کرزی: دیگر به ریاست جمهوری برنمی‌گردم
۱۳۹۳ اسفند ۴, دوشنبه
سوال: سال گذشته زمانی که در دهلی جدید بودید، گفتید که در انتظار زمان بازنشستگی هستید. حالا چطور است دوران بازنشستگی؟
کرزی: بسیار زیاد خوشحالم. خود را مصروف نگه می‌دارم. افغان‌ها و دوستان زیادی از من بازدید می‌کنند. مردم خیلی مراقب من هستند، خیلی خوب.
سوال: یک روز عادی تان چطور می‌گذرد؟
کرزی: خوب، من از صبح تا ساعت سه خیلی مصروفم. از ساعت سه و نیم تا هفت تفریح می‌کنم. بعد از آن به صورت غیررسمی با دوستانم وقت می‌گذرانم و غذای شب را صرف می‌کنم.
سوال: آیا فکر می‌کنید که پروسه صلح نتیجه بدهد؟
کرزی: من خیلی در انتظار شروع گفتگوهای صلح هستم، شرایط این گفتگوهای صلح هرچه باشد... می‌دانم که چند روز قبل لوی درستیز پاکستان اینجا (کابل) آمده و این خبر را با خود آورده بود. این برای ما مهم است و ما به آن متعهد هستیم و مشتاقانه به این تحولات می‌بینیم.
سوال: شما زیاد تلاش کردید که گفتگوی صلح با طالبان را شروع کنید، اما نتیجه‌ای در پی نداشت. چرا فکر می‌کنید که عملکرد پاکستان این بار متفاوت است؟
کرزی: پروسه صلح در افغانستان به آن اندازه که مربوط به نیروها و نفوذ خارجی به ویژه ایالات متحده امریکا و پاکستان است، زیاد راجع به افغان‌ها نیست. ایالات متحده امریکا بعد از این که توافقنامه دوجانبه امنیتی امضا شد و در افغانستان صاحب پایگاه شد، اعلام کرد که طالبان دیگر دشمن اش نیستند. این مانعی در پروسه صلح بود که برداشته شد.
حالا پاکستان نیز وارد عمل شده است و ما باید دریابیم که چرا حالا اقدام کرده است. ما از پروسه صلح حمایت می‌کنیم چه واقعی باشد یا نه. در این مرحله ما فقط مشتاق آنیم که طالبان با افغان‌ها روی میز مذاکره بنشینند.
سوال: شما از امضای توافقنامه دوجانبه امنیتی با ایالات متحده امریکا خودداری کردید و رئیس جمهور غنی آن را امضا کرد. حالا ماموریت "حمایت قاطع" شروع شده است. آیا این ماموریت درستی است و افغان‌ها از آن نفع می‌برند؟
کرزی: اگر آن‌ها نیروهای امنیتی افغان را آموزش دهند، از آن حمایت می‌کنیم. اگر آن‌ها به حمایت از نیروهای افغانستان به شمول تجهیزات و کمک‌های لوژستیکی ادامه دهند، من از آن حمایت می‌کنم؛ اما من از شمولیت نیروهای امریکایی و ناتو در عملیات علیه خانه‌های افغان‌ها به هیچ وجه حمایت نمی‌کنم. من از عملیات نیروی ویژه (امریکا) در افغانستان به هیچ صورت حمایت نمی‌کنیم. من از این پشتیبانی می‌کنم که آن‌ها به نیروهای افغان آموزش و مشوره بدهند و تجهیزشان کنند. من از انجام عملیات نظامی توسط آن‌ها حمایت نمی‌کنم.
سوال: اما این گونه عملیات ادامه دارد، ندارد؟
کرزی: من با آن مخالفم.
سوال: شما چندین بار گفته اید که به ایالات متحده امریکا اعتماد ندارید. می‌شود شرح دهید که چه باعث این بی‌اعتمادی شد؟
کرزی: این یک داستان طولانی است. کاهش اعتماد از تلفات ملکی شروع شد، از زمانی که من به آن‌ها گفتم جنگ علیه تروریسم در قریه‌ها و خانه‌های افغان‌ها نیست، بلکه این جنگ باید در پناهگاه‌ها و محلات آموزشی، تسهیلاتی و سیستم‌های حمایتی آن‌ها باشد. همه این‌ها در خارج افغانستان، در پاکستان بودند.
حکومت ایالات متحده امریکا با من موافق بود اما با آن‌هم به حملات خود بر خانه‌ها و روستاهای افغانستان ادامه می‌داد. ممکن است شنیده باشید که رئیس جمهور پیشین پاکستان چند روز قبل در مصاحبه با گاردین گفت که آن‌ها طالبان را آموزش داده اند تا حکومت افغانستان را تضعیف کنند. ایالات متحده امریکا از چنین چیزی خبر داشت و ما نیز این را به آن‌ها گفته بودیم.
بعداً در 2013 در گفتگویی که با رئیس جمهور اوباما داشتم، من داشتم می‌دیدم که آن‌ها در تلاش داشتن پایگاه در افغانستان هستند و در عین زمان کوشش می‌کنند به طریقی ما را در یک قرارداد فرعی با پاکستان قرار دهند. این آخرین تنشی بود که من بعد از آن قرارداد دوجانبه امنیتی را امضا نکردم.
سوال: وقتی نگرانی‌های تان را به امریکاییها گفتید، آن‌ها چه گفتند؟
کرزی: آن‌ها موافقت کردند، اما به ما اصرار می‌کردند که خاموش باشید و این مساله برای ما دشوارتر گردید. آن‌ها اعتراف کردند که قضیه همین است؛ اما آن‌ها تلاش می‌کردند ما را نوازش داده و به سکوت وادار کنند که بیشتر مشکل‌ساز بود و باعث شد که من علیه آن صحبت کنم و به آن‌ها بی‌اعتماد شوم.
سوال: تا چه اندازه حکومت افغانستان در 13 سال گذشته دچار اشتباه شده بود؟
کرزی: ما مطمیناً که اشتباهاتی داشتیم. ما اشتباهات زیادی را مرتکب شدیم. آدم وقتی کار می‌کند ناگزیر اشتباه هم می کند. اما این اشتباهات مربوط به حکومت‌داری، پیشرفت یا نهادها و مسایل روزمره بود. در عرصه منافع استراتژیک مانند مبارزه با تروریسم و افراط گرایی، افغان‌ها به شدت کار کردند و حاضر بودند جان شان را قربانی کنند که چنین نیز کردند.
سوال: در مساله مبارزه فساد، فکر می‌کنید که باید کار بیشتری می‌کردید؟
کرزی: یک تبلیغات منفی وجود داشت. وقتی که من به مخالفت با رفتار امریکاییها در افغانستان شروع کردم، آن‌ها تلاش کردند من و حکومت من را به نام فساد ضعیف کنند؛ فسادی که آن‌ها خود شان گسترش داده بودند. میلیاردها دالر قرارداد‌ها در دستان ما نه بلکه در دستان امریکاییها بود. این قرارداد‌ها را آن‌ها صادر می‌کردند. در 13 سال گذشته هیچ قراردادی حتی به ارزش 100 دالر هم به امضای من نرسیده است. بنابراین، این‌ها همه کار خود شان بود.
سوال: پیشیمانی و افسوسی وجود دارد؟
کرزی: پیشیمانی وجود دارد. به گونه مثال، ما وقتی قانون اساسی را می‌ساختیم باید بیشتر ملاحظه شرایط افغانستان را می‌کردیم. ما نباید اجازه می‌دادیم که رئیس استخبارات (امنیت ملی) ما از سوی پارلمان برکنار (سلب صلاحیت) شود. اقتصاد کاملاً آزاد بازار به هیچ صورت مناسب افغانستان نیست. ما باید نسبت به سیستم امریکایی- بریتانی، نظامی بیشتر شبیه به آلمان یا دنمارک را انتخاب می‌کردیم. ما باید بر بازار آزاد کمی کنترول می‌داشتیم.
سوال: بسیاری مردم از حکومت جدید ناامیدند و برخی آن‌ها امروز به ما گفتند که خواستار برگشت دوباره شما به ریاست جمهوری اند. چنین امکانی وجود دارد؟
کرزی: نه، برگشت من به ریاست جمهوری اشتباه من و مردم افغانستان خواهد بود. من دوره خود را به سر رساندم. نسل جدید افغان‌ها باید پا پیش بگذارند و من خود را عقب می‌کشم.
سوال: اما شما 57 ساله و کاملاً با انرژی هستید!
کرزی: بلی، اما من می‌توانم انرژی خود را در دیگر عرصه‌ها به مصرف برسانم. من از انرژی خود برای مشوره دهی، تقویت تعلیم و تربیه، تقویت فعالیت‌های فرهنگی و کارهای در توان خود به نفع افغانستان استفاده می‌کنم. ما باید به جلو گام بگذاریم و در تاریخ گیر نمانیم. من تاریخم.