مقامات پولیس ولایت تخار می گویند جسدهای سه تن از باشندگان ولسوالی گلفگان این ولایت پس از آنکه در ایران اعدام شدند، به نیروهای مرزی افغانستان سپرده شده و سپس به خانواده های شان تحویل داده شده است. اجساد این افراد روز سه شنبه در این ولسوالی دفن گردیده است.

همزمان با این شماری از اقارب این افراد و باشندگان ولایت تخار در مرکز این ولایت دست به تظاهرات زدند و از حکومت افغانستان خواستند تا جلو "اعدام بی رویه" و "غیرعادلانه" افغان های زندانی در ایران را بگیرد. این افراد ادعا کرده اند که اکثر اقارب آنان که در ایران زندانی شده اند، یا بی گناه اند و یا هم ندانسته به دام باندهای قاچاق مواد مخدر افتاده اند.

عبدالخلیل حفیظ، سخنگوی پولیس ولایت تخار می گوید بیشتر افراد محکوم شده به اعدام از ولسوالی کلفگان می باشند: «در طول یک سالی که گذشت بیش از 100 تن از جوانانی که گویا به خاطر کار و غریبی به ایران رفته اند و گفته شده به جرم قاچاق مواد مخدر دستگیر شده اند، حکم اعدام بالای شان اجرا شده است. از دیگر ولسوالی ها ما چنین تلفاتی را نداریم. اکثرا جنازه ها را به ولسوالی کلفگان تخار می آورند».

حفیظ می افزاید که هم اکنون صدها تن دیگر از باشندگان این ولایت در زندان های ایران زندانی اند و شماری از آنان به تازگی با خانواده های شان تماس گرفته و خبر داده اند که حکم اعدام شان به زودی اجرا خواهد شد.

چرا تنها ولسوالی کلفگان؟

یکی از این سه جنازه که تازه به ولسوالی کلفگان رسیده است از اقابت حاجی عمری می باشد. او می گوید اکثر جوانان این ولسوالی به خاطر بی کاری و بی سرنوشتی راه مهاجرت به ایران را در پیش می گیرند.

حاجی عمری به دویچه وله گفت: «آنها می خواستند از ترمینال زاهدان (ولایت مرزی ایران با افغانستان) به تهران بروند که یک ایرانی یک بکس را در میدان می گذارد. بعد پولیس آمده و این جوان را می گیرد. او می گوید که بکس از من نیست و از ایرانی است، اما پولیس می گوید: نه، تو افغان هستی و بکس مواد از تو است. به همین اتهام در ایران اعدام شد».

خانواده های افراد اعدام شده در ایران می گویند که اقارب شان در این کشور بدون دسترسی به وکیل مدافع و در یک محکمه ناعادلانه محاکمه شده اند. آنان همچنان از اعتراف به جرمِ نکرده زیر شکنجه های سخت نیروهای امنیتی ایران سخن می گویند.

اما حاجی عمری حکایت دیگری هم دارد. او می گوید در ولایت تخار باندهای قاچاقچی انسان وجود دارند که جوانان را تشویق می کنند تا همراه با آنان به ایران بروند. به گفته افراد این باند در کلفگان فعال تر هستند و جوانانی را شکار می کنند که بیکار باشند: «منبعی که این ها را روان می کند، برای شان پول وعده می کند. آنجا می روند که پول بیاورند و اینجا خانه بسازند. اگر گیر آمدند این طور کشته می شوند».

نگرانی حقوق بشر

همزمان با این دفتر کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در حوزه شمال شرق این کشور شمار افغان هایی که به تازگی در ایران اعدام شده اند را پنج تن اعلام می کند. این کمیسیون بیکاری، وضع شکننده امنیتی، اقتصاد ضعیف و بی توجهی دولت به وضعیت جوانان را باعث افزایش مهاجرت جوانان و گرایش آنان به جرایم سازمان یافته و قاچاق مواد مخدر می خواند.

حیاط الله امیری، رئیس دفتر حقوق بشر در این حوزه می گوید: «این برمی گردد به دولت جمهوری اسلامی افغانستان و وزارت خارجه که یک پالیسی جدید و جدی را در این زمینه دنبال بکنند و این موضوع را با جمهوری اسلامی ایران در میان بگذارند که آیا محاکمه این افراد عادلانه است یا خیر. اگر محاکمه عادلانه نیست دولت باید از آنان حمایت کند».

وزارت خارجه افغانستان تاکنون چند بار به اعدام زندانیان افغان در ایران اعتراض کرده است و مراتب نگرانی مقامات این کشور را از طریق دیپلوماتیک با کشور همسایه اش شریک ساخته است.

بنابر آمار ارائه شده از سوی وزارت خارجه افغانستان، در حال حاضر بیش از سه هزار شهروند افغانستان در ایران زندانی اند که حکم شماری از آنان اعدام می باشد، اما تعداد شان دقیقاً مشخص نیست.