جنرال احمد شجاع پاشا، ریيس استخبارات نظامي پاکستان (آي. اس. آي) قرار بود که در اين ماه بازنشسته شود، اما احتمالا او دو سال ديگر نيز در سمت خود باقي خواهد ماند.

جنرال پاشا که سابقا فرمانده عمليات هاي نظامي ارتش بود، در سال 2008 به عنوان رييس استخبارات نظامي پاکستان (آي اس آي) منصوب شد؛ درست آن هنگامي بود که مقامات آمريکايي قابل اعتماد بودن اين سازمان را در مبارزه عليه جنگجويان مسلمان، زير سوال برده بود.

از آن پس، نيروهاي امنيتي پاکستان عمليات قابل توجهي را عليه جنگجويان مخالف دولت انجام دادند، هرچند که درباره ي تعهدات پاکستان درجنگيدن عليه طالبان افغان در ناحيه ي بي قانون مرزي افغانستان – پاکستان، شک و ترديد وجود دارد.

به نظر مي رسد جنرال پاشا در کل رابطه ي خوبي با همتاي امريکايي خود دارد، هرچند اخيراً در اتحاد بين دو سرويس استخباراتي پاکستان و امريکا بر سر دستگيري يکي از ماموران قراردادي سازمان استخبارات مرکزي ايالات متحده امريکا (سيا) کشیدگی به وجود آمده است. ريموند ديويس، مامور قراردادي سيا بود که دو پاکستاني را به ضرب گلوله کشت. او مي گويد که در دفاع از خود اين کار را کرده است، و امريکا اذعان مي دارد که ديویس مصونيت سياسي دارد. اما پاکستان مي گويد که دادگاه بايد در اين مورد تصميم بگيرد و ديويس بايد در زندان بماند تا به جرم قتل محاکمه شود.

جنرال پاشا قرار بود که سال گذشته در همين وقت بازنشسته شود، اما يوسف رضا گيلاني، نخست وزير پاکستان وظيفه ي او را يک سال ديگر تمديد کرد. انتظار مي رود که گيلاني در پي مشورت با جنرال اشفاق کياني، رييس ارتش پاکستان، مدت وظيفه ي جنرال پاشا را تمديد کند.

يک مقام عالي رتبه که نخواست نامش فاش شود گفت: "او (پاشا) از اعتماد کامل رييس ارتش (کياني) برخوردار است و کاملا متعهد به جنگ عليه افراطگرايان ديني، و جنگجويان مي باشد."

يک مقام دفتر نخست وزيري گفت که او هيچ اطلاعي در اين مورد ندارد، اما يک افسر عاليرتبه استخبارات گفت که احتمال دارد وظيفه ي پاشا تمديد شود. او گفت: "اين احتمال بسيار نزديک است."

پاکستان که پيشتيبان طالبان افغانستان در دهه ي 90 ميلادي بود، مي تواند نقش حياتي در با ثبات ساختن هماسيه ي غربي اش، افغانستان داشته باشد؛ به ويژه اين که اميد مي رود امريکا خروج نيروهايش را از افغانستان در اواخر سال جاري، آغاز کند.

سازمان آي.اس.آي مليشه هاي جنگجو را که بارها اين سازمان و ديگر مراکز امنيتي و دولتي را هدف قرار دادند، زير نظر دارد. سازمان آي.اس.آي همچنين نقش عمده در سياست خارجي پاکستان بازي مي کند.

هند و افغانستان همواره با شکاکيت به سازمان استخبارات پاکستان نگريسته و آن را "دولتي در درون دولت" ناميده اند. سياستمدارهاي غير نظامي پاکستاني نيز از نقشي که اين سازمان در کودتاهاي نظامي گذشته داشته است، مي هراسند.

تحليلگران مي گويند که تمديد وظيفه ي مقامات عاليرتبه مي تواند به نارضايتي بين ديگر افسران منجر شود. افسراني که اميد دارند ارتقاي رتبه پيدا کنند، اما اين تمديد وظيفه مانع اين کار مي شود.

سازمان استخبارات نظامي پاکستان (آي.اس.آي) در سال 1948 يک سال پس از جنگ هند و پاکستان به منظور هماهنگي استخباراتي بين سه نيروي هوایی، زميني و دريايي ارتش، تاسيس گرديد. ايده ي تشکيل اين سازمان توسط يک افسر ارتش انگليس به نام جنرال آر. کاوتهوم شکل گرفت که بعدها او معاون رييس پرسونل ارتش پاکستان شد.

در سالهاي 1950 پس از آن که ايوب خان رييس جمهور پاکستان شد، وظيفه ي آي.اس.آي افزايش يافت و کنترول و نظارت سياستمدارهاي مخالف نيز به وظايف آن افزوده شد.

رويترز / عاصف حسيني

ويراستار: رسول رحيم