آتش بس در قره باغ؛ چرا ارمنی ها خانه های خود را می سوزانند؟
۱۳۹۹ آبان ۲۵, یکشنبه
به دنبال آتش بس بین ارمنستان و آذربایجان، برخی مناطق مورد مناقشه و جنگ زده در قره باغ کوهستانی به آذربایجان تحویل داده خواهند شد. اما ارمنی ها اکنون خانه های خود را به آتش می کشند تا به دست "دشمن" نیفتند.
اعلانات بازرگانی
یکی از ساکنان روستای چاریک تار گفت: «ما نمی خواهیم آذربایجانی ها در خانه های ما زندگی کنند. امروز همه خانه های خود را به آتش می کشند. مهلت برای ما تا نیمه شب است که از اینجا برویم.» یک سرباز ارمنی افزود: «امروز آخرین روز است، فردا نیروهای آذربایجانی اینجا خواهند بود.»
در روستاهای دیگر نیز مردم در حال فرار هستند و وسایل شان را حمل می کنند. این مکان یکی از مهمترین مکان های کلیسای ارمنستان محسوب می شود. زنی ۴۰ ساله با چشمانی اشکبار گفت: «این وضعیت بسیار دشوار و دردناکی است. ما می رویم تا اوضاع بهتر شود.»
جنگ روی ارزش ها یا خاک؟
پدری هوهانس یک راهب مسیحی گفت که محل شان به آذربایجان با اکثریت مسلمان تحویل داده شده و افزود که "آنها ارزش های مشابه ما را ندارند" و افزود که "این عبادتگاه متعلق به ماست. من نمی توانم از اینجا بروم."
ارمنستان و آذربایجان پس از شش هفته جنگ شدید، اوایل این هفته با میانجیگری روسیه در مورد صلح توافق کردند. بر اساس این توافق، هر دو طرف قادر خواهند بود مناطقی را در قره باغ حفظ کنند که در حال حاضر تحت کنترول دارند. برای ارمنستان این به معنای از دست دادن سرزمین های بیشتر است.
جلب رضایت ترکیه
این توافق نامه که در برابر آن مقاومت شدیدی از جانب مردم ارمنستان وجود دارد، یک نکته مهم را نیز برای ترکیه در نظر گرفته است: یک راه از آذربایجان تا جمهوری خودمختار نخجوان ایجاد شده است. این امر به آذربایجان امکان اتصال زمینی به ترکیه را می دهد و حکومت انقره از طریق متحدش آذربایجان به آب های دریای خزر راه می یابد.
قره باغ کوهستانی در زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یک طرفه استقلال خود را اعلام کرده بود. به دنبال آن جنگی با ۳۰۰۰۰ کشته در دهه ۱۹۹۰ انجام شد. جمهوری خودخوانده در سطح بین المللی به رسمیت شناخته نشده و طبق قوانین بین المللی بخشی از آذربایجان محسوب می شود که در بیشتر مناطق آن ارمنی ها سکونت دارند.
در جنگ تازه آذربایجان قسمت های زیادی از قره باغ کوهستانی را تحت کنترولش درآورده است. این کشور به قوانین بین المللی متکی بود و حمایت "دولت برادر" خود ترکیه را داشت. ارمنستان نیز به نوبه خودش به روسیه به عنوان یک قدرت محافظ اعتماد کرده است.
جنگ در اواخر سپتامبر به طور گسترده آغاز شده بود. وزارت صحت ارمنستان گزارش داد که بیش از ۲۳۰۰ سرباز ارمنی کشته شدند. آذربایجان در مورد تعداد سربازان کشته شده توضیحی نداد. چند روز پیش، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در مورد بیش از ۴۰۰۰ کشته صحبت کرد.
Rsh/Aj/ uh/se (dpa, afp)
جنگ ارتفاعات قره باغ و رنج مردم به روایت تصویر
از یک ماه به اینسو منازعه میان آذربایجان و ارمنستان بر سر ارتفاعات قره باغ در جنوب قفقاز از اهالی این نواحی قربانی می گیرد. تا اکنون سه آتش بس به ناکامی مواجه شده است. غیرنظامیان در هر دو جانب بهای سنگینی می پردازند.
عکس: Julia Hahn/DW
ویرانه های یک منطقه مسکونی
ارمنستان و آذربایجان متقابلاً همدیگر را متهم به بمباران مناطق مسکونی می کنند. شهر شوشا یکی از این مناطق است. حتی کلیسای جامع معروف این شهر از قرن ۱۹ در آغاز اکتوبر به شدت تخریب شد. به گفته منابع محلی ارتفاعات قره باغ، نیروهای نظامی آذربایجان تا چند کیلومتری نزدیک به این شهر مهم استراتژیک پیشروی کرده اند.
عکس: Hayk Baghdasaryan/Photolure/Reuters
دار و نداری که نابود شده است
خانه رقیبه گلیوا در گنجه، دومین شهر بزرگ آذربایجان با اصابت یک راکت کاملاً ویران شده است. او میگوید: «من در آشپزخانه بودم که دفعتاً تکه های کلان سنگ بر من افتادند. من تا حدی که می توانستم فریاد زدم. گنجه دوازده کیلومتر دور از جبهه جنگ موقعیت دارد. آذربایجان نیروهای نظامی ارمنستان را متهم به این حملات کرده است.
عکس: Julia Hahn/DW
در سوگ فرزندان
مقامهای آذربایجان گفته اند که در حملات بر شهر گنجه شمار زیادی کشته شده اند. ارتور، نواسه رقیبه گلیوا نیز در جمع قربانیان است. این کودک فقط ۱۳ سال زندگی کرد. در مراسم سوگواری او در کلیسا، معلمان و همصنفی هایش اشتراک کرده بودند. بنا بر منابع رسمی رقم قربانیان ملکی این جنگ در دو جانب دست کم به ۱۳۰ تن می رسد.
عکس: Julia Hahn/DW
شرکت داوطلبانه در جنگ
مقامات نگورنی قره باغ گفته اند که از آغاز منازعه در پایان ماه سپتمبر، حدود ۱۲۰۰ سرباز کشته شده اند. آذربایجان تا اکنون از رقم تلفات خود چیزی نگفته است. پوتین رئیس جمهور روسیه گفته است که در این منازعه جمعاً ۵۰۰۰ تن در هر دو طرف کشته شده اند. با وجود آن، جوانان زیادی به طور داوطلبانه در جبهات جنگ اشتراک می کنند. مثل این تصویر در استپاناکرت، مرکز ارتفاعات قره باغ.
عکس: Aris Messinis/AFP
منازعه تاریخی
اختلافات بر سر ارتفاعات قره باغ از چندین دهه به این ادامه دارد. این نواحی تحت کنترول جدایی طلبان ارمنی می باشد و اما از نگاه قوانین بین المللی به آذربایجان تعلق دارد. در جنگ سی سال قبل، آذربایجان کنترول این منطقه را از دست داد. از سال ۱۹۹۴ به بعد یک آتش بس شکننده در این مناطق حاکم بود. این نقاشی سربازانی را به یاد می آورد که در جنگ کشته شده اند.
عکس: Julia Hahn/DW
مداخلات خارجی
در آذربایجان که یک حکومت اقتدارگرا حاکم است، پروپاگندا در مورد جنگ یک مساله عادی و روزمره است. حکومت آذربایجان از کشور «برادر» اش ترکیه حمایتهای تسلیحاتی و همبستگی دریافت می کند. روسیه نیز به عنوان یک قدرت حامی حکومت ارمنستان در این جنگ نقش دارد. ناظران هشدار می دهند که دخالت مستقیم هر دو قدرت منطقه در این جنگ بعید نمی باشد.
عکس: Julia Hahn/DW
از یک جانب بمباران و از سوی دیگر ویروس کرونا
زندگی کردن در مخفیگاه های زیرزمینی برای مردم ستپاناکرت، مرکز ارتفاعات قره باغ، به روزمرگی مبدل شده است. در این زیرزمینی ها مردم در فضای تنگ و بدون هوای تازه شب و روز خود را سپری میکنند. دست کم از بمباران در امن می باشند. این درحالیست که ویروس کرونا نیز به سرعت شیوع کرده و داکتران از وخامت اوضاع هشدار می دهند. رقم دقیق مبتلایان معلوم نیست.
عکس: Vahram Baghdasaryan/Photolure/Reuters
مکتبها به پناهگاه تبدیل شده اند
در آذربایجان نیز مردم مجبور به فرار شده اند؛ مثلاً از محلات نزدیک به جبهات جنگ. شماری در شهر باردا در ۲۰ کیلومتری ارتفاعات قره باغ پناه برده اند. شمار زیادی از مکاتب این نواحی از پایان سپتمبر به اینسو به پناهگاه های اضطراری تبدیل شده اند. اما در این پناهگاه ها هم، مردم واقعاً در امنیت نیستند.
عکس: Julia Hahn/DW
صلحی در چشمرس نیست
درگیری ها ادامه دارند. آذربایجان به خروج کامل نیروهای نظامی ارمنستان از این مناطق تأکید دارد. نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان اکنون رسماً از متحد خود روسیه خواهان کمک شده است. وزارت خارجه روسیه در رابطه به این تقاضای نخست وزیر، «هرنوع حمایت لازم» را وعده داده است و گفته است اگر دامنه این جنگ ها به مناطق ارمنستان برسند، از هیچ نوع کمکی دریغ نمی شود.