عفو بین الملل در گزارش سالانهاش از وضعیت حقوق بشری در جهان ابراز نگرانی کرده است. طبق این گزارش در افغانستان مردم به شدت تحت فشار قرار دارند و آزادی رسانهها و حقوق زنان به شدت محدود شده است.
اعلانات بازرگانی
عفو بینالملل روز سه شنبه (۲۸ مارچ ۲۰۲۳) گزارش سالانهاش در مورد وضعیت حقوق بشر در جهان را نشر کرده است. این سازمان از محدودیتهای فزاینده حقوق بشری در جهان از جمله در افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
گزارش عفو بینالملل حاکی از آن است که در افغانستان مردم به شدت تحت فشار قرار دارند و از جمله حقوق زنان، آزادی رسانهها و آزادی بیان به طور فزاینده محدود شده و شرکت کنندگان در اعتراضات مسالمت آمیز با بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و ناپدید شدن اجباری مواجه شده اند. در گزارش آمده است که روزنامه نگاران نیز در بازداشتگاهها با انواع شکنجه رو به رو شده اند.
طبق گزارش این سازمان حقوق بشری وضعیت در افغانستان از زمان تصرف دوباره قدرت توسط طالبان در ماه آگست ۲۰۲۱ به شدت بدتر شده است. طالبان نهادهای را که در حکومت پیشین برای رسیدگی به قضاهای خشونتهای مبتنی بر جنسیت ایجاد شده بود بسته اند. فقر نیز با خشکسالیهای پی در پی و حوادث طبیعی تشدید شده است.
خشونت طالبان با دختران معترض در کابل
02:43
اگنس کالامار، دبیرکل عفو بینالملل گفته است: «در افغانستان طالبان محدودیتهای ظالمانهای را وضع کردند، زنان و دختران را از حقوق آموزش، کار و خودارادیت محروم کردند و در ملاء عام اعلام کردند که زنان تحت انقیاد مردان اند.»
مجازات اعدام و شلاق زدن در ملاء عام
طالبان بنا به دستور رهبرشان از ماه نوامبر سال گذشته میلادی افراد متهم به جرایمی چون دزدی، رابطه نامشروع و نقض «هنجارهای اجتماعی» را در ملاء عام شلاق زده اند و اعدام نیز در ملاء عام اجرا شده است.
عفو بین الملل به گزارش کارشناسان حقوق بشر ملل متحد اشاره کرده که در کمتر از یک ماه بیش از ۱۰۰ نفر در استدیومها در چندین ولایت در ملاء عام شلاق زده شدند.
بر بنیاد گزارش عفو بین الملل، علاوه بر این هیئت نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان «یوناما» از نیمه آگست سال ۲۰۲۱ تا ۱۵جون ۲۰۲۲ حداقل ۲۳۷ مورد اعدام فراقضایی را ثبت کرده است. در ماه دسمبر نیز سازمان ملل از حداقل ۶۹ مورد قتل فراقضایی عمدتاَ اعضای جبهه مقاومت ملی توسط طالبان گزارش داد.
در گزارش عفو بین الملل آمده است: «هیچ نوع تحقیقات درست یا شفاف در مورد اعدامهای فرا قضایی یا سایر موارد شدید نقض حقوق بشر صورت نگرفته است.» طالبان گزارشها در مورد چنین تخطی ها را رد کرده اند.
اعلانات بازرگانی
ناکامی طالبان در حفاظت از اقلیتها
عفو بین الملل با اشاره به تلفات بلند غیرنظامیان در حملات هدفمند داعش شاخه خراسان بر گروههای قومی و مذهبی در افغانستان گفته است: «مقامات طالبان در تحقیق درباره این حملات یا برداشتن گامهای کافی برای حفاظت از اقلیتها ناکام مانده اند.» در گزارش افزوده شده که طالبان تدابیر امنیتی موجود در حکومت پیشین برای حفاظت از اقلیتها را نیز لغو کردند.
عفو بینالملل در این گزارش به افزایش مهاجرت و بیجا شدن مردم در جهان و افغانستان اشاره کرده است. طبق این گزارش در آغاز سال «۳.۸ میلیون نفر در داخل افغانستان آواره بودند.»
ویدیوهای معلوماتی را در یوتیوبدویچه وله دری ببینید
عفو بینالملل به گزارش شورای مهاجران ناروی استناد کرده که طبق آن، «طالبان شماری از بیجاشدگان را از مناطق شهری به زور اخراج و آنها را به بازگشت به قریههای اصلی شان مجبور کردند. آن ها در قریهها با فقر شدید و نبود امکانات امرار معاش مواجه بودند.»
روایتی تصویری از زندگی مردم افغانستان زیر سایه طالبان
در پی تصرف قدرت توسط طالبان و سقوط کابل دهها هزار شهروند افغانستان از کشور خارج شدند، هزاران نفر دیگر هم چنین قصدی دارند. عکسهای خبرگزاری آلمان زندگی افغانها در سایه طالبان را به نمایش می گذارد.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
در پی قدرتگیری طالبان بسیاری از مردم قادر به تامین ابتداییترین نیازمندیهای خود نیز نیستند. برخیها حتی برای تأمین نیازهای اولیه خود ناچار شدهاند، دار و ندار خود را در بازارهای خیابانی کابل به فروش بگذارند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
براساس آمار سازمان ملل متحد، گرسنگی و فقر بیش از ۱۸ میلیون نفر از شهروندان افغانستان را تهدید میکند. حتی در دوره زمامداری اشرف غنی نیز حدود نیمی از مردم افغانستان تنها به پشتوانه دریافت کمکهای مالی خارجی میتوانستند به حیات خود ادامه دهند؛ کمک هایی که حالا قطع شده اند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
در بازار مکاره کابل اجناس دست دوم خانه فروخته می شوند، از کفش و لباس گرفته تا لوازم آشپزخانه و تختخواب. بسیاری از مردم طبقه متوسط و غنی در افغانستان از ترس طالبان اموال شان را حراج می کنند تا از این کشور بگریزند.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
یکی از فروشندگان در بازار مکاره کابل که در انتظار مشتری نشسته است. بلوکه شدن دارایی های افغانستان در بانک های جهان، نقدینگی را در این کشور کمک کرده و چرخه بازار و اقتصاد را در این کشور جنگزده به شدت آسیب زده است.
عکس: Saifurahman Safi/Xinhua/picture alliance
از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان چهره شهر تغییر کرده است. در برخی فروشگاهها هنوز هم مانکنهایی پشت ویترین دیده میشوند که یادآور دوران پیش از طالبان هستند، اما حضور زنان و طبیعتا مشتریان زن در خیابانها کاهش یافته است.
عکس: Ahmad Halabisaz/AP Photo/picture alliance
با قدرت گیری طالبان در افغانستان زنان این کشور بسیاری از آزادیهایی را که در طی بیست سال گذشته کسب کرده بودند، از دست دادهاند و دوباره به کنج خانه ها عقب زده شدند.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد چندی پیش از عهدشکنی طالبان و عدم پایبندی آنها به وعده تضمین حق مشارکت زنان و دختران در امور اجتماعی انتقاد کرده بود. تصویری از زنان متعلق به قوم هزاره در قندهار.
عکس: Bilal Guler/picture alliance/AA
در خیابانها و امکان عمومی کابل دیگر کمتر از شادی و تفریح خبری است. طالبان هرازگاهی در تفریحگاه ها دیده می شوند که از وسایل بازی کودکان لذت می برند.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
تصویری از یک پرنده فروش در بازار کابل که همچنان در انتظار مشتری نشسته و کشیدن سیگار دلخوشی او است. بسیاری از کارها در افغانستان ممنوع شده است، شاید طالبان چندی بعد داشتن پرنده خانگی را نیز ممنوع سازند.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
مسئله ادامه کمک به افغانستان موضوعی است که جامعه بینالملل را به خود مشغول کرده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل پرداخت کمکهای مالی به افغانستان را برای جلوگیری از وقوع یک فاجعه انسانی و بحران اقتصادی الزامی دانسته است. تصویری از یکی کبوترفروشها در بازار کابل.
عکس: Oliver Weiken/dpa/picture alliance
طالبان به امریکا و اتحادیه اروپا هشدار داده که درصورت ادامه تحریمها موجی از پناهجویان اقتصادی به سمت غرب به راه میافتد؛ امری که یکی از نگرانیهای اروپا محسوب میشود.
عکس: picture alliance/AA
تا کنون سیاستمداران مختلفی در مورد خطر موج تازه پناهجویان افغان هشدار دادهاند. انگلا مرکل، صدراعظم آلمان به تازگی خاطرنشان کرد، اگر کل سیستم مالی در افغانستان سقوط کند، هیچ کس از آن نفع نمیبرد و هیچ کمک بشردوستانهای نمیتوان کرد. او تأکید نمود که نباید فقط تماشا کرد که ۴۰ میلیون نفر در هرج و مرج گرفتار میشوند.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان عرصه فرهنگ و هنر به ویژه موسیقی نیز خاموش شده است. تصویری دیواری از احمد ظاهر، خواننده اسطورهای افغانستان بر یکی از دیوارهای کابل؛ تصویری خاموش که از آن صدایی برنمیآید.
عکس: Alexandra Kovalskaya/Tass/dpa/picture alliance
در حال حاضر آیندهای مبهم، خواه از لحاظ اقتصادی و خواه از لحاظ اجتماعی و حقوق بشر در انتظار شهروندان افغانستان است. تصویری از یک خوراکه فروشی کوچک در کابل که چشمانتظار مشتری است.
عکس: Bilal Guler/AA/picture alliance
در اوایل ماه اکتبر سال جاری در هرات "جشنی" با حضور طالبان به مناسب خروج نیروهای امریکایی از افغانستان برگزار شد. در این جشن شماری از "پهلوانان" زور و قابلیتهای خود را به نمایش گذاشتند، از جمله قابلیت استقامت.
عکس: AA/picture alliance
یکی دیگر از شرکتکنندگان لبخندزنان نمایش میدهد که به راحتی توان حمل یک موتورسایکل را دارد.
عکس: picture alliance/AA
روی دیگر سکه، مشکلات عدیدی است که افغانستان با آن دست و پنجه نرم میکند، از جمله مشکل مواد مخدر و ترک اعتیاد. تصویری از معتادان در یکی از مراکز ترک اعتیاد که منتظرند، سرشان تراشیده شود. طالبان معتادان را به زور مجبور به ترک اعتیاد کرده و با آنان خشونت می کنند.
عکس: Felipe Dana/picture alliance/AP
در برخی از صحنهها نیز میتوان دید که چگونه افغانهای پیر و جوان علیرغم مشکلات و سایه سنگین طالبان میکوشند همبستگی خود را حفظ کنند. اما اوضاع کودکان و زنان بیشتر از دیگران در این کشور نگران کننده است.