ترکیه و عربستان سعودی آخرین کشورهای اسلامی هستند که تصمیم طالبان در مورد ممنوعیت ورود زنان به دانشگاه‌ها را محکوم کردند.

طالبان روز سه شنبه این هفته دستور دادند که زنان و دختران تا امر ثانی از رفتن به دانشگاه‌های دولتی و خصوصی خودداری کنند.

برعلاوه ده‌ها کشور غربی و سازمان‌های حقوق بشری، شماری از کشورهای اسلامی، به شمول پاکستان که متهم به حمایت از طالبان است، نیز از این تصمیم طالبان شدیداً انتقاد کرده است.

مرتبط:‌شب چله‌ای که در اندوه محرومیت از تحصیل سپری شد

مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه روز پنجشنبه گفت که این ممنوعیت «نه اسلامی است و نه انسانی». چاووش اوغلو که در کنفرانس خبری مشترک با همتای یمنی خود صحبت می‌کرد، از طالبان خواست تا از تصمیم خود عقب نشینی کنند.

اوغلو گفت: «آموزش زنان چه ضرری دارد؟ آموزش زنان چه ضرری برای افغانستان دارد؟» او افزود: «آیا توضیح اسلامی در این مورد وجود دارد؟ برعکس، دین اسلام مخالف آموزش نیست، بلکه تحصیل و علم را تشویق می‌کند.»

عربستان سعودی که تا سال ۲۰۱۹ محدودیت‌های گسترده را برای سفر، اشتغال و سایر جنبه‌های زندگی روزمره زنان از جمله رانندگی اعمال می‌کرد، از طالبان خواست که مسیر خود را تغییر دهند.

مرتبط: غنی: این آپارتاید جنسیتی است ꟾ مردم: خود غنی نیز مقصر است

وزارت خارجه عربستان از محرومیت زنان افغان از تحصیل در دانشگاه‌ها ابراز «تعجب و تأسف» کرد. این وزارتخانه اواخر روز چهارشنبه در بیانیه ای اعلام کرد که این تصمیم «در همه کشورهای اسلامی حیرت انگیز است.»

پیش از این قطر که با طالبان تعامل دارد و میزبان یک دفتر سیاسی این گروه است، این تصمیم طالبان را محکوم کرد.

قطر در واکنش این تصمیم طالبان گفته است: «حکومت قطر نگرانی عمیق و ناامیدی خود را در مورد تصمیم حکومت موقت افغانستان برای تعلیق حق تحصیل دختران و زنان در دانشگاه‌ها ابراز می‌دارد.»

سازمان همکاری اسلامی نیز با این تصمیم طالبان مخالفت کرده است. در اعلامیه این سازمان آمده است که حسین ابراهیم طاها، رئیس عمومی این سازمان از این تصمیم طالبان «شدیداً ابراز نگرانی کرده و آن را تقبیح کرده است.»

مواضع طالبان سخت‌تر می‌شود

هرچند طالبان در دوره نخست حاکمیت خود نیز محدودیت‌های مشابهی وضع کرده بودند، اما این اقدامات به این دلیل برای مردم تکان‌دهنده است که همواره گفته می‌شد طالبان تغییر کرده اند و مقام‌های این گروه نیز همواره تاکید می‌کردند که به تعلیم و تحصیل زنان در چهارچوب اصول اسلامی اجازه می‌دهند. 

مرتبط: کشورهای غربی ممنوعیت تحصیل دختران توسط طالبان را محکوم کردند

اسدالله ندیم، تحلیلگر مسایل سیاسی به دویچه وله گفت طالبان «از ایدئولوژی بسیار زیاد عقب مانده، بدوی و افراطی» پیروی می‌کنند که در بسا موارد حتی با ارزش‌های اسلامی نیز تطابق ندارد. به گفته ندیم، رهبران طالبان فقط شریعتی را قبول دارند که «مطابق با سنت‌های محلی و افغانی» باشد.

به باور این تحلیلگر، طالبان برای این که به مردم نشان دهند که احکام شریعت را صد درصد تطبیق می‌کنند، زنان را با گذشت هر روز بیشتر به حاشیه می‌برند.

عبدالحی قانت، آگاه امور سیاسی نیز به این نظر است که رهبران گروه طالبان فکر می کنند فقط عقیده و برداشت آن‌ها از شریعت راه درست است و هیچ مصلحت دیگری را در این مورد نمی‌پذیرند.

مرتبط: مسدود شدن دانشگاه‌ها به روی دختران؛ «مردم باید اعتراض کنند»

در میان طالبان هم دیگر آن اظهارات ملایمی که نمایندگان این گروه در دوحه و در نشست‌های خارجی ابراز می‌کردند، آهسته آهسته جای خود را به اظهارات آشتی‌ناپذیر می‌دهند. نمایندگان طالبان در قطر بارها از رعایت حق تحصیل زنان در چهارچوب اسلامی اطمینان داده بودند.

ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان پس از ممنوع کردن دختران از تحصیل، در یک سخنرانی در قندهار گفت: «باید آشکارا، واضح و روشن بگویم که ما دین خدا را در روی زمین پیاده می‌کنیم.» او افزود: «هیچ کس به ما گفته نمی‌تواند که کی هستی و چرا چنین می‌کنی. ما برای آن‌ها پاسخ قاطع داریم، چون میدان را با شجاعت برنده شده ایم و در این راه سر خود را فدا کرده ایم.»

اسدالله ندیم می گوید گروه طالبان موفقیت‌های خود را مدیون جنگجویانی می‌داند که در ۲۰ سال اخیر این گروه را به پیروزی رسانده اند. او گفت طالبان می‌دانند که کنترول شان بر قدرت دیر دوام نخواهد آورد و می‌خواهند جنگجویان خود را برای روزهایی که با مقاومت‌های مسلحانه رو به رو شوند، حفظ کنند و راضی نگهدارند.

مرتبط: واکنش‌ها به ممنوعیت حضور دختران در دانشگاه‌ها توسط طالبان

داکتر اسحاق اتمر، کارشناس مسایل سیاسی به دویچه وله گفت کسانی در رهبری طالبان قرار دارند که دارای «فکر افراطی» هستند و فکر می‌کنند که باید افغان‌ها و جهانیان باور و عقیده آن‌ها را بپذیرند.

اتمر افزود که رهبری طالبان به نام شریعت و با استفاده از آن می‌خواهند حاکمیت شان را تحکیم کنند و برای مردم افغانستان و دنیا این پیام را بدهند که «در تطبیق شریعت حاضر به معامله با هیچ کسی نیستیم.»