پانزده سال پیش افغان‌ها مجبور بودند برای برقراری تماس‌های تلیفونی با اقارب و دوستان خود در کشورهای دیگر، به پاکستان سفر کنند. مردم افغانستان باور نمی‌کردند که مخابرات و تکنالوژی طوری رشد کند که آن‌ها در خانه‌های خود بتوانند با هزینه بسیار کم، با دوستانشان در کشورهای خارجی تماس برقرار کنند.

مقام‌ها در وزارت مخابرات می‌گویند افغانستان از نظر دسترسی به خدمات مخابراتی «نزدیک به مشبوع شدن» است و تنها روستاهای دورافتاده و صعب العبور از خدمات مخابراتی محرومند.

عبدالرزاق وحیدی، وزیر مخابرات و تکنالوژی معلوماتی روز شنبه، 25 ثور 1395، در محفلی که به مناسبت فراغت کارمندان 12 کمپنی مخابراتی برگزار شد، گفت: «سکتور مخابرات کماکان گسترش پیدا کرده، چنانچه در سال 1394 بیش از 450 آنتن مخابراتی جدید نصب و فعال گردید و تعدادی از دستگاه‌های مخابراتی به قریه‌های دوردست و قصبات بسیار دور توزیع شدند».

چالش‌ها

هرچند مردم افغانستان حالا به مخابرات و تکنالوژی مخابراتی دسترسی دارند ولی این خدمات نسبت به کشورهای دیگر گران‌تر و بی‌کیفیت‌تر است. حکومت نتوانسته فضای رقابت بین شرکت‌های مخابراتی را طوری فراهم کند که این شرکت‌ها بر سر ارایه خدمات ارزان و با کیفیت باهم رقابت کنند.

با توجه به درآمد پایین مردم افغانستان، نرخ مکالمات تلیفونی گران است و خدمات انترنتی نیز بی‌کیفیت. آقای وحیدی از مشکلات دیگر این سکتور نیز سخن گفت: «چالش‌ها در برابر عرضه خدمات صوتی نسبت به گذشته به شدت افزایش یافته است: ناامنی، افزایش نرخ تورم، نبود زیربناهای مواصلاتی زمینی و کمبود انرژی از جمله عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار بالای خدمات مخابراتی به شمار می‌روند».

تخریب آنتن‌های مخابراتی و باج‌گیری جنگجویان مخالف مسلح دولت از شرکت‌های خصوصی مخابراتی چالش دیگر مخابرات در افغانستان است. شرکت‌های مخابراتی در برخی موارد مجبور می‌شوند در برابر ارایه این خدمات به طالبان پول بپردازند.

ابتکار برای کاریابی

وزارت مخابرات افغانستان برنامه‌ای را زیر عنوان «ابتکار» به راه انداخته است. این برنامه شرکت‌های کوچک و نوپای مخابراتی را آموزش می‌دهد و حمایت می‌کند تا زمینه اشتغال و خلاقیت‌ در عرصه مخابرات را بین جوانان گسترش دهند.

"ابتکار" یک برنامه دوساله است که توسط بانک جهانی تمویل می‌شود. کارمندان 12 شرکت مخابراتی روز شنبه پس از فراگیری آموزش‌های جدید در عرصه تکنالوژی معلوماتی فارغ التحصیل شدند. قرار است این برنامه پس از ماه جولای امسال، به وزارت مخابرات واگذار شود و افغانستان خود بتواند فرصت‌های بیشتر کاریابی را در عرصه تکنالوژی فراهم کند.

وزیر مخابرات گفت امیدوار است که برنامه کاریابی از پروژه‌ محور به «برنامه محور» تبدیل شود و با گسترش خلاقیت‌های جدید در عرصه تکنالوژی معلوماتی، شهرها و ولایات دیگر نیز از ابتکارها در این عرصه برخوردار شوند.

محمد همایون قیومی، مشاور رییس جمهور در امور تکنالوژی معلوماتی در این محفل گفت که افغانستان در عرصه تکنالوژی رشد اندکی داشته و تنها جوانان می‌توانند با ابتکار و خلاقیت، سهولت‌های جدیدی را در این عرصه به وجود آورند.

آقای قیومی گفت: «آرزویم این است که تا دو سال دیگر 12 کمپنی در هر سال به 120 کمپنی برسد و در ده سال آینده ما بتوانیم 1200 کمپنی را ایجاد کنیم. در آن وقت است که ما می‌توانیم اقتصاد افغانستان را به صورت بنیادی تغییر دهیم».

آقای قیومی تاکید کرد شرکت‌هایی که در عرصه تکنالوژی معلوماتی سرمایه گذاری می‌کنند، با پول کم می‌توانند مفاد بسیار زیادی به دست آورند.