پس از کودتا، سرنوشت سودان چه میشود؟
۱۳۹۸ فروردین ۲۳, جمعهپس از آنکه عمر البشیر رئیس جمهور سودان در نتیجه یک کودتای نظامی از قدرت بر انداخته شد، حالا این پرسش مطرح است که اردوی این کشور تا چه حدی حاضر خواهد بود به آسانی از قدرت دست بکشد. به روز پنجشنبه، ده ساعت بعد از کودتا، عوض ابن عوف، وزیر دفاع و معاون رئیس جمهور اعلام کرد که میخواهد با شورای موقت نظامی خود مدت دو سال در قدرت بماند.
اعتراضات با وجود قیود گشت و گذار
بسیاری از مظاهره چیان، که چندین ماه برای یک تغییر صلح آمیز رژیم تلاش کرده بودند، مدت دو سال را برای قدرت نظامی بسیار طولانی میپندارند. یک معترض در خرطوم پایتخت سودان گفت: «خون برادران ما نباید بیهوده ریخته شده باشد.» با وجود قیود شبگردی، هزاران نفر در برابر مقر اصلی اردو در خرطوم گردهم آمدند. به قول شاهدان عینی آنها شعار می دادند که "صلح، عدالت، آزادی".
اعتراضات در سودان در سال گذشته میلادی آغاز شد، نخست در برابر کاهش کمک های یارانه یی برای نان و بنزین و پس از آن به گوینه فزاینده علیه خود رئیس جمهور البشیر. از روز شنبه گذشته به اینطرف معترضان هرشب در برابر مقر اردوی کشور تجمع میکردند تا حمایت نظامیان را به خود جلب کنند. فقط یک روز پیش از کودتا، سربازان اردو مظاهره چیان را در برابر نیروهای امنیتی حکومت البشیر محافظت کردند. اما اردو برای تشکیل یک حکومت موقت ملکی علاقمندی نشان نمیدهد. هدف قیود گشت و گذار، که از سوی شورای نظامی وضع گردیده است، ظاهراً حفاظت از قدرت بدست آمده اردو است.
اتحادیه اروپا یک روند "قابل اعتماد" را تقاضا میکند
نمایندگان جامعه بین المللی نیز از تقاضای معترضان برای یک تغییر دموکراتیک قدرت و ایجاد یک حکومت ملکی در سودان طرفداری میکنند. فدریکا موگیرینی، مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا گفت که تنها یک روند سیاسی "قابل اعتماد" میتواند پاسخگوی انتظارات ملت سودان باشد. موگیرینی افزود که بدین منظور باید قدرت هرچه زودتر به یک حکومت موقت ملکی سپرده شود.
ایالات متحده امریکا از شورای نظامی سودان خواست تا افراد ملکی را در حکومت سهیم سازد. یک سخنگوی وزارت خارجه در واشنگتن گفت: «این را که چه کسی در آینده رهبری سودان را به عهده داشته باشد، ملت سودان باید تصمیم بگیرد.» مذاکرات دیپلوماتیک میان واشنگتن و خرطوم در مورد اینکه آیا سودان در فهرست کشور های حامی ترور شامل گردد یا نه، به تعویق افتاده است.
انتونیو گوتیرش دبیر کل سازمان ملل متحد اظهار داشته است که "تلاش های دموکراتیک مردم سودان باید هرچه زودتر با یک روند انتقالی مناسب جامه عمل پوشانده شود". وضعیت در سودان قرار است امروز جمعه (۱۲ اپریل ۲۰۱۹) در نشست شورای امنیت سازمان ملل به بحث گرفته شود.
در همین حال امنیستی انترنشنل یا سازمان عفو بین الملل خواستار تسلیمدهی رئیس جمهور عمر البشیر به محکمه بین المللی جزایی در هاگ هالند شده است. کومی نایدو دبیر کل این سازمان گفته است که البشیر باید به خاطر "برخی از زشت ترین تخطی ها از حقوق بشر در عصر ما" محاکمه شود. محکمه هاگ البشیر ۷۵ ساله را قبلاً به جنایت های احتمالی جنگی، جنایت علیه انسانیت و نسل کشی احتمالی در منطقه درگیر جنگ داخلی دارفور در جنوب سودان متهم ساخته و خواستار محاکمه اش شده بود. البشیر تا زمان خلع شدنش، یگانه رئیس جمهور بر سرقدرت در جهان بود که نامش در فهرست محکمه هاگ درج بود.
در این میان رهبری جدید سودان اعلام کرد که البشیر را به محکمه هاگ تسلیم نمیدهد. عمر زین العابدین رئیس کمیته سیاسی رهبری نظامی امروز جمعه گفت: «ما هیچ شهروند سودان را تسلیم نمیدهیم.» او افزوده است که البشیر در سودان در برابر محاکمه قرار داده میشود.
(dpa, afp, rtr) si, af