گوترش: دستآوردهای حقوق زنان در پیش چشمان ما نابود میشود
۱۴۰۱ اسفند ۱۶, سهشنبه
دبیرکل ملل متحد در مجمع عمومی این سازمان از عقبگرد شدید در بخش حقوق زنان و دختران هشدار داد. او گفته است که به خصوص اوضاع در افغانستان تحت حاکمیت طالبان وخیم است.
اعلانات بازرگانی
انتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحداز عقبگشت شدید در بخش حقوق زنان و دختران در جهان هشدار داده است. گوترش روز دوشنبه در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویارک گفته است که دست یافتن به برابری میان زنان و مردان «همواره دورتر» میشود. او افزوده است: «پیشرفتهایی که پس از دههها به دست آمده بود، در پیش چشمان ما نابود میشود.»
دبیرکل ملل متحد افزوده است: «در برابری جنسیتی، فاصله بیشتر میشود. از نظر بخش زنان ملل متحد، در مسیر کنونی ۳۰۰ سال (از دستیابی به برابری جنسیتی) فاصله داریم.»
ممنوعیت تحصیل؛ زنان افغان از حقوق شهروندی محروم شده اند
طالبان از زمان تصرف قدرت در ماه آگست ۲۰۲۱ به صورت پیوسته و فزاینده حقوق زنان و دختران را محدود کرده اند. در تازهترین مورد، این گروه تندرو اسلامگرا دروازههای دانشگاهها را به روی زنان و دختران بسته اند.
عکس: AFP
ترک دانشگاه
این زن حتی حاضر شده بود که پوشیدن برقع را قبول کند و به دانشگاه برود. اما او دیگر نمیتواند به دانشگاه برگردد. اداره اسلامگرای طالبان روز سه شنبه اعلام کرد که دختران و زنان نمیتوانند تا اطلاع ثانی به دانشگاهها حضور یابند و درس بخوانند. به این ترتیب، تحصیل دختران و زنان در دانشگاهها متوقف شد.
عکس: AFP
زنان تجرید شده اند
افراد مسلح طالبان یک روز بعد از اعلام این ممنوعیت، در دروازههای دانشگاهها حضور یافتند و نگذاشتند دختران وارد دانشگاهها شوند. شماری از زنان و همچنین دانشجویان پسر به این تصمیم طالبان اعتراض کردند. در ننگرهار، دانشجویان رشته طب به عنوان یک اقدام اعتراضی امتحان را ترک کردند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
تحصیلات عالی تنها برای مردان
پیش از این محدودیتهای شدیدی در دانشگاهها وضع شده بود. در ماههای نخست تصرف قدرت توسط طالبان، دانشگاهها مجبور شدند که صنفهای درسی دخترانه و پسرانه را جدا کنند. دانشجویان دختر باید توسط استادان زن و دانشجویان پسر توسط استادان مرد تدریس میشدند. این عکس نشاندهنده جدایی جنسیتی در صنف درسی در دانشگاه قندهار است.
عکس: AFP/Getty Images
آخرین فارغالتحصیلی در نوع خود
این زنان خوشبخت بودند که توانستند در ماه مارچ از دانشگاه بینوا در قندهار فارغ شوند. محدودیتهای جدید وضع شده بر زنان و دختران موجی از انتقادهای بینالمللی را در پی داشته است. سازمان دیدهبان حقوق بشر ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها را «شرمآور» خوانده است. ملل متحد گفته است که این تصمیم نقضکننده حقوق زنان است.
عکس: JAVED TANVEER/AFP
«پیامد ویرانگر برای آینده کشور»
در همین ماه اکتوبر بود که هزاران دختر و زن به امید راه یابی به دانشگاه در امتحان کانکور شرکت کردند. بسیاری از آنها میخواستند داکتر یا معلم شوند و به جامعه شان خدمت کنند. انتونیو گوترش، دبیرکل ملل متحد گفته است که تصمیم اخیر طالبان «نه تنها حقوق مساوی برای زنان و دختران را نقض میکند، بلکه تاثیر ویرانگر برای آینده کشور دارد.»
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
فرصتی برای تعلیم و تحصیل زنان وجود ندارد
پیش از ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها، محدودیتهای تحصیلی دیگری نیز وضع شده بود. به گونه مثال، دختران نمیتوانند بالاتر از صنف ششم در مکتبها درس بخوانند. تنها مکتبهای محدودی در برخی نقاط افغانستان به روی دختران بالاتر از صنف ششم باز بوده است.
عکس: AFP
کشوری که زنان آن نامرئی اند
دختران و زنان از بسیاری عرصههای زندگی عمومی محروم شده اند. آنها حتی اجازه ندارند به پارکهای تفریحی و کلبهای ورزشی بروند. حمامهای عمومی زنانه نیز مسدود شده اند. زنان نمیتوانند به تنهایی و بدون داشتن محرم شرعی مسافرت کنند و مجبورند سراپای خود را در بیرون از خانه بپوشانند.
عکس: WAKIL KOHSAR/AFP/Getty Images
واقعیت تلخ
این زنان در ولایت هرات مصروف زعفران کاری اند. برخلاف بسیاری عرصههای دیگر، این کار برای زنان منع نشده است. بسیاری دختران محروم از مکتب یا به ازدواج پیش از وقت داده میشوند و یا به این گونه کارها روی میآورند.
عکس: MOHSEN KARIMI/AFP
«مایه شرمساری برای جهان»
بسیاری زنان افغان به محو حقوق شان توسط طالبان تن نمیدهند. این زنان در اعتراضی در ماه نوامبر در شهر کابل بنری را با خود حمل میکردند که روی آن نوشته شده بود: «وضعیت وحشتناک زنان افغان مایه شرم برای وجدان جهان است.» آنهایی که اعتراض میکنند، شجاعت بینظیری به خرج میدهند. آنها با این کار شان خطر لت و کوب، بازداشت و شکنجه را به جان میخرند.
عکس: AFP
9 عکس1 | 9
گوترش در سخنرانی افتتاحیه نشست دو هفتهای کمیسیون حقوق زنان سازمان ملل متحد به مناسبت فرا رسیدن هشتم مارچ، روز جهانی زن، گفته است که حقوق زناندر تمام نقاط جهان مورد «سوء استفاده» قرار میگیرد، تهدید و نقض میشود. او به عنوان مثال از مرگ و میر مادران، دور نگهداشتن دختران از موسسات آموزشی و ازدواج کودکان نام برد.
دبیرکل ملل متحد گفت که به خصوص وضعیت در افغانستان وخیم است، جایی که طالبان «زنان و دختران را از زندگی عامه خذف کرده اند.»
دبیرکل ملل متحد از دیگر کشورها مانند ایران نامی نبرد. این کشور در اخیر سال گذشته میلادی به دلیل سرکوب خشونتآمیز اعتراضات مردم از کمیسیون حقوق زنان ملل متحد اخراج شد. این اعتراضات که ماهها در ایران طول کشید، پس از مرگ مرموز دختر کرد ایرانی به نام ژینا مهسا امینی در بازداشت پولیس آغاز شد. این دختر ۲۲ ساله بعد از سوی پولیس مذهبی ایران موسوم به «گشت ارشاد» احتمالا به دلیل عدم پوشش مناسب بازداشت شد و در بازداشت جان باخت.
گوترشافزوده است که «قرنها مردسالاری، تبعیض و کلیشههای زیان بار» خلاء بزرگی را میان زنان و مردان در عرصه دانش و فنآوری ایجاد کرده است. او خواستار «اقدام جمعی» حکومتها، جامعه مدنی و سکتور خصوصی جهان شد تا زمینه آموزش برابر میان دختران و پسران مهیا شود، آموزش نیروهای کاری حرفهای بهبود یابد و برای «از بین بردن خلاء میان زن و مرد در عرصه دیجیتال» سرمایهگذاری شود.
(AFP) pa/af
زنان آلمانی چگونه به آزادی های نداشته دست یافتند؟
زنان نمیتوانستند بدون اجازه شوهرشان جواز رانندگی بگیرند، حساب بانکی داشته، رأی بدهند و کار کنند. زنان آلمانی برای به دست آوردن حقوقشان سرسختانه جنگیدند و هنوز هم در این راه مبارزه میکنند.
عکس: imago/C. Mang
تابستان ۱۹۰۰ - حق تحصیل در دانشگاه برای زنان
امروزه تحصیل دختران در دانشگاهها امری عادی است. اما برای این امر عادی و حق بدیهی، زنان سالها جنگیدهاند. در سال ۱۹۰۰ دانشگاههای فرایبورگ و هایدلبرگ در آلمان نخستین دانشگاههایی بودند که به طور رسمی به زنان اجازه تحصیل دادند. دانشگاههای دیگر هم سالهای بعد به این دو دانشگاه پیشرو پیوستند. اما مقاومت در برابر زنان در جایگاه پرفیسور یا پژوهشگر همچنان تا سالها ادامه داشت.
عکس: picture-alliance/imageBROKER/B. Claßen
نوامبر سال ۱۹۱۸: حق رأی برای زنان
در این سال حق رأی زنان به رسمیت شناخته شد. از جنوری سال ۱۹۱۹ به بعد زنان در آلمان حق شرکت در انتخابات را داشتند. آنیتا آگسپورگ یکی از زنانی که برای به دست آوردن این حق سرسختانه مبارزه کرد. سال ۱۹۰۲ نخستین انجمن حق رأی زنان در آلمان توسط او بنا نهاده شد.
عکس: Public Domain
سال ۱۹۲۳: نخستین پولیسهای زن در آلمان
۹ زن در مرکز پولیس شهر کولن از سال ۱۹۲۳ اجازه پوشیدن یونیفورم را یافتند. اما مسوولیت آنها محدود به دو حوزه بود: تنفروشان و جوانان خطرناک. در دههی بیست قرن نوزدهم میلادی، بخش های پولیس جنایی که برخی اعضای آن را زنان تشکیل میدادند شروع به کار کردند که مسوولیت رسیدگی به جرایم کودکان و نوجوانان تا ۱۴ سال را به عهده داشتند.
عکس: picture-alliance/dpa/P. Zinken
می سال ۱۹۴۹: حق برابری زن و مرد
الیزابت زلبرت کسی بود که سنگ بنای برابری زن و مرد در جمهوری فدرال آلمان را بنا نهاد. از این سیاستمدار آلمانی از حزب سوسیال دموکرات به عنوان "مادر قانون اساسی" یاد میشود. نتیجهی تلاشهای زلبرت ماده سه قانون اساسی آلمان است: «مردان و زنان برابرند»؛ تنها چند واژه، اما واژههایی که معنا و نقش مهمی در زندگی نسل بعدی بازی کردند.
عکس: picture-alliance/dpa/Bildarchiv
سال ۱۹۵۸: اخذ گواهینامه رانندگی بدون اجازه شوهر
زنان آلمانی اجازه داشتند گواهینامه رانندگی بگیرند، اما شرط گرفتن آن داشتن اجازه شوهر بود. این شرایط با تصویب "قانون برابری حقوق زنان و مردان" در سال ۱۹۵۸ تغییر کرد.
عکس: ullstein bild - H. Schmidt-Luchs
سال ۱۹۶۱: قرص ضدحاملگی در دواخانه ها
یک انقلاب جنسی: در دواخانههای آلمان قرصهای ضدحاملگی عرضه میشوند. دیگر زنان میتوانند خودشان در مورد بارداری تصمیم بگیرند. در ابتدا قرصهای ضدحاملگی را تنها در اختیار زنان متاهلی قرار میدادند که چندین فرزند داشتند. اینکه زنی مجرد زندگی جنسی آزادانهای داشته باشد در این زمان هنوز یک رویا بود.
عکس: picture-alliance/dpa
۱۹۶۲: زنان اجازه بازکردن حساب بانکی یافتند
تا سال ۱۹۵۸ مردان صاحب حق تصمیمگیری در مورد زن و فرزندان بودند. حتی اگر مردی به همسر خود اجازه کار کردن میداد، رسیدگی به امور مالی و مدیریت حقوق زن با مرد بود. تا سال ۱۹۵۸ مردان میتوانستند مانع از ادامه کار کردن زن شوند. بازکردن حساب بانکی برای زنان آلمانی تا سال ۱۹۶۲ بدون اجازه مرد ممکن نبود.
عکس: picture-alliance/dpa/H. Ossinger
اکتوبر ۱۹۷۰: زنان در لباس "مردانه"
زنان در ابتدا موظف بودند "زنانه" لباس بپوشند: با دامن و پیراهن. در شهر برمن یک زن کارمند به دلیل پوشیدن یک شلوار قرمز در وظیفه اخراج شد. در روز ۱۴ اکتوبر سال ۱۹۷۰ یک سیاستمدار زن آلمانی دست به کاری زد که تا آن روز سابقه نداشت: لنوته فنبوتمر از حزب سوسیال دموکرات در این روز به عنوان نخستین زن با کت و شلوار در پشت تریبون پارلمان قرارگرفت.
عکس: picture alliance/dpa/E. Steiner
آپریل ۱۹۹۴: حق نگهداشتن نام خانوادگی پس از ازدواج
در آپریل سال ۱۹۴۴ زنان اجاره یافتند نام فامیل شوهرشان را کنار بگذارند. زنان از این تاریخ به بعد حق یافتند پس از ازدواج نام خانوادگی خود را حفظ کنند. اما برای فرزندشان باید به یک توافق برسند که کدام نامخانوادگی را برای او انتخاب میکنند.
مردان حق ندارند بدون خواست و اجازه همسر با او رابطه جنسی برقرار کنند. پیش از این تجاوز در چارچوب زندگی زناشویی جرم به شمار نمیآمد. مدافعان حقوق زنان بیش از ۲۵ سال برای به رسمیت شناختن تجاوز به عنوان جرم در زندگی زنانشویی جنگیدند.
عکس: picture alliance/dpa
اکتوبر ۲۰۱۷: حق ازدواج برای همه
حق ازدواج برای همه یعنی دو نفر بدون توجه به جنسیتشان میتوانند ازدواج کنند. از این قانون زنان و مردان همجنسگرا بهره میبرند و میتوانند کودکی را هم به فرزندی قبول کنند.