رئیس جمهور امریکا با تصمیمش در مورد ایران نه تنها جمهوری اسلامی را ناراحت ساخته، بلکه باعث واکنش های بین المللی در قبال توافقنامه هسته ای با این کشور نیز شده است. چین و روسیه از توافق حمایت کرده اند. اتحادیه اروپا حد وسط را گرفته و فرانسه خواهان احترام همه جوانب به توافقنامه شده است. 

چین از دیگر کشورهای دخیل در این توافقنامه نیز خواسته است که به توافق به دست آمده پایبند بمانند. وزارت خارجه چین روز یکشنبه اعلام کرد که این کشور به توافقنامه هسته ای جامعه بین المللی با ایران که برایش "به سختی مبارزه شده" پایبند می ماند.

لو کانگ، سخنگوی وزارت خارجه چین به خبرگزاری دولتی شینهوا گفت که "توافق هسته ای با ایران برای صلح و ثبات منطقه و خاورمیانه اهمیتی کلیدی دارد". وی همچنان به "موضع واضح" چین در رد تحریم های یکجانبه بر ایران تاکید کرد و گفت که این توافق "دشوار حاصل شده" است. این کشور از همه طرف ها خواست به آن پایبند بمانند.

وانگ یی، وزیر خارجه چین پیشتر تأکید کرده بود که چین نقش سازنده ای در اجرای توافقنامه ایفا خواهد کرد. او در گفتگوی تلفونی با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی اش گفت که اجرای این معاهده خواست مشترک جامعه جهانی است. وانگ از رهبری ایران خواست تا آرامش خود را حفظ کند و تعهدات خود را براساس توافقنامه برآورده نماید.

قبل از این نیز روسیه از خارج شدن ایالات متحده امریکا از توافقنامه هسته ای با ایران به ایالات متحده هشدار داده است. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه گفته است که دولت واشنگتن می خواهد قرارداد هسته با ایران را "با بودلوزر" تغییر دهد.

وی به خبرگزاری انترفاکس روسیه گفت: «ما متوجه شده ایم که ایالات متحده امریکا قبلا تصمیم داخلی در مورد خروج از توافقنامه هسته ای با ایران را گرفته و یا به زودی می گیرد». معاون وزرات خارجه روسیه افزود: «این می تواند یکی از بزرگترین اشتباهات واشنگتن در سیاست خارجی اش باشد».

مقامات جمهوری اسلامی ایران قبلا هرگونه تغییر در توافقنامه هسته ای را رد کرده اند. جواد ظریف وزیر خارجه ایران گفت: «هیچ توافقنامه اضافی وجود نخواهد داشت؛ نه حالا و نه در آینده». وی گفت که توافقنامه هسته ای جامعه بین المللی با ایران "یک توافق چندجانبه و پایدار" است.  

وزیر خارجه ایران همچنان به شدت از تحریم جدید ایالات متحده امریکا انتقاد کرد که روز جمعه بر ۱۴ مقام و موسسه ایرانی وضع شد. علی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران نیز در مورد تحریم های جدید گفت که واشنگتن همه "خطوط قرمز در رفتار جامعه بین المللی" را رد کرده است. 

راکت ها، تروریسم، حقوق بشر

ایالات متحده امریکا گفته که تحریم هایش علیه برنامه هسته ای نه، بلکه بالای برنامه موشکی جمهوری اسلامی اعمال شده است. علاوه براین واشنگتن ایران را متهم کرده که تروریسم بین المللی را حمایت مالی کرده و اعتراضات مردمی را با خشونت سرکوب می کند.

استیون منوشن، وزیر مالیه ایالات متحده گفت: «ایالات متحده امریکا نمی تواند ببیند که رژیم ایران همواره نقض حقوق بشر را مرتکب می شود». در تازه ترین اعتراضات در ایران که یک هفته در بیش از ۸۰ شهر ایران ادامه یافت، براساس آمار رسمی ۲۲ تن از معترضان کشته شدند.

ضرب العجل امریکا به اروپایی ها

دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا روز جمعه تصميم تحريم های امريکا را تصويب کرد، که به دنبال معاهده هسته ای منحل شده بود.

علاوه براین ترامپ برای متحدان اروپایی اش چهار ماه وقت تعیین کرد تا مقررات شان را علیه تهران شدیدتر سازند. وی گفت که او به توافقنامه اتومی سال ۲۰۱۵ با ایران "آخرین شانس" را می دهد. به گفته  وی "شکاف های ویرانگر" این معامله باید بسته شوند، درغیر آن واشنگتن از این توافق اتومی بیرون می رود.

واکنش ها از بروکسل خونسردانه بوده اند. یک سخنگوی فدریکا موگرینی، کمیسار سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که این اتحادیه اظهارات ترامپ را "مدنظر می گیرد". اتحادیه اروپا گفته که به "اجرای کامل تر و موثرتر" توافقنامه هسته ای با ایران پایبند می ماند.

امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز از حفظ توافق هسته ای حمایت کرد. او تأکید کرد که مهم است تا تمام طرفین درگیر به این توافقنامه احترام بگذارند. ماکرون در یک تماس تلفونی خواست بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را برای تغییر معاهده رد کرد. نتانیاهو گفته که اظهارات اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا باید جدی گرفته شود و هر کسی که می خواهد قرارداد را حفظ کند، به وی توصیه می شود که آن را تعمیر کند.

رئیس جمهور ایالات متحده امریکا براساس قانون مکلف است که هر ۱۲۰ روز در مورد توافقنامه و تحریم ها توضیح دهد. ترامپ بارها تاکید کرده که این قرارداد ناقص است و نمی تواند از دستیابی تهران به بمب اتومی جلوگیری کند.

jj/qukle/as (dpa, afp, rtr) (dpa, afp, rtr)