در اولین روز کنفرانس افغانستان در ژنیو، بحثی به گردانندگی فلیپو گراندی، کمیسار عالی سازمان ملل در امور پناهندگان زیر عنوان «مردم مهاجر، بازگشت و ادغام مجدد» برگزار شد که در آن داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه حکومت افغانستان نیز سخنرانی کرد. او نیز دست آوردهای حکومت وحدت ملی را بیان کرد؛ اما همزمان به پراکندگی و کاهش کمک های بین المللی برای رسیدگی به اوضاع مهاجران و عودت کنندگان افغانستان اشاره کرد.

در کنفرانس افغانستان در ژنیو، اتحادیه اروپا یک بسته جدید کمکی ۴۷۴ میلیون یورویی را به افغانستان وعده کرد.

نوین میمیکا، کمیسار همکاری بین المللی و توسعه یی اتحادیه اروپا پس از امضای قرارداد این کمک مالی با محمد همایون قیومی، وزیر مالیه افغانستان این کمک را اعلام کرد.

وی گفت این کمک مالی اتحادیه اروپا برای حمایت از دولت سازی، اصلاحات در بخش خدمات عمومی، صحت، عدالت، انتخابات، و همچنین برای حل مسائل مربوط به مهاجرت و بیجاشدگان در افغانستان است.

کمیسار همکاری بین المللی و توسعه یی اتحادیه اروپا افزود: «اتحادیه اروپا در کنار افغانستان و مردمش برای ایجاد یک آینده قوی تر برای این کشور می ماند. بسته کمکی جدید اتحادیه اروپا به ارزش ۴۷۴ میلیون یورو به حل و فصل چالش های صلح و امنیت و ایجاد زیربناهای پایدار اقتصادی در جامعه کمک خواهد کرد. ما از طریق تلاش های مشترک، قصد کاهش وابستگی به کمک های بیرونی و سرمایه گذاری در حکومت دموکراتیک به نفع همه شهروندان این کشور را داریم».

بازگشت شش میلیون مهاجر

داکتر عبدالله در بیانیه اش گفت: "افغانستان یکی از عمده ترین کشورهای جهان است که با بحران مهاجرت و مهاجرین روبرو است و بیش از یک چهارم جمعیت این کشور در چهل سال گذشته به یکی از کشورهای خارجی مهاجرت کرده اند".

وی افزود که افغانستان در حال حاضر سه میلیون مهاجر در کشورهای همسایه و دیگر مناطق جهان دارد. او اما از بازگشت شش میلیون مهاجر به کشورشان از سال ۲۰۰۲ به این سو نیز خبر داد.

نمایندگان کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، سازمان بین المللی مهاجرت، اتحادیه اروپا و چندین سازمان بین المللی دیگر نیز در این بحث اشتراک داشتند. در این کنفرانس افغانستان به عنوان یک کشورهای تولید کننده مهاجر عنوان شد، مسئله ای که وزارت امور مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان آن را "عادلانه" نمی خواند.

داکتر عالمه، معین این وزارت در مصاحبه با دویچه وله گفت: «مهاجرت یک مشکل نیست، بلکه یک فرصت است. زمان آن رسیده که در مورد این قضیه بازنگری کنیم. چشم هایمان را باید بشوییم و به این پدیده طور دیگری نگاه کنیم».

وی در این کنفرانس بیشتر به چالش های موجود در زمینه مهاجرت اشاره کرد و گفت اخراج های اجباری راه حل مناسبی برای حل بحران مهاجرت نیست.

او در مصاحبه اش با دویچه وله در مورد احتمال بازنگری تفاهمنامه مهاجران میان اتحادیه اروپا و حکومت افغانستان که اخراج پناهجویان پذیرفته نشده افغان را تسهیل می کند، با درنظر داشت اوضاع افغانستان گفت: «ما روی این گزینه ها با همکاران اروپایی مان در حال گفتگو هستیم. این یکی از جایگزین های ما است که ما با همکاران بین المللی و کشورهای مربوطه همواره صحبت می کنیم که باید به جای اخراج های اجباری به بازگشت داوطلبانه اولویت بدهند».

او گفت اخراج پناهجویان آسیب پذیر، مانند سرپرست خانواده ها، زنان تنها، کودکان، مریضان و دیگر افراد آسیب پذیر برای افغانستان قابل قبول نیست.

اتحادیه اروپا پس از بحران مهاجرت در سال ۲۰۱۶ این تفاهمنامه مهاجران را با حکومت افغانستان امضا کرد.

خشکسالی و مهاجرت

در عین زمان داکتر عبدالله رئیس اجرائیه حکومت وحدت ملی افغانستان در مورد خشکسالی نیز سخن گفت و خواهان کمک های عاجل جامعه جهانی در این زمینه شد.

اداره هماهنگی کمک های بشردوستانه سازمان ملل متحد قبلا هشدار داده که ۱۰ میلیون افغان با قلت مواد خوراکی مواجه خواهند شد. خشکسالی همچنان باعث به میان آمدن موج بزرگی از آوارگی داخلی شده که بخشی از آنان راه مهاجرت به خارج را در پیش می گیرند.

داکتر عبدالله گفت اگر بیجاشدگی در داخل افغانستان و امتداد مرزهای این کشور مطالعه نشود و به نیازهای انسانی آوارگان داخلی در افغانستان رسیدگی نشود، ریشه های مهاجرت همچنان باقی می ماند.

عبدالله در این بیانیه اش گفت که افغانستان رسما حمایت خود را از تطبیق چارچوکات جامع رسیدگی به مهاجرت که جزئی از میثاق بین المللی مهاجران است اعلان کرده است: «من افتخار دارم که بگویم افغانستان یکی از دو کشور بنیانگذار و یگانه کشور آسیایی است که این تعهد را اعلان می نماید».

کنفرانس افغانستان در ژنیو که رهبری اش را سازمان ملل متحد و حکومت افغانستان به عهده دارند، یک کنفرانس بررسی پیشرفت‌ها در افغانستان میان کشورهای کمک دهنده و حکومت این کشور می باشد.

رضا شیرمحمدی/ ژنیو