گزارش تازه از عوامل سقوط نظام جمهوریت افغانستان
۱۴۰۲ مرداد ۳, سه‌شنبه
در تازه ترین گزارش موسسه تحقیقاتی صلح اسلو آمده است که توافق دوحه زمینه ساز فروپاشی نظام جمهوری در افغانستان شده است.
طالبان و امریکایی ها بیش از ۱۰ مرحله برای رسیدن به توافق در دوحه مذاکره کرده اند، این مذاکرات اساسآ در سال ۲۰۱۸ آغاز شد و با امضای توافقنامه دوحه در سال ۲۰۲۰ پایان یافت.
مرتبط: امریکا و طالبان در قطر توافقنامه صلح امضا کردند
بر بنیاد این گزارش، مذاکرات امریکا با طالبان در واقع به معنای روی گشتاندن از حکومتی بود که ساخته خودشان بود.
در این گزارش آمده است که تصور از سقوط کابل به دست طالبان در ماه آگست سال ۲۰۲۱ و تخلیه اتباع خارجی و افغان‌ها، نشان از یک «پروسه صلح شکست خورده» دارد.
سیاست خروج نیروها از افغانستان
خروج نیروها از افغانستان در گزارش موسسه تحقیقاتی صلح اسلو مورد انتقاد قرار گرفته است. طبق این گزارش، امریکایی ها سه سال پیش به جای حمایت از حکومت درهم شکسته، تصمیم به خروج نیروهای خود گرفته بود.
صفحه یوتیوب دویچه وله دریرا تماشا کنید
انتخاب مسیر طولانی و دشوار برای صلح، تغییر در اولویت های امریکا و دور نگه داشتن حکومت افغانستان از روند صلح از دیگر عوامل فروپاشی دوران جمهوریت ذکر شده است.
شماری از تحلیلگران افغان، بخش های زیادی از این گزارش را بازتاب حقایق خوانده اند.
افغانستان بدون ضمانت به طالبان تحویل داده شد!
سمیع یوسفزی روزنامه نگار افغان که مذاکرات بین طالبان و امریکایی ها را در قطر را دنبال می کرده است، به دویچه وله گفت که تمامی شروط مذاکرات صلح از سوی طالبان پذیرفته شده است.
یوسفزی افزود: «سقوط نظام جمهوریت از روزی آغاز شد که امریکایی ها به نظام موجود افغانستان پشت کردند و یک ورق سفید به طالبان دادند و به طالبان گفتند که تمام شرایط تان را بنویسید و ما آن را قبول داریم. در این توافقنامه چیزی برای حکومت و مردم افغانستان در نظر گرفته نشده است.»
بیشتر بخوانید: امریکا و طالبان یک‌دیگر را به نقض توافقنامه دوحه متهم کردند
عزیز معارج دیپلمات پیشین افغانستان در لندن به دویچه وله گفت که این موضوع نه تنها در گزارش موسسه تحقیقاتی صلح اسلو آمده بلکه تمام جهان و افغان ها معتقد اند که طالبان طی یک معامله به افغانستان باز گشته اند: «در واقع مصالحه بود، تصمیم گرفته شد، برنامه درست شد و شرایط بود».
اینستاگرام دویچه وله دری را دنبال کنید
داکتر حکمت الله حکمت کارشناس افغان در سویدن به دویچه وله گفت که جدا از توافق نامه دوحه، عوامل داخلی متعددی نیز در فروپاشی نظام جمهوریت برجسته بود: «نبود جنبش سیاسی در افغانستان، نبود اجماع سیاسی ملی، فساد و نفاق های قومی و اتکای امریکا به جنگ سالاران سابق، جنایتکاران و ناقضان حقوق بشر از دیگر دلایل این امر بود.»
چه کسی زیان فروپاشی جمهوری را می بیند؟
آقای حکمت افزود که امریکایی ها بارها به مقامات جمهوری سابق گفته بودند که دیگر به آنها اعتماد ندارند، ولی آنها تیر خود را می آورند و بی اعتنایی می کردند. نتیجه این شد که ضرر و زیان آن به ملت رسید و حالا آنها در غرب قصر و تجارت دارند. اما ملت تاوانش را می پردازد. دروازه های مکاتب و دانشگاه ها مسدود اند و نیروهای نخبه و کادر ها کشور را ترک کرده اند.
در گزارش موسسه تحقیقاتی صلح اسلو تاکیده شده است که توافق دوحه یک توافق مبهم است و این سوال را مطرح کرده است که چرا همه چیز قبل از آغاز گفتگوهای صلح بین الافغانی پایان یافت؟