کودکان بر روی یک تخته کانکریتی در برابر دروازه ورودی کمپ بوریچی بازی می کنند. این کمپ در نزدیکی شهر بیهاج در شمال غرب بوسنیا- هرزگوینا موقعیت دارد. بیشتر خانواده ها در این جا از افغانستان هستند. کودکانی که این جا بازی می کنند، خوردسال هستند، شش، هفت یا هشت ساله. آن ها بازی شان را «The Game» می نامند.

کودکان به دو دسته تقسیم شده اند. یک گروه نقش «آوارگان» را بازی می کند و گروه دیگر نقش «پولیس کرواسیا» را.

«آوارگان» سعی می کنند از یک طرف تخته کانکریتی به طرف دیگر بروند و «ماموران پولیس» که باید جلو آن ها را بگیرند، پرسروصدا هستند، دشنام می دهند، تهدید می کنند و «متجاوزان» را به عقب می رانند. آن ها وانمود می کنند که می خواهند «آوارگان» را لت و کوب کنند. در نهایت «ماموران پولیس»، «آوارگان را» به عقب می رانند. بازی تمام می شود.

دوبراوکا وران یاناچ، رئیس تیم امور اضطراری در بخش شمال غرب بالقان در سازمان بین المللی امدادی «سیف دی چلدرین» می گوید: «این کودکان آن چه را که دیده و تجربه کرده اند و بخشی از زندگی روزمره شان است، تقلید می کنند.»

مهاجران در بوسنیا از تلاش هایشان برای عبور از مرز سبز و ورود به کرواسیا که عضو اتحادیه اروپا است، به عنوان بازی «The Game» یاد می کنند. آن ها می خواهند خود را از کرواسیا به کشورهای غرب اروپا برسانند.

سال ها است که نیروهای امنیتی کرواسیا در بیشتر موارد جلو آن ها را می گیرند. آن ها مهاجران را با استفاده از روش موسوم به عقب زدن «Pushbacks»  که در تناقض با قوانین بین المللی است، مجبور می کنند که به بوسنیا بازگردند.

به گفته پناهجویانی که شاهد این رفتار بوده اند، امدادگران و ناظران، در جریان عقب راندن مهاجران، پیوسته از خشونت شدید استفاده می شود.

مهاجران خوردسال و بدون همراه

در حال حاضر حدود یک هزار مهاجر خوردسال در بوسنیا زندگی می کند. تقریبا نیمی از آن ها به تنهایی سفر می کنند، بدون خانواده ها یا افراد بزرگسال دیگر. بیشتر آن ها از افغانستان، سوریه یا پاکستان هستند و عمدتا در کمپ های مهاجران اسکان داده می شوند، جایی که بخش های جداگانه برای مهاجران خوردسال وجود ندارد. در این اردوگاه ها پناهجویان خوردسال در معرض خطرات صحی، آزار و اذیت و خشونت قرار دارند.

به گزارش سازمان «سیف دی چلدرین» حدود ۵۰ کودک خوردسال و بدون همراه که بیرون از کمپ ها زندگی می کنند، بیشتر از دیگران در معرض خطر هستند. آن ها ثبت و راجستر نشده اند، سرپناه گرم ندارند و جیره منظم غذایی دریافت نمی کنند. فهد که ۱۷ سال دارد و از پاکستان است، گفت: «از دو ماه بدین سو در خانه های متروکه می خوابم و آن چه را که از سازمان های امدادگر یا مردم محلی دریافت می کنم، می خورم. اما در ساختمان ها حالا هوا خیلی سرد است و وقتی که آتش روشن می کنیم، به خاطر دود نمی توانیم به درستی نفس بکشیم». او در حال حاضر در نزدیکی شهر بیهاج به سر می برد که در غرب بوسنیا موقعیت دارد.

فهد به همراه شماری دیگر از مهاجران خوردسال در انتظار فرصتی است تا بازی «The Game»  را امتحان کند. مرز با کرواسیا زیاد دور نیست. بسیاری از مهاجران خوردسال قبل از این هم سعی کرده اند که خود را به سوی دیگر مرز برسانند، برخی بیش از ده بار. اما پولیس کرواسیا هربار آن ها را به بوسنیا عقب رانده است. پناهجویانی که به عقب رانده می شوند نمی توانند آنگونه که در قانون در نظر گرفته شده است، در اتحادیه اروپا درخواست پناهندگی بدهند.

از کرواسیا که عضو اتحادیه اروپا است، بارها به خاطر «به عقب راندن» غیرقانونی پناهجویان انتقاد شده است، به خصوص در پارلمان اروپا. اما کرواسیا کماکان به این رویه ادامه می دهد.

عبدل که ۱۵ سال دارد و از افغانستان است، گفت: «ما سعی کردیم از مرز عبور کنیم و حالا دیگر اجازه ورود به هیچکدام از کمپ ها را نداریم». عبدل به همراه یک نوجوان خوردسال دیگر که از قریه زادگاهش است، در یک فابریکه متروکه در نزدیکی بیهاج زندگی می کنند.

عبدل گفت: «هربار که ما می خواهیم به یکی از این کمپ ها برویم، به ما می گویند که جا نیست. اما این جا در فضای باز هوا حالا خیلی سرد شده است. ما در کمپ دوستانی داریم که محل زندگی شان گرم است و حالشان خوب است.»

کودکان مهاجر و بدون همراه در معرض خشونت

مهاجران خوردسال و بدون همراه بیشتر از گروه های دیگر مهاجران در معرض خطر هستند. آن ها اغلب قربانی خشونت می شوند. دوبراوکا وران یاناچ گفت: «قاچاقبران انسان با کودکان بیشتر از افراد بزرگسال بدرفتاری می کنند. آن ها را در صندوق عقب موتر ... پنهان می کنند. این کودکان اغلب می گویند، احساس می کردند که قاچاقبران یا رهبران محلی اختیار زندگی شان را در دست دارند». به گفته وران یاناچ، خشونت جنسی نیز بخشی از زندگی روزمره این کودکان است: «قربانیان در بیشتر موارد دختران یا زنان جوان هستند، اما ما ۱۷ مورد خشونت جنسی در برابر پسران را نیز ثبت کرده ایم».

افزون بر این کودکان در جریان تلاش برای عبور از مرز و رسیدن به اتحادیه اروپا، دچار شوک های روانی و تراوما می شوند.

دوبراوکا وران یاناچ از گفتگوی یک زوج مهاجر و واکنش فرزندان آن ها در یکی از کمپ های بوسنیا می گوید: «وقتی که والدین چند کودک خوردسال راجع به تلاش بعدی شان برای برنده شدن در The Game صحبت می کردند، فرزندان آن ها به گریه افتادند. آن ها کنترول اعصابشان را از دست دادند. واقعا خیلی ترسیده بودند».

وضعیت مهاجران خوردسال و بدون همراه در غرب بوسنیا پس از مسدودیت کمپی که در محوطه فابریکه قدیمی بیرا در بیهاج موقعیت داشت، بدتر شده است. در آن جا یک بخش ویژه برای مهاجران خوردسال وجود داشت که به صورت رسمی فقط گنجایش ۲۷۰ تن را داشت. اما بیش از مسدود شدن این کمپ، ۴۰۰ نوجوان در آن جا به سر می بردند.

بعد از این که کمپ بیرا بسته شد، مسئولان می خواستند مهاجران خوردسال را به اردوگاه های دیگر انتقال دهند که در درون کشور قرار دارد. اما از آن جایی که این کمپ ها از مرز بوسنیا با کرواسیا بسیار دور هستند، بیشتر آن ها حاضر به ترک این منطقه نشدند. مهاجران خوردسال از این هراس دارند که پس از بهبودی شرایط آب و هوا دیگر نتوانند به آن جا بازگردند.

دوبراوکا وران یاناچ گفت: «نمی شود گفت که در بوسنیا جای کافی برای مهاجران خوردسال در دسترس نیست. سیستم کارآمدی برای اسکان آن ها وجود ندارد». او ادامه داد: «جا وجود دارد، اما فقط در درون کشور و نوجوانان نمی خواهند به آن جا بروند. در منطقه هم مرز با کرواسیا ظرفیت کمپ ها تقریبا به صورت کامل پرشده است». به گفته وران یاناچ به این خاطر بسیاری از کودکان مهاجر در سرک زندگی می کنند، در ساختمان های متروکه یا در کمپ های موقتی می خوابند که در جنگل های نزدیک مرز ساخته شده اند.

او در ادامه گفت، این مهاجران ثبت و راجستر نشده اند و شامل هیچ سیستمی نمی شوند. آن ها تقریبا از هیچگونه کمک طبی یا حمایت های دیگر برخوردار نمی شوند. به این خاطر «سیف دی چلدرین» خواهان ثبت و راجستر همه مهاجران نوجوان در بوسنیا است و می گوید که کمک به آن ها باید در محل اقامت شان سازمان دهی شود. اتحادیه اروپا همزمان از کرواسیا می خواهد که «عقب راندن» غیرقانونی پناهجویان توسط پولیس را اجازه ندهد.

نام کودکان در این گزارش تغییر داده شده و نام اصی آنها در نزد «سیف دی چلدرین» محفوظ است.

زوران آربوتینا/ م. ان

این مطلب ابتدا در رسانه همکار ما «اینفومایگرانتس» نشر شده است.