از آغاز پاندمی کرونا در مورد اینکه چرا مردان  بیشتر از عفونت های ناشی از نوع جدید ویروس کرونا رنج می برند؟ دیدگاه ها و گمانه زنی های مطرح گردیده اند و براساس این گمانه زنی ها، چنین استنباط می شود که مردان توجه کمتری به صحت و سلامتی خود دارند، اکثرا سگرت می کشند و توجه چندانی به تغذیه سالم ندارند و گفته می شود که به ویژه نسل مسن تر سبک زندگی ناسالمی داشته و علاوه بر این مردان کمتر به داکتر مراجعه می کنند.

براساس یافته های انجمن پژوهشی موسوم به « ابتکارعمل برای تحقیق صحت جهانی ۵۰/۵۰» در بیش از ۲۰ کشور جهان، ابتلای زنان به ویروس کرونا تفاوتی با مردان نداشته و هردو جنس مشابه به هم به این ویروس مبتلا شده اند. اما مردان اکثرا شدیدتر به بیماری کووید ۱۹ مبتلا می شوند و به احتمال زیاد در اثر ابتلا به این بیماری  جان می دهند. میزان مرگ و میر آنان نیز به تناسب زنان حدود یک سوم تا دو سوم است.

یکی از عوامل مرگ مردان در پی ابتلا به کرونا، می تواند مریضی های قبلی آنان نیز باشد، طور مثال مردان اکثراً  به بیماریهای قلبی وعوارض جریان خون  مبتلا می شوند، چنانچه  رقم مرگ مردان در اثر این بیماریها نیز بیشتر از زنان می باید.

علاوه بر این، سن و سال نیز یکی دیگر از عوامل مرگ های مرتبط به کرونا را تشکیل می دهد. بنابر منابع انستیتوت رابرت کخ آلمان در میان تمام گروه های سنی، تا افراد میان  ۷۰ تا ۷۹ ساله دست کم رقم مرگ مردان به تناسب زنان دو برابر بوده است. بعد از این سنین تناسب همسان می شود و از گروه سنی بین ۹۰ تا ۹۹ ساله بار دیگر بر عکس می گردد.

احتمالا این به ویژه به دلیل این است که به وضوح تعداد زنان سالخورده نسبت به مردان بیشتر می باشد. موسسه رابرت کخ نیز نتوانسته دلایل این تفاوت جنسیتی را بیان کند.

«ACE2» انزایمی خوانده می شود که در سلول های ارگان های مختلف بدن وجود دارد. گفته می شود که ویروس کرونا از این انزایم به مثابه یک پل برای آلوده کردن سلو ل ها استفاده می کند.  غلظت انزایم «ACE2» می تواند نقش مهمی داشته باشد چرا که در بیماریهای کووید ۱۹ ناشی از سارس ومرس که از ویروس های کرونا ناشی می شود به عنوان نوعی کیت عمل می کند. برنهارد تسویسلر، مدیر کلینیک بیهوشی کلینک دانشگاهی «LMU» می گوید که از مرس نیز مردان بیشتر متاثر شده بودند.

بنا بر یک تحقیق دانشگاه طب مرکز خرونینگن  در بدن مردان انزایم «ACE2» از غلظت بیشتری برخوردار است. این تفاوت جنسیتی را پژوهشگران در بررسی های ارتباط احتمالی میان انزایم ACE2 و نارسایی های مزمن قلبی کشف کردند.

به گفته برنهارد حالا در این مورد تحقیق می شود که آیا مهار کننده ACE به عنوان داروهای کاهش فشار خون باعث این می گردد که سلول ها به طور فزاینده انزایم «ACE2» را تشکیل می دهند و به این ترتیب در ابتلا به عفونت ها مستعد و یا ضعیف اند. قطعا این قابل تصور است، اما هنوز این موضوع ثابت نشده است.

 

آیا استروژن وسیستم ایمنی قوی زنان را محافظت می کند؟

سیستم ایمنی بدن زنان در مقایسه به مردان مقاوم تر است. به خصوص هورمون زنانه استروژن نقش دارد که سیستم ایمنی را تحریک کرده  و بنا براین سریع تر و شدیدتر در برابر عوامل بیماری زا عمل می کند. در مقابل تستوسترون مردان واکنش دفاعی بدن را مهار می کند.

بر اساس گفته ویروس شناسان در سایر بیماریهای ویروسی تا حدی در آنفولانزا یا سرماخوردگی ساده نیز نشان می دهد که سیستم ایمنی بدن زنان در برابر عفونت های ویروسی اساسا سریعتر و قوی تر از مردان واکنش نشان می دهد.

به این دلیل به نظر می رسد که حتی بذله گویی و شوخی ها در مورد «ریزش یا سرماخوردگی مردان» بنیاد واقعی دارند.

در عوض زنان اغلبا از بیماریهای خود ایمنی رنج می برند که در آن سیستم ایمنی بدن بیش از حد واکنش نشان می دهد و به سلول های دیگر خود حمله می کند که یک مشکل احتمالی حتی در بیماری کووید ۱۹ خوانده می شود.

چنانچه توماس پیتچمن، ویروس شناس مولکولی در گفتگو با دویچه وله گفته است علاوه براین «دلایل ژنتیکی» وجود دارد که به نفع زنان است. دلیل این است که «بعضی از ژن های مرتبط با سیستم ایمنی مثلا ژن هایی که مسئول عامل بیماریها اند بر روی کرموزوم های ایکس رمز گذاری می شوند.» در اینجا زنان از بعضی مزیت های برخوردار اند، چرا که زنان دو کرموزوم ایکس و مردان تنها یک کرموزوم ایکس دارند.

 

مورد خاص هندوستان

تحقیقات در هند با تعجب نشان می دهد که در آنجا زنان نسبت به مردان در نتیجه ابتلا به کووید ۱۹ بیشتر در معرض خطر مرگ قرار دارند. گراف مرگ ومیر مجموعی در زنان مبتلا به کرونا ۳.۳ درصد و برعکس در مردان۲.۹ درصد بوده است. ۳.۲ درصد زنان مبتلا در گروه سنی بین ۴۰ تا ۴۹ ساله جان باخته اند. در مقایسه میزان مرگ و میر مردان ۲۰۱ درصد بوده است. در گروه سنی بین ۵ تا ۱۹ ساله قربانیان فقط زنان جان بوده اند.

دلایل این مورد خاص در هندوستان در حال حاضر در حال بررسی ویژه قرار دارد. احتمال می رود که زنان از جمله به این دلیل بیشتر متاثر شده اند که در هندوستان در تناسب با مردان، زنان مسن بیشتری وجود دارند.

علاوه بر این در این کشور به صحت زنان کمتر توجه صورت می گیرد. زنان کمتر به داکتر می روند و اغلبا کوشش می کنند که ابتدا خودشان خود را درمان کنند. آنها نسبتا دیرتر برای آزمایش و یا درمان مراجعه می کنند.  اس وی سوبرامانین، پروفیسور صحت جمعیت در دانشگاه هاروارد به بی بی سی گفته است «مشخص نیست که چه مقدار به عوامل بیو لوژیکی و چه مقدار به عوامل اجتماعی مربوط می شود. جنسیت می تواند در هند یک عامل مهم باشد.»

پیش از این در اثر آنفولانزا در سال ۱۹۱۸ در هند به وضوح زنان بیشتری نسبت به مردان جان باختند. زنان در برابر این عفونت ضعیف تر بوده اند چرا که بسیاری از آنها دچار سوء تغذیه بوده  و به این دلیل که آنها اغلبا در خانه های غیر بهداشتی و بدون دستگاه تهویه هوا به سر می برند و شاید به دلیل اینکه زنان نسبت به مردان بیشتر به مراقبت از بیماران مصروف بودند.

چرا کودکان کمتر در معرض خطر قرار دارند؟

کودکان در ابتلا به نوع جدید ویروس کرونا خوشبختانه در بین ضعیف ترین افراد جامعه قرار ندارند. اکثرکودکان به این بیماری نسبتا خفیف و اغلبا حتی بدون علائم مبتلا می شوند. از زمان شیوع بیماری کووید ۱۹ در آلمان از ۸۸۸۲  نفری که به دلیل ابتلا به این بیماری جان باخته اند تنها سه نفر در سنین پایین تر از ۱۸ ساله بوده اند.

تا کنون معلوم نیست که دلیل آن چه می تواند باشد. داکتران احتمال می دهند که در کودکان خوردسال «سیستم غیر مخصوص» مادرزادی تاثیر گذار است. مادر در برابر عوامل اولیه بیماری زا محافظ ایمنی را به جنین و بعدها از طریق شیر دادن به نوزاد تازه تولد شده اش انتقال می دهد. 

این «سیستم ایمنی غیر فعال در بدن» معمولا تا زمانی که بدن کودک سیستم دفاعی خودش را بسازد ادامه می یابد. بدن کودکان تا حدود ده سالگی سیستم دفاع ایمنی ویژه اش را توسعه نمی دهد.

الکساندر فرویند/ پ ع/ ن ف