در روز دوم کنفرانس ضیا مبلغ آمر ارشد مرکزبین المللی حقوق بشر و توسعه دموکراتیک درباره ی وضعیت حقوق بشری درافغانستان گفت: «درافغانستان هنوز هم کرامت انسانی و حقوق بشر و جان انسانها و خون انسانها هیچ بها و ارزشی ندارد. زیربنای تمامی حقوق این است که اولا چطور ما بتوانیم زندگی کنیم که به دیگران ضرر نرسد».

نمایندگان جامعه مدنی افغانستان نگرانی های شان را یکی پی دیگر برشمردند، اما پرسش اساسی این است که آیا سیاستمداران غربی و افغان خواسته های نمایندگان جامعه مدنی را که در این کنفرانس مطرح شدند، جدی می گیرند؟

گیدو وستروله، وزیرخارجه آلمان به این نمایندگان گفت: " ما به شما تضمین می دهیم که شما را پس از سال 2014 فراموش نمی کنیم،  شما را تنها نمی گذاریم و ما چشمان خود را نمی بندیم و روی از شما برنمی گردانیم. ما به شما ثابت خواهیم کرد که با شما در درازمدت همبستگی خواهیم داشت."

زلمی رسول، وزیرخارجه افغانستان با آن که از دستاورد هایی در ده سال گذشته سخن گفت، افزود: "ما دریک مرحله خیلی حساس رسیدیم، بویژه آن که فقط دو روز به کنفرانس بین المللی افغانستان دربن باقی مانده است و ما به سوی یک تحرک جدید در منطقه گام می گذاریم، گام مستحکمی به سوی یک افغانستان مستقل، باثبات و دموکراتیک با شرکای منطقه یی و جهانی خود."

شماری از سیاستمداران سرشناس آلمانی نیز برای آن که دیدگاه های مردم افغانستان را بشنوند دراین کنفرانس جامعه مدنی شرکت کرده بودند. یکی از آنها تام کونیگس، نماینده حزب سبزها در مجلس فدرال آلمان بود. او مدتی را به عنوان نماینده سازمان ملل متحد در افغانستان به سربرده است.

 کونیگس براهمیت توجه به صدای مردم افغانستان تاکید کرده و گفت: «درآلمان این نخستین بار است که صدای جامعه مدنی افغانستان واقعا شنیده می شود. هرچه که ما نظریات بیشتر، توصیه های بیشتر دریافت کنیم، هرچه که برآگاهی ما درباره افغانستان افزوده شود، بهتر است».

به نظراین سیاستمدار آلمانی گردهمایی های نمایندگان جامعه مدنی از کنفرانس های سیاستمداران نتیجه بخش تر است: «این فشارجامعه مدنی درافغانستان و غرب بود که باعث برگزاری چنین کنفرانسی شد. به این ترتیب ما به جای شنیدن نظریات نمایندگان حکومت افغانستان، صدای مردم را می شنویم که از ولایت های مختلف به اینجا آمده اند».

نشست جامعه مدنی افغانستان عصر روز شنبه به پایان رسید. قراراست نتایج گفتگوهای آن به کنفرانس بین المللی بن داده شود.

یاسر- انتظاری
ویراستار: عاصف حسینی