حکومت ایران روز یکشنبه یک تحقیق سه ساله را منتشر کرد که نشان می دهد چطور نظر عمومی نسبت به حجاب تغییر کرده است. این پژوهش در حالی نشر شده است که چند روز پیش پولیس تایید کرد ده ها زن را به خاطر تظاهرات علیه حجاب اجباری بازداشت کرده است.

این پژوهش وضعیت در سال های ۲۰۰۶، ۲۰۰۷، ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ را مقایسه کرده است. این پژوهش نشان می دهد که حمایت از محدودیت های قانونی پوشش زنان کاهش یافته است. این مسئله یکی از بزرگترین تغییرات اجتماعی از زمان انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ تاکنون پنداشته می شود.

به گفته "مرکز مطالعات استراتژیک"، که بخشی از دفتر ریاست جمهوری ایران است، در سال ۲۰۰۶ فقط ۳۴ درصد مردم معتقد بودند که حکومت نباید پوشش زنان را دیکته کند. اما در سال ۲۰۱۴، این شمار به ۴۹ درصد رسید.

یکی از زنان ایرانی که نخواست نامش فاش شود، به دویچه وله گفته است: «مطمئن هستم که اگر این نظرسنجی حالا بار دیگر انجام شود، شمار این افراد بسیار بیشتر خواهد بود».

یکی دیگر از نکات مهم این پژوهش کاهش در شمار افرادی است که خواهان پوشش مذهبی قیدگیرانه تر بودند. در سال ۲۰۰۶، ۵۴ درصد کسانی که به پرسشنامه پاسخ دادند فکر می کردند که زنان باید چادر بپوشند و فقط صورتشان مشخص باشد. با این همه، در سال ۲۰۱۴، شمار این افراد به ۳۵ درصد کاهش یافت.

در این پژوهش همچنان پرسیده شده است که آیا حکومت باید علیه زنانی که در ملاء عام چادر نپوشیده اند، اقدام کند؟ در سال ۲۰۰۶، حدود نیمی از مردم گفتند که حکومت باید دست به اقداماتی بزند اما سه سال بعد، شمار چنین افرادی به ۳۹ درصد کاهش یافت.

تردستی و مهارت روحانی

برای برخی ها نشر چنین گزارشی از سوی رئیس جمهور حسن روحانی عجیب می نماید، به ویژه این که اخیرا شماری از معترضان به حجاب اجباری از سوی پولیس دستگیر شده اند؛ اما در واقع این دومین بار است که روحانی از چنین تاکتیکی برای برد سیاسی استفاده می کند.

در ماه دسمبر، روحانی بودجه کلی حکومت را منتشر کرد و آن را شفافیت نامید. روحانی که اصلاح طلب خوانده می شود، امیدوار بود که با چنین اقدامی و نشر بودجه اجباری حکومت به نهادهای مذهبی و کارمندانش، خشم خود را نسبت به نبود تغییرات قانونی پررنگ تر و موجه بسازد.

این اقدام سبب آشفتگی و تظاهرات علیه نهادهای سیاسی در ایران شد؛ تظاهراتی که پس از اعتراضات سال ۲۰۰۹ تاکنون سابقه نداشت. خشم مردم نسبت به وضعیت بد اقتصادی سبب تظاهرات گسترده در سراسر کشور شد که در نتیجه درگیری پولیس با معترضان حداقل ۲۱ تن کشته شدند.

در حالی که آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران معترضان را آشوبگران خارجی خواند، روحانی در مقابل گفت که حکومت به خواست معترضان گوش فرا می دهد.

محمد جعفر منتظری، سارنوال عمومی تهران نیز اعتراضات ضد حجاب را همانند آیت الله خامنه ای، تحت تاثیر عوامل دشمن خوانده است.

این در حالی است که در حمایت از منع حجاب اجباری، زنان ایران اخیرا تصاویری بدون حجاب از خود را در شبکه های اجتماعی و وبسایت "آزادی یواشکی زنان در ایران" یا My Stealthy Freedom منتشر کرده اند.

دویچه وله / ع. ح.