درست در وسط بحران کرونا، سه ویروسشناس امریکایی و بریتانیایی برای کشف ویروس هیپاتیت سی مستحق جایزه نوبل طب شناخته شده اند. به لطف کشف این سه دانشمند انتقال این ویروس در بسیاری مناطق جهان متوقف شده است.
اعلانات بازرگانی
انستیتوت کارولینسکای سویدن اعلام کرده است که جایزه نوبل طب امسال به ارزش حدود ۹۵۰ هزار یورو به صورت مشترک به دو ویروسشناس امریکایی و یک ویروسشناس بریتانیایی تعلق گرفته است.
به گفته داوران این کمیته، هاروی آلتر و چارلز رایس از ایالات متحده امریکا و مایکل هوتن از بریتانیا با کشف ویروس هپاتیت سی «نقش قاطعی در مبارزه علیه عامل این بیماری قابل انتقال از طریق خون داشته اند. بیماریای که یک مشکل صحی جهانی است و در سراسر جهان منجر به سیروز کبد و سرطان کبد در انسانها میشود.»
جوایز طب نوبل: یافتههای شفابخش و نجاتدهنده زندگی
دو دانشمند امریکایی و یک دانشمند بریتانیایی برنده جایزه طب نوبل ۲۰۱۹ شدند. از سال ۱۹۰۱ که اولین جایزه طب نوبل اعطا گردید، تا حال تحقیقات در این عرصه پیشرفت های عظیمی داشته و بیماران زیادی از این کشفیات استفاده برده اند.
عکس: AFP/J. Nackstrand
۱۹۰۲: پشه ملاریا مقصر است
رونالد راس بریتانیایی در آن زمان دریافت که پشه ها بیماری مناطق حاره یی ملاریا را انتقال میدهند. او نشان داد که پشه های انوفل دارای پارازیت های یک حجره یی اند که سبب بیماری ملاریا میگردند. تا هنوز هم سالانه حدود ۲۰۰ میلیون انسان به این بیماری مبتلا میشوند و بیشتر از نیم میلیون انسان از اثر آن میمیرند. پژوهشگران با استفاده از همان یافته های رونالد راس توانستند دارو های ضد این بیماری را بسازند.
رابرت کُخ، طبیب و دانشمند آلمانی، "مایکو باکتریوم توبرکلوزیس"را کشف کرد که عامل بیماری توبرکلوز یا سل است. توبرکلوز تا امروز هم یک بیماری عفونی ساری در سراسر جهان است که معالجه آن حتی با انتی بیوتیک مخصوص آن نیز مدت زیادی طول میکشد. در این میان یک واکسن برای آن وجود دارد که تنها کودکان خوردسال را از ابتلا به آن محفوظ نگه میدارد، نه بزرگسالان را.
عکس: AP
۱۹۱۲: پیوند اعضای یک انسان به انسان دیگر
الکسیس کارل جراح فرانسوی تعویض و پیوند رگه های خون و برخی از ارگان های دیگر بدن انسان را ممکن ساخت. طور مثال او یک شیوه دوختن را ایجاد کرد که با آن رگ های بریده شده را میتوان بهم وصل کرد. او همچنان کشف کرد که چگونه می توان ارگان ها یا اعضای داخلی بدن انسان را در بیرون به خوبی نگهداری کرد. امروزه جراحان همه ساله حدود ۱۰۰ هزار ارگان بدن انسان را پیوند میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
۱۹۲۴: دیدن ضربان قلب
ویلم اینتهوفن هالندی الکتروکاردیوگرام (ECG) را ساخت که در شفاخانه ها و معاینه خانه ها از آن کار گرفته میشود. یک "ای سی جی" فعالیت های برقی رشته های عضلات قلب را ثبت میکند. با استفاده از آن داکتر میتواند طور مثال اختلال نظم قلب و بیماری های دیگر فلبی را تشخیص کند. الکتروکاردیوگرام امروزه در سراسر جهان کاربرد گسترده ای دارد.
عکس: Fotolia
۱۹۳۰: چهار نوع خون
کارل لندشتاینر اتریشی کشف کرد که در اکثر موارد، نه در همه موارد، در نتیجه یکجا ساختن خون دو انسان، لخته های خونی ایجاد میشود. او به زودی دلیل این پدیده را دریافت که عبارت تغییر نوعیت خون است. او خون را به سه گروه A، B، و صفر (که خودش آن را C) نامید تقسیم بندی کرد. بعد های هم مسلکانش گروپ خونی AB را نیز کشف کردند. به این ترتیب انتقال مطمین خون انسان ها به یکدیگر ممکن گردید.
عکس: picture-alliance/dpa
۱۹۳۹، ۱۹۴۵ و ۱۹۵۲: داروهایی که باکتری ها را میکشند
سه جایزه نوبل به کاشفان انتی بیوتیک اختصاص داده شد. یکی از آنها الکساندر فلمینگ بود که پنسلین را کشف کرد. تا امروز هم انتی بیوتیک ها در جمع داروهای اند که بیشترین استفاده را داشته و در اکثر موارد سبب نجات انسان ها از مرگ میگردند. اما همواره باید انتی بیوتیک های جدید ساخته شوند، زیرا باکتری ها با مرور زمان در برابر انتی بیوتیک ها مقاوم میگردند.
عکس: Fotolia/Nenov Brothers
۱۹۴۸: مواد زهری علیه پشه ملاریا
پاول هیرمن میولر، کیمیادان سویسی، کشف کرد که هرچند ماده ترکیبی کیمیایی DDT برای حشرات کشنده است، اما برای پستانداران زهری نیست. در دهه بعد از آن DDT یکی از مواد حشره کشی بود که در سراسر جهان بیشترین کاربرد را داشت. تا آنکه فهمیده شد که این مواد کیمیایی در طبیعت غنی گردیده و برای پرندگان مضر است. در این میان استفاده از DDT نامطلوب است، اما تا هنوز هم بر ضد پشه های ملاریا به کار گرفته میشود.
عکس: picture-alliance/dpa
۱۹۵۶: نفوذ تا خود قلب
ویرنر فورسمن آلمانی یکجا با دو همکارش جایزه نوبل را به خاطر ساختن کاتیتر یا سُند برای قلب بدست آوردند. فورسمن اولین کاتیتر قلب را بالای خود آزمایش کرد. در این نوع معاینه قلبی، یک پایپ باریک پلاستیکی از آرنج دست و یا قسمت فوقانی ران یا به اصطلاح "قد کشک" وارد رگ ساخته شده و تا خود قلب پیش برده میشود. امروزه داکتران با این شیوه قلب را معاینه کرده و عملیات جراحی را انجام میدهند.
عکس: picture-alliance/Andreas Gebert
۱۹۷۹ و ۲۰۰۳: نگاه به داخل بدن
در گذشته برای مشاهده اعضای داخلی بدن تنها از شعاع ایکس استفاده میشد. در این میان داکتران شیوه های بسیار بهتری دارند. یکی از این شیوه ها توموگرافی کامپیوتری CT است، که در آن نیز از اشعه ایکس کار گرفته میشود اما با این شیوه طبقات مختلف بدن تصویربرداری میگردد. بعد ها تصویربرداری داخل بدن با رزونانس مقناطیسی (ام آر آی) کشف گردید که در آن از ساحه مقناطیسی کار گرفته شده و هیچ ضرری به بدن انسان ندارد.
عکس: picture-alliance/dpa
۲۰۰۸: سرطان ناشی از ویروس ها
در نتیجه تحقیق و کشف هرالد سور هاوزن از مرکز تحقیقات سرطان در آلمان، میدانیم که ویروس پاپیلوم انسانی میتواند سبب سرطان رحم زن گردد. بر مبنای یافته های این پژوهشگر، واکسن های ضد این ویروس ساخته شده است. حالا دختران و زنان میتوانند خود را در برابر سرطان رحم واکسن کنند.
عکس: AP
۲۰۱۰: القاح برای پیدایش کودک در لابراتوار
رابرت ادواردز دانشمند انگلیسی القاح مصنوعی یعنی در بیرون از بدن انسان را در لابراتوار انجام داد. اولین کودک، که با این شیوه القاح یافت، در سال ۱۹۷۸ در انگلستان چشم به جهان کشود. کشفیات بیشتر در این زمینه شانس موفقیت در این روش را بهتر ساخت. در این میان چندین میلیون کودک در سراسر جهان با شیوه القاح مصنوعی به دنیا آمده اند.
عکس: picture-alliance/ZB
۲۰۱۳: سلول ها سگنال های خود را چگونه انتقال میدهند
جایزه نوبل طب به توماس زودهوف آلمانی و دو پژوهشگر امریکایی، جیمز روتمن و راندی شیکمن اختصاص داده شد. آنها این جایزه را به خاطر کشف راز میکانیزم انتقالاتی سلول های بدن بدست آوردند. آنها دریافتند که خرابی در نظام انتقالاتی سلول ها سبب بیماری های خاصی مانند الزایمر یا فراموشی، پارکسنیون یا لرزش دست و پا در حالت استراحت، و همچنان دیابت یا بیماری قند میگردد.
عکس: picture-alliance / dpa
۲۰۱۸: سیستم آزاد شده ایمنی در برابر سرطان مجادله میکند
همه ما در بدن خود یک سیستم طبیعی دفاعی در برابر تومورها داریم، که تنها با آزاد ساختن آن میتوان به گونه طبیعی از رشد تومور ها جلوگیری کرد. جیمز پی الیسون امریکایی و تاسوکو هونجو جاپانی درمان بیماری سرطان را بنیاد گذاشتند که با آن حتی تومور های که قبلاً متاستاز تشکل داده یا به اصطلاح ریشه دوانیده اند، به تدریج از بین میروند. بسیاری از بیماران سرطان با این نوع معالجه از تومور سرطانی خلاصی مییابند.
عکس: Imago/Science Photo Library/A. Pasieka
۲۰۱۹: نقش آکسیجن در سلول های بدن
ویلیام جی کالین و گریگ سیمینزا امریکایی و همچنان سر پیتر راتکلیف بریتانیایی برنده جایزه نوبل در عرصه طب و فیزیولوژی شناخته شدند. آنها با تحقیقات شان نقش و اهمیت غلظت های مختلف آکسیجن در سلول ها و سیستم متابولیسم بدن را دریافته اند.
عکس: AFP/J. Nackstrand
14 عکس1 | 14
این کمیته افزوده است که به لطف کشف این دانشمندان، حالا تست بسیار حساس خون برای کشف این ویروس در دسترس است که شیوع بیماری هپاتیت از طریق انتقال یا تزریق خون را در بسیاری مناطق جهان محو کرده است.
داوران کمیته اهدای جایزه نوبل طب گفته اند که کشف این سه دانشمند زمینه توسعه داروهای ضد ویروس هپاتیت سی را مهیا کرده است: «برای نخستین بار در تاریخ اکنون می توان این بیماری را علاج نمود.»
این کشف همچنان امیدواری به محو کامل این ویروس را ایجاد کرده است. براساس منابع سازمان جهانی صحت، حدود ۷۱ میلیون انسان در سرتاسر جهان یعنی یک درصد جمعیت کل جهان به بیماری مزمن هپاتیت سی مبتلا میباشند و سالانه حدود ۴۰۰ هزار تن در نتیجه ابتلا به این ویروس جان خود را از دست میدهند.