این دیوار در نهم نوامبر سال 1989 فروپاشید و دو آلمان دوباره وحدت خود را به دست آوردند. حالا بررسی جریان دارد تا مشخص شود که چه شمار انسان در هنگام تلاش برای فرار از رژیم دیکتاتوری آلمان شرق، جان باختند.

از دید سیاسی آلمان از سال 1945 به بعد به دو کشور جداگانه تقسیم شده بود. چهار سال بعد از پایان جنگ جهانی دوم، در غرب جمهوری فدرال آلمان (بی آر دی) و در شرق جمهوری دموکراتیک آلمان (دی دی آر) تاسیس شد که برخلاف نام آن در واقع یک رژیم دیکتاتوری کمونیستی بود.

از نگاه سیاسی و اقتصادی، بخش غربی آلمان از همان آغاز موفقیت آمیز بود و به همین دلیل جاذبه آن برای باشندگان جمهوری دموکراتیک آلمان شرق زیاد بود. روزانه هزاران انسان آلمان شرق را ترک می کردند و به آلمان غرب می آمدند.

دولت آلمان شرق به رهبری یگانه "حزب اتحاد سوسیالیستی آلمان" به خاطر جلوگیری از فرار مردم،در سال 1952 نخست محلی را به عرض پنج کیلومتر به عنوان منطقه ممنوعه میان کشور اعمار کرد. مرز داخلی میان دو کشور، از دریای بالتیک یا دریای شرقی تا منطقه فوگتلند در ایالت زاکسن با حدود 1400 کیلومتر امتداد دارد.

این مرز تحت کنترول شدید آلمان شرق قرار داشت. اگر کسی جرئت می کرد از این مرز به آلمان غرب فرار کند، با زندانیشدن و حتی خطر کشته شدن توسط شلیک سربازان مرزی مواجه می شد.

نهاد تحقیقی در امور دولت تک حزبی "جمهوری دموکراتیک آلمان" در دانشگاه برلین، به صورت منظم این امر را بررسی می کند که چه تعداد انسان ها تا زمان بازگشایی مرز در سال 1989 کشته شده بودند، قربانیانی که تلاش می کردند تامرز را برای فرار به آلمان غرب عبور کنند.

دفتر مرکزی برای بررسی امور جنایی که در سال 1990 بعد از اتحاد دو آلمان تاسیس شد، در آغاز دهه 2000، 258 کشته را در مرز میان آلمان شرق و آلمان غرب شمار کرده است.اما شمار واقعی قربانیان باید به مراتب بالاتر باشد.

اما برای مبتکران این پروژه، آنچه بیش از هرچیزی اهمیت دارد، انسان هایی است که قربانی نظام دکتاتوری شده اند، نه شمار و آمار، چنانچه برند نویمن، نماینده حکومت در امور فرهنگ و رسانه ها می گوید: "آنچه مربوط به سرنوشت این قربانیان می شود، مهم این است تا نام و نشان آنها ثبت شود تا به این وسیله به عزت و کرامت آنها احترام شود. زندگی نامه آن ها به ما یادآور می شود که حزب دیکتاتور "اتحاد سوسیالیستی آلمان" و رژیم غیرانسانی آن، تا چه حدی به صورت خیلی وحشیانه با انسان ها برخورد کرده اند".

نتایج بررسی های این پروژه قرار است در "دفتر نام های کشته شده ها" با ذکر زندگینامه کوتاه آنها ثبت شود. مسوولین این پروژه، تحقیقات برای قربانیان دیوار برلین را به عنوان الگو برای کار شان انتخاب کرده اند.

در بنای یادبود ملی در خیابان "برنانور اشتراسه" می توان از "پنچره یادبود" دیدار کرد که نام ها و تصاویر قربانیان در آن نوشته شده است. "پنچره یادبود" در وسط خط های مرزی پیشین قرار دارد. برای پروژه جدید در قدم اول 500 هزار یورو اختصاص داده شده است.

فورستیناو/ مبلغ

ویراستار: فرهمند