اول ماه می روز جهانی کارگر است. در چنین روزی در سال 1886 میلادی پس از چهارده روز اعتصاب کاری و اعتراض در ایالات متحده امریکا پولیس بر کارگران معترض آتش گشود و عده زیادی از آنان را کشت و زخمی کرد. پس از آن شماری از اعضای این اعتراض کارگری دستگیر شدند. چهار کارگر مهاجر آلمانی و یک آلمانی تبعه امریکا نیز در جمع دستگیر شدگان بودند که چهار تن آنان اعدام شدند.

پس از آن رویداد برای اولین بار فرانسه این روز را به نام کارگران منصوب کرد و پس از آن اکثر کشورهای دنیا در این روز از کارگران قدردانی نموده و آن را تجلیل می کنند. گفتنی است که کاگران معترض در آن زمان خواهان کاهش ساعات کار از 10 ساعت به 8 ساعت بودند.

افغانستان نیز از جمله کشورهایی است که این روز را گرامی می دارد. مانند کشورهای دنیا که از این روز تجلیل می کنند، کارگران در افغانستان وضعیت نابسامانی دارند. خیلی از آن ها که کارهای شاقه ساختمانی را می کنند حتی برای روزها نمی توانند کار پیدا کنند.

مزد یک کارگر ساختمانی در افغانستان به نتاسب توانمندی یک کارگر سنجیده می شود. این مزد روزانه 250 تا 350 افغانی است که می توان با آن غذای ناچیزی برای سه وعده غذایی تهیه کرد. نه تنها کارگران ساختمانی، بلکه کارگران در کارخانه ها و حتی ادارات خصوصی و دولتی از ناعادلانه بودن و کم بودن حقوق شان شاکی هستند.

حتی کارگرانی که در معادن مختلف افغانستان کار می کنند برای کار در معدن و رعایت موارد ایمنی آموزش نمی بینند. معدن های افغانستان نیز مصون نیستند و کار به گونه معیاری در آن ها جریان ندارد. هیچ کارگری در افغانستان بیمه عمر، نقص عضو و یا بیمه بی کاری ندارد.

اگر چه در افغانستان به درستی مشخص نیست که چه تعداد کارگران بی کار هستند و یا کارهای شان را از دست داده اند، اما سالانه هزاران نفر از این کشور به امید یافتن کار مهاجرت می کنند. کارگران افغان در کشورهای همسایه مثل پاکستان و ایران از حق برابر کار برخوردار نیستند. خیلی از گارگران در این فصل به خاطر بی کاری برای نیش زدن "خوله" به مزارع تریاک می روند.

حالا که آوازه خروج نیروهای خارجی در سال 2014 از افغانستان در رسانه ها بازتاب گسترده ای یافته است، مردم به خصوص کارگران با تشویش بیشتری روبرو شده اند. به گمان اغلب با رفتن خارجی ها پروژه ها نیز کاهش خواهد یافت و هزاران کارگر افغان که اکنون در موسسات مربوط به خارجی ها کار می کنند کارشان را از دست خواهند داد.

مقامات وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان همواره می گویند بسیاری از کسانی که در افغانستان بی کار مانده اند، حرفه ای را بلد نیستند. آنها می گویند برای آموزش های حرفه ای در افغانستان در سال های گذشته تلاش های زیادی کرده اند.

موسسه "هلپ" یا "کمک" کشور آلمان در سال های اخیر از طریق برنامه های آموزش حرفه ای برای جوانانی که از مهاجرت بر می گردند تلاش کرده است که زمینه های کار را فراهم کند. این موسسه دقیقا نمونه ای از آموزش های حرفه ای رایج در آلمان را تطبیق می کند که تا کنون نتیجه خوبی به دنبال داشته است.

عدم حمایت های قانونی و حقوقی از کارگران یکی از مهم ترین نگرانی های کارگران افغان را تشکیل می دهد. اگر چه مطابق با قانون کار در این کشور هر کس حق کار کردن و داشتن حمایت قانونی و حقوقی را دارا می باشد، اما کارگران افغان به خاطر موجود نبودن حمیات های قانونی و حقوقی در وضعیت روانی خوبی قرار ندارند که این امر بر نتیجه کار آنان تاثیر منفی دارد.

نداشتن امنیت شغلی از دغدغه های اصلی هر کارگر و کارمند افغان است که در حال کار می باشد. در افغانستان سیستم کار و قراردادها طوری تنظیم می شوند که کارفرما هر وقت که خواسته باشد بدون ارائه دلیل می تواند کارگر را اخراج کند. در محاکم افغانستان کمتر دیده شده است که به دعوای حقوقی یک کارگر با کارفرمایش رسیدگی شده باشد.

بنا بر قانون کار افغانستان شمار ساعت های کاری در هفته برای یک کارگر بالغ بر 40 ساعت و برای کارگران زیر 18 سال به 30 ساعت در هفته کاهش یافته است. اما در برخی از معادن، کارخانه های صنعتی و حتی موسسات و اداره های این کشور کارگران تا 14 ساعت در شبانه روز کار می کنند. این امر به سلامت و توانایی کارگر زیان می رساند.

قانون کار افغانستان با توجه به اوضاع و محیطی که کارگران در آن کار می کنند برای آنان حق داشتن رخصتی و وقفه برای استراحت را در نظر گرفته است. اما کمتر دیده می شود که این موارد رعایت شود. بر بنیاد این قانون حداکثر رخصتی تفریحی برای بزرگ سالان 20 روز در سال و برای افراد کمتر از 18 سال یک ماه می باشد.

با گذشت سال ها از اعتراضی که منجر به رویدادی خونبار و نام گذاری این روز به نام کارگر گردید، هنوز هم در خیلی از کشورهای دنیا روز کارگر با اعتراض های گسترده خیابانی به خاطر بهبود وضعیت کاری و رعایت قوانین کار می باشد. بحران اقتصادی که در سال های اخیر دامن خیلی از کشورهای دنیا را گرفته و باعث کم شدن زمینه های کاری شده است، بر این اعتراض ها افزوده است.