مرکز کنترول و وقایه بیماری در ایالات متحده امریکا (CDC) به تاریخ ۵ جون ۱۹۸۱ از پنج مورد بیماری مرموز در لاس انجلس خبر داد. امروز شنبه دقیقاً چهل سال از ثبت این موارد ایدز می گذرد.
اعلانات بازرگانی
کارشناسان مرکز کنترول و وقایه بیماری، که تحت نظر وزارت صحت در سراسر ایالات متحده امریکا فعالیت می کند، در سال ۱۹۸۱ در نشریه هفته وار خود با اصطلاحات طبی نوشته بودند که پنج مرد همجنسگرا بین سنین ۲۹ تا ۳۶ ساله، به صورت ناگهانی به یک بیماری التهاب ریه مبتلا شده و دو تن آنها از اثر آن جان باخته اند. این کارشناسان در گزارش خود از یک «سوءعملکرد سیستم ایمنی» در همه این موارد سخن گفته بودند. این بیماری مرموز یک سال بعد از آن «ایدز» نامگذاری شد.
ایدز (AIDS) مخفف Acquired Immune Deficiency Syndrom و به مفهوم «سندروم اکتسابی نقص ایمنی» است. عامل بیماری ایدز، ویروس نقص ایمنی انسانی (Human immunodeficiency virus) با اختصاریه HIV است. این ویروس از یک فرد به فرد دیگر، عمدتاً از طریق آمیزش جنسی، به شمول آمیزش مقعدی و حتی دهانی، انتقال خون آلوده و سر سوزن آلوده با این ویروس، و همچنان از مادر بیمار به فرزند در هنگام بارداری، زایمان یا شیردهی، انتقال پیدا می کند. این ویروس را برای اولین بار یک تیم فرانسوی تحت رهبری لوک مونتانیه، ویروس شناس فرانسوی، در سال ۱۹۸۳ شناسایی کرد.
تصویر: چند نکته معلوماتی در مورد ایدز
یونیسف، صندوق حمایت از کودکان ملل متحد، گفته است که جهان در مبارزه علیه بیماری ایدز به پیشرفت قابل ملاحظهای نایل شده است. اما برای پایان بخشیدن به این مرض هنوز راه طولانی در پیش است.
عکس: Getty Images/J.Kriswanto
آگاهیدهی بیشتر
«بنیاد آلمانی جمعیت جهان» این کاندوم ۱۲ متره را برای آگاهی دهی از امراضی که از طریق مقاربت جنسی انتقال مییابند، در روز جهانی ایدز (اول دسمبر) در شهر کولن این کشور نصب کرده است. این بنیاد در تلاش پخش آگاهی در کشورهایی است که به دلیل تابو بودن مسایل جنسی، کسی در این رابطه صحبت نمیکند و در نتیجه مردم نمیتوانند سکس مصون داشته باشند.
عکس: picture alliance/dpa/O. Berg
۳۷ میلیون نفر اچ آی وی دارند
برای مدتها باور به این بود که گایتن دوگاس، عمله پرواز کانادایی در دهه ۱۹۷۰ ویروس «اچ آی وی» را به غرب انتقال داده است. بعد از شروع این اپیدمی، ۷۸ میلیون نفر به آن مبتلا شدند و براساس آمار ملل متحد، حالا ۳۷ میلیون نفر در جهان «اچ آی وی» دارند. پیشرفت طبابت ثابت کرد که این شخص در گسترش ایدز مقصر نبوده است.
عکس: picture-alliance/AP Photo/CBS-TV
کودکان به بدترین شکل متاثر اند
برنامه مبارزه با ایدز ملل متحد میگوید که در سال ۲۰۱۵ میلادی ۱،۱ میلیون نفر در نتیجه ابتلا به ایدز جان باختند که از این میان، ۱۱۰ هزار قربانی زیر ۱۵ سال عمر داشتند. این اپیدمی از زمان شروع تا کنون جان ۳۵ میلیون نفر را گرفته است.
عکس: picture-alliance/dpa/N. Bothma
پنج میلیون نفر مبتلا به «اچ آی وی» در آسیا
آسیا حدود پنج میلیون نفر مبتلا به ویروس «اچ آی وی» دارد. شمار مبتلایان جدید کاهش یافته، اما تنها ۴۱ درصد آنها به تداوی دسترسی دارند. در هندوستان ۲،۱ میلیون نفر و در چین ۷۸۰ هزار نفر «اچ آی وی» دارند.
عکس: picture alliance/dpa/P. Adhikary
ایدز در افریقا
حدود ۱۹ میلیون نفر در شرق و جنوب افریقا ویروس «اچ آی وی» دارند. شمار مبتلایان در غرب و مرکز افریقا به ۶،۵ میلیون نفر میرسد. همچنین در شمال افریقا و شرق میانه نیز ۲۳۰ هزار تن به این مرض مبتلا اند.
عکس: Reuters/S. Sibeko
ایدز در جهان صنعتی
کشوری در جهان وجود ندارد که از ایدز فارغ باشد. در سال ۲۰۱۵ میلادی ۲،۴ میلیون نفر در اروپای غربی و مرکزی و امریکای شمالی آلوده با ویروس «اچ آی وی» بودند. در این کشورها در سال گذشته ۲۲ هزار نفر در اثر مریضیهای مرتبط با ایدز جان دادند.
عکس: picture-alliance/Zumapress/J. Sanz
ایدز در امریکای جنوبی
آمار ملل متحد نشان میدهد که دو میلیون فرد مبتلا به ایدز در امریکای جنوبی زندگی میکنند. ۵۰ هزار تن در این منطقه سال گذشته به دلیل ابتلا به این مرض جان دادند. شمار مرگهای ناشی از ایدز کاهش یافته و حدود نیم جمعیت کشورهای این منطقه به خدمات درمانی دسترسی دارند.
عکس: picture-alliance/Zumapress/N. Celaya
خبرهای امیدوارکننده
خبرهای خوبی هم وجود دارند. مرگ و میر مرتبط با ایدز در سطح جهان از سال ۲۰۰۵ به این سو ۴۵ درصد کاهش یافته است. در ۲۰۰۵ ویروس «اچ آی وی» دو میلیون نفر را کشت. در سطح جهان، دسترسی به خدمات درمانی به ۴۶ درصد افزایش یافته است.
عکس: Getty Images/R.Jantilal
آزمایش در خانه
بسیاری مردم خجالت میکشند برای آزمایش ایدز نزد داکتر و شفاخانه بروند. به این دلیل، سازمان جهانی صحت مردم را به استفاده از ابزار آزمایش ایدز در خانه توصیه کرده است. به گفته این سازمان و اتحادیه اروپا، از هر هفت نفر یک نفر خبر ندارد که به ایدز مبتلا است.
عکس: Reuters/Str.
واکسین؟
چون ایدز تداوی ندارد، دانشمندان به واکسین امتحانی «اچ آی وی» چشم امید دوخته اند تا از گسترش آن جلوگیری صورت گیرد. محققان این واکسین جدید را روی ۵۴۰۰ نفر در افریقای جنوبی آزمایش میکنند. محققان به این باور اند که بتوانند تا سال ۲۰۲۰ به نتیجه برسند.
تاریخ دقیق بروز بیماری ایدز معلوم نیست، اما این بیماری مدت ها قبل از هشدار مرکز کنترول و وقایه بیماری در ایالات متحده امریکا (CDC) وجود داشته است. قدیمی ترین نمونه شناخته شده خون حاوی ویروس عامل ایدز (HIV)، احتمالاً در سال ۱۹۵۹ از یک مرد در کشور کانگو گرفته شده بود.
(AFP) / si, aj
پاندمی کرونا، فقر و تعداد رو به افزایش معتادان در افغانستان