پولیس کابل در یک یکشنبه گرم در شهر گزمه میزند، اما هدف این گزمه افراط گرایان نیست. در عوض، ماموران پولیس باد تایرهای موترهای پارک شده در کنار جاده را خالی میکند؛ تاکتیکی برای جلوگیری از سرقت وسایط نقلیه.
اعلانات بازرگانی
کابل و جمعیت حدود پنج میلیونیاش در ناآرامی به سر میبرند. این شهر از اهداف اصلی حملات گروه طالبان و گروه خودخوانده «دولت اسلامی» یا داعش است.
نیروی پولیس پایتخت که برای جلوگیری از قساوت و سرقت زیر فشار بوده و با کمبود وقت و منابع مواجه است، روش تازهای را برای مبارزه با جرایم روزمره در پیش گرفته است. منطق این تصمیم این است که اگر موتر حرکت نتواند، به سرقت نمیرود.
فریدون عبیدی، رئیس تحقیقات جنایی پولیس کابل به فرانس پرس گفت: «پولیس احترامانه از باشندگان تقاضا میکند که موترهای خود را در بیرون پارک نکنند... اما وقتی آنها اعتنایی نمیکنند، پس پولیس به عنوان آخرین اقدام باد تایر موتر را خالی میکند.»
او گفت: «ما نمیتوانیم مردم را هم از دست تروریستها و هم از شر دزدان محافظت کنیم... اما آنها باید بدانند که چه اندازه انرژی خود را صرف متوقف کردن تروریستها در این شهر میکنیم. این مردم با پارک کردن موتر خود در بیرون و فضای باز، دزدان را (به دزدی) دعوت میکنند.»
آمار رسمی نشان میدهد که میان ماه مارچ تا جولای امسال حدود ۳۰۰ عراده موتر از جادههای کابل به سرقت رفته است. این آمار هرچند نسبت به آمار سال گذشته اندکی کاهش را نشان میدهد، با آنهم خیلی بالا است.
کبیراحمد برمک، آمر حوزه هفتم پولیس کابل گفت: «در برخی موارد، آنها (سارقان) در یک باند کار میکنند، اما برخی دیگر به صورت انفرادی موترها را سرقت میکنند، به خصوص آن موترهایی را که به سادگی باز میشوند.»
برمک گفت: «آنها به خصوص شب هنگام از سرکهای خلوت موترها را سرقت میکنند و بعضی اوقات موتر دزدیشده را اوراق میکنند (تا پرزههای آن را به فروش برسانند).» به گفته او، پولیس به این دلیل گزمههای ویژه را راه اندازی کرده است. پیش از این ماموران موظف تایرهای این گونه موترها را پنچر میکردند، اما حالا باد تایر را از نایزل آن خارج میکنند.
یک افسر پولیس در این حوزه که نخواست نامش گرفته شود، به فرانس پرس گفت: «وقتی میبینیم که دزدان در شکار موتر هستند و مردم بیپروایی کرده و موترهای خود را در فضای باز پارک میکنند، آدم به این فکر میافتد که بهترین راه برای حفاظت از این موترها، خراب کردن تایر آنهاست.»
این افسر تبسم کنان گفت: «این اقدام، کارگر میافتد. حالا نسبت به گذشته تعداد کمی موترهای خود را روی جاده پارک میکنند.»
از آرشیف دویچه وله
آلبوم عکس: کابل پایتختی با سیستم حمل و نقل کهنه
در سال 2013 که مردم سایر کشورها برسر استفاده از جدیدترین موترها رقابت می کنند، بس های ساخت 1960 در شهر کابل فعالیت می کنند. این وسیله های نقلیه محیط زیست را آلوده کرده و جان مسافران را به خطر می اندازند.
عکس: DW/H. Sirat
دلیل اصلی فعالیت وسیله های نقلیه کهنه در شهر کابل عدم موجودیت و رعایت قوانین دقیق در مورد وارد کردن موترهای کهنه می باشد. فقر مردم بر این عامل افزوده است. بیشتر ساکنان این شهر توانایی پرداخت کرایه تکسی و یا بس های کوچک شهری را ندارند. بنا براین ترجیح می دهند که در بس های فرسوده با کرایه اندک از یک منطقه به منطقه دیگر شهر بروند.
عکس: DW/H. Sirat
شهر کابل هیچ سیستم منظم ترانسپورت عمومی ندارد. در این شهر نه دولت سهم فعال در تنظیم ترانسپورت شهری دارد و نه هم سکتور خصوصی. حتی به درستی مشخص نیست که از کجا می توان با بس های شهری به سوی مقصدی دیگر رفت. ایستگاه مشخص و پلان شهری درستی در این زمینه وجود ندارد.
عکس: DW/H. Sirat
در شهر کابل موترها و بس هایی در حال انتقال شهریان هستند که با هیچ معیاری برابر نیستند. بیشتر این موترها حتی نباید قابل استفاده باشند. این موترها می توانند جان مسافران را به آسانی با خطر مواجه کنند. مثل این مینی بس که اصلا هیچ چراغ فعال ندارد.
عکس: DW/H. Sirat
موترهای کهنه در شهر کابل در آلودگی هوا هم نقش مهمی دارند. این بس ها و موترهای قدیمی که دارای انجن های کهنه و دیزلی هستند، چندین برابر بیشتر از حد معین دود تولید می کنند و هوای پایتخت را به شدت آلوده می سازند.
عکس: DW/H. Sirat
مینی بس های بنز که ده ها سال پیش در جرمنی ساخته شده بودند، هنوز در شهر کابل فعال اند. رانندگان می گویند این موترها به مراتب محکم تر و مقاوم تر از وسایطی است که تازه وارد بازار می شوند. اما به شکل معیاری این وسایط نگهداری و ترمیم نمی شود.
عکس: DW/H. Sirat
حکومت افغانستان نتوانسته است وسایط فرسوده را که هوای شهر را آلوده می کنند، از شهر جمع آوری کند. دلیل اصلی این امر کمبود وسایط جدید برای ترانسپورت در شهر است. در صورت محدودیت در گشت و گذار این وسایط، سیستم ترانسپورت شهری فلج خواهد شد.
عکس: DW/H. Sirat
در سال های اخیر شمار زیادی از بس های ساخت پاکستان، هند و برخی دیگر کشورها به افغانستان وارد شده اند و در شماری از شهرها از جمله پایتخت زیر عنوان "ملی بس" کار می کنند. خیلی از این بس ها از کار افتاده اند.
عکس: DW/H. Sirat
برخی از ملی بس های در حال حاضر چنان به نظر می رسند که گویا از دوران جنگ های ویرانگر چند دهه اخیر باقی مانده اند. گفته می شود که برخی از این بس ها ترمیم شده و به افغانستان ارسال شده بودند.
عکس: DW/H. Sirat
در پایتخت افغانستان به خاطر موجود نبودن یک سیستم درست برای حمل و نقل عمومی شهری، شمار زیادی از مردم از موترهای شخصی استفاده می کنند که این امر نیز باعث ازدحام در ترافیک و آلودگی هوا شده است.
عکس: DW/H. Sirat
نه تنها حمل و نقل شهری مسافران سیستم درستی ندارد، بلکه حمل و نقل اموال نیز در کابل معیاری نیست. مانند این موتر که بادی اش دروازه عقبی ندارد و هر آن ممکن است آن موادی را که حمل می کند، بالای دیگر موترها و یا میان سرک بریزد. برخی ها حتا روی هم روی بارشان که ممکن است خاک باشد، کدام ترپال یا پوشش نمی کشند.
عکس: DW/H. Sirat
همه موترهای قدیمی وضع شان خراب نیست. برخی از رانندگان شوقی هم پیدا می شوند که موترشان را به اصلاح "یارشان" می دانند و از آن به خوبی نگهداری می کنند. حتی برخی ها مثل این "زیس" روسی آن را تزئین می نمایند. برای خیلی ها همین موترهای کهنه به اصطلاح عام "نان آور خانه" هستند.
عکس: DW/H. Sirat
11 عکس1 | 11
اما این تاکتیک پولیس باشندگان کابل را عصبانی کرده است. اکبر، مشتری یک پنچرگیری در کنار بازار بوش در کابل میگوید: «آیا از پولیس انتظار محافظت داشته باشیم یا ضرر؟ این منصفانه نیست که برای جلوگیری از دزدی موتر تایر آن را پنچر کنند. برای یک لحظه موتر تان را اینجا پارک کنید، تا پس میآیید موتر تان یا دزدی شده یا توسط پولیس خراب شده.»
برخی دیگر از باشندگان کابل میگویند چاره دیگری جز پارک کردن موتر شان در کنار جاده ندارند. احمد شعیب که موترش ماه گذشته به سرقت رفت، میگوید: «وقتی به شهر میروی، پارکینگی جز روی جاده وجود ندارد. آنجا هم موتر گم میشود و امیدی برای پیدا شدناش وجود ندارد.»
اما یک تعداد از این وضعیت و این اقدام پولیس خوشحال اند. عبدالشکور که یک پنچرگیری سیار روی جاده دارد، در حالی که چای مینوشد میگوید: «پولیس خدمت میکند. آنها از سرقت موتر جلوگیری کرده و به من در پیدا کردن پول بیشتر کمک میکنند. دنیا عادلانه است.»