وزیر خارجه ایالات متحده امریکا اندکی پیش از آغاز سفر اش به ماسکو نیز از نقش روسیه در سوریه انتقاد کرد. او گفت حکومت روسیه یا ناتوان است و یا "تا حدی مسئول حمله گاز سمی" در ولایت ادلب سوریه در هفته گذشته است. این کلمات خشم همتای روسی اش را برانگیخته است. در این صورت از دیدار سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه با همتای امریکایی اش به روز سه شنبه در مسکو چه انتظاری می‌توان داشت؟ یک فضای خراب و یک عصر جدید مناسبات کاملاً سرد؟ نه، حتمی نیست چنین باشد.

ایما اشفورد از موسسه محافظه کار تحقیقاتی کیتو در واشنگتن می‌گوید "انتقاد تند روسیه حتی می تواند در دستور کار این ملاقات در ماسکو کمک کند. به قول وی طبعاً حمله هوایی امریکا در سوریه روابط امریکا و روسیه را لطمه زده است. اشفورد می افزاید: "اما این حمله یک پیام روشن به روسیه و کشورهای دیگر فرستاد، که واشنگتن، بر خلاف تصورات قبلی، به آنچه در جنگ داخلی سوریه اتفاق می افتد، خوب توجه دارد."

آیا روس ها مضطرب شده و حالا دقیقاً گوش فرا می‌دهند؟

جان هربست، سفیر پیشین ایالات متحده در اوکرایین و کارشناس در شورای اتلانتیک، نظر مشابهی دارد: "تا همین یک هفته پیش، ماسکو نگران این نبود که حکومت جدید ایالات متحده گام هایی بردارد که به منافع روسیه آسیب برساند." به قول هربست این وضعیت اکنون عوض شده است. او می افزاید: "حمله نظامی ایالات متحده موضع روسیه در سوریه و در سراسر شرق میانه را تضعیف کرده است." او همچنان گفت "روس ها نگران شده اند و دقیقاً به ریکس تیلرسون گوش خواهند داد تا بدانند که واشنگتن واقعا چه اقدامی را در سوریه در نظر دارد.

هربست علاوه کرد: "در صورتی که ایالات متحده تصمیم بگیرد که، نه تنها در برابر استفاده از اسلحه کیمیایی، بلکه در برابر استفاده از بمب های بیرلی نیز با یک حمله هدفمندانه نظامی پاسخ بگوید، و در صورتی که امریکا به دخالت در جنگ سوریه تصمیم بگیرد، روسیه قادر به مخالفت در برابر آن نخواهد بود." هربست همزمان گفت که کاخ کرملین نیز این را می‌داند.

علامت های متناقض
از سوی دیگر حکومت جدید امریکا در مورد اهداف و سیاست خود در قبال سوریه علامت  های متناقض می فرستد. آیا حالا واقعاً مسأله بر سر عزل بشار اسد رئیس جمهور سوریه است، و یا آنگونه که تیلرسون تأکید کرده است، مبارزه در برابر گروه تروریستی "دولت اسلامی" اولویت مطلق دارد؟ جان هربست می گوید ایالات متحده می تواند از این ابهام سود ببرد. به قول وی اطمینان دادن به کرملین، که گویا عزل اسد هدف مقدم امریکا نیست، یک اشتباه خواهد بود.

توماس رایت کارشناس امور امنیتی و سیاست خارجی در انستیتوت لیبرال بروکینگز حدس می‌زند که این دقیقا همان چیزی خواهد بود که در ماسکو در پشت درهای بسته اتفاق می افتد. رایت می‌گوید: "ریکس تیلرسون احتمالاً به روس ها اطمینان خواهد داد که هیچ حمله دیگر نظامی در سوریه در نظر نیست. جانب روسی در مقابل اطمینان خواهد داد که بشار اسد دیگر از سلاح کیمیایی استفاده نمی کند." توماس رایت هیچ تغییر بنیادی را در سیاست فعلی امریکا در قبال سوریه انتظار ندارد. کرملین نیز هیچ علاقمندی به تشدید اوضاع ندارد.

SI/rr/ Alexandra von Nahmen