انتقادها از تلفات نیروهای اردوی ملی زمانی افزایش یافت که طالبان در هفته‌های اخیر با حمله بر پایگاه‌های اردو در ولایات شمال افغانستان تلفات سنگینی به این نیروها وارد کردند. انتقاد اصلی این است که نیروهای دولتی در حالت دفاعی قرار دارند و نمی‌توانند مانع حملات طالبان شود.

در یک سال اخیر طالبان بیشتر تهاجمی عمل کرده و نیروهای دولتی در پایگاه‌های خود حالت دفاعی داشته‌اند. در نتیجه این حملات، طالبان ده‌ها زرهپوش و واسطه‌های نقلیه اردو و پولیس را آتش زده و یا با خود برده‌اند.

طارق شاه بهرامی، وزیر دفاع افغانستان روز یک شنبه در جلسه علنی مشرانو جرگه گفت که در یک ماه اخیر اردو بیشترین تلفات را متحمل شده و دلیل آن نیز حملات گروهی و شبانه طالبان است: «متاسفانه اردو طی یک ماه ۵۱۳ شهید، ۷۱۸ زخمی، ۴۳ اسیر داشته که جمعا تلفات اردو به ۱۲۷۴ نفر می‌رسد.»

براساس آماری که آقای بهرامی ارایه کرد، طالبان در یک ماه گذشته ۲۲۷۰ تن تلفات داشته اند. او گفت قرار است هلیکوپترهایی که جدیدا ایالات متحده امریکا به افغانستان کمک کرده، با دوربین‌های شب مجهز شوند و در این صورت، تلفات نیروهای  افغان کاهش خواهد یافت، زیرا این هلیکوپترها می‌توانند جلو حملات دسته جمعی طالبان را بگیرند. 

تاکتیک جدید طالبان

وزارت دفاع افغانستان گفته است که دلیل تلفات اردو تغییر تاکتیک طالبان است. طوری که این گروه با استفاده از روش «حشر در شب» به صورت گروهی بر پایگاه‌های اردوی ملی حمله می‌کنند که در نتیجه آن نیروهای اردوی ملی تلفات می‌دهند و بعضا پایگاه‌‌های سربازان اردو به دست طالبان سقوط می‌کنند.

جنرال عتیق الله امرخیل، نظامی پیشین دلیل اصلی افزایش تلفات اردو را «ضعف مدیریت و رهبری» در وزارت دفاع می‌خواند و می‌گوید وزارت دفاع نمی‌تواند سربازانش را در مناطق خطرناک در وقت مناسب حمایت کند. به باور این آگاه امور نظامی، تغییر تکتیک طالبان توجیه قابل قبول برای افزایش تلفات اردو نیست زیرا اردو نیز باید با گذشت هر روز تاکتیک‌های جدیدتری داشته باشد تا بتواند در برابر طالبان با موفقیت بجنگد.

آقای امرخیل به دویچه وله گفت که در وزارت دفاع افغانستان سلسله مراتب مراعات نمی‌شود: «اوامر وزارت دفاع را قومندان‌های قول اردو قبول نمی‌کند. سلسله مراتب وجود ندارد و عسکری ای که در آن قانون و دسپلین مراعات نشود چنین است.»

به باور آقای امرخیل جلوگیری از تلفات اردو تنها در صورتی ممکن است که وزارت دفاع در هر قول اردو قطعات سیار داشته باشد و به موقع برای سربازانی که با مشکل مواجه می‌شوند، کمک برساند.

هاشم الکوزی، رئیس کمیسیون دفاعی مشرانو جرگه می‌گوید تلفات اردو زمانی کاهش می‌یابد که اصل مجازات و مکافات در نظر گرفته شود و مقامات و جنرالان فاسد و ضعیف از وظایف شان برکنار شوند: «کسانی که بی‌کفایت هستند و در نتیجه عملکرد‌آن‌ها سربازان ما از دست می‌روند، باید مجازات شوند. در غیر آن تلفات کاهش نمی‌یابد.»

پیامد تلفات

نمایندگان پارلمان می‌گویند حکومت و به خصوص نهادهای امنیتی باید تدابیری جدی را برای کاهش تلفات اردو و پولیس بسنجد زیرا تلفات این نیروها در حال افزایش است.

رییس کمیسیون دفاعی مشرانو جرگه به دویچه وله گفت: «وقتی که اردو در یک ماه ۵۰۰ نفر تلفات می‌دهد و ۵۰۰ نفر دیگر زخمی می‌شوند، این بسیار چالش کلان است و نشان می‌دهد که دولت و در کل افغانستان در حالت اضطراری است.»

نگرانی از تلفات اردوی ملی در حالی افزایش یافته که ماموریت قاطع در کنار نیروهای افغان مصروف حمایت و آموزش این  نیروها است. هنگامی که شهرها در افغانستان سقوط می‌کند، تنها با پشتیبانی هوایی نیروهای حمایت قاطع تصرف دوباره این شهرها ممکن است و نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان هنوز این توانایی را ندارند.

ح. همراز/ کابل