقر و ناداری، نبود امکانات اولیه زندگی، خشونت های خانوادگی و بیکاری همه می توانند تاثیرات منفی بر روان افغان ها بگذارند. در این میان، باورهای نادرست نهفته در مناسبات اجتماعی بر این مشکل افزوده است.

بیشتر بخوانید: استرس اندک نیز می‌تواند سبب بیماری‌های مزمن شود

ایرکین جوره زاده، یکی از داکتران شفاخانه صحت روانی به دویچه وله گفت: «هنوز هم تعداد زیادی از مردم از آمدن به شفاخانه روانی می شرمند و کتمان می کنند که مبادا از سوی نزدیکان شان دیوانه نامیده شوند.» او می افزاید که بیشتر مراجعین این شفاخانه به امراض اضطرابی، خلقی و اعتیاد دچار هستند.

یادداشت: دویچه وله در ارتباط به موضوع خودکشی محتاطانه گزارش می‌دهد، به خاطری که نشانه‌هایی وجود دارد که برخی اشکال گزارش‌دهی می‌تواند منجر به تقلید از این عمل گردد. اگر شما از اختلالات شدید روانی رنج می‌برید و یا به خودکشی فکر می‌کنید، بی‌درنک در جستجوی کمک تخصصی باشید. در این وب‌سایت می‌توانید دریابید که در کجاها کمک دریافت کنید: https://www.befrienders.org