آتشسوزی در نیروگاه هستهای زاپروژیا در اوکراین کامل مهار شد
۱۴۰۳ مرداد ۲۲, دوشنبه
آتشسوزی در نیروگاه اتمی زاپروژیا در جنوب اوکراین خاموش شده است. این نیروگاه اتمی تحت کنترل نیروهای روسیه قرار دارد و از سال ۲۰۲۲ غیرفعال شده است. اوکراین میگوید روسیه از نیروگاه زاپروژیا برای باجگیری استفاده میکند.
تبلیغات
ولادیمیر روگوف، نماینده منصوب شده مسکو در منطقه اشغال شده زاپروژیا در اوکراین، بامداد دوشنبه ۱۲ اوت (۲۲ مرداد) در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که آتشسوزی در نیروگاه اتمی زاپروژیا بهطور کامل مهار شده است.
پیشتر، یوگنی بالیتسکی، فرماندار منطقه زاپروژیا که توسط روسیه منصوب شده، در تلگرام اعلام کرده بود که "در نتیجه گلولهباران شهر انرهودار توسط نیروهای اوکراینی"، آتشسوزی در سیستم خنککننده نیروگاه رخ داده است.
زلنسکی میگوید اشغالگران روس باعث آتشسوزی شدند
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اتهامات مقامات روس را رد کرده و در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد که "اشغالگران روسی" باعث این آتشسوزی شدهاند.
زلنسکی تاکید کرده است که روسیه از نیروگاه هستهای زاپروژیا تنها برای باجگیری از اوکراین، تمام اروپا و جهان استفاده کرده است.
او ادامه میدهد اوکراین منتظر واکنش جهانی و واکنش آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) است. به گفته زلنسکی روسیه باید برای این اقدام خود پاسخگو باشد و تنها کنترل اوکراین بر نیروگاه هستهای زاپروژیا میتواند بازگشت به حالت عادی و امنیت کامل نیروگاه را تضمین کند.
واکنش آژانس بینالمللی انرژی اتمی
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۱۲ اوت (۲۲ مرداد) اعلام کرد که آتشسوزی در سیستم خنککننده نیروگاه "هیچ تأثیری بر ایمنی هستهای" نداشته است.
آژانس اتمی گفته است کارشناسان این نهاد وابسته به سازمان ملل که در نیروگاه هستهای مستقر هستند، "پس از چندین انفجار دود تیره و غلیظی از منطقه شمالی نیروگاه مشاهده کردهاند".
آژانس بینالمللی درخواست کرده است تا کارکنان آن "دسترسی فوری به سیستم خنککننده برای ارزیابی خسارت" و "تعیین علت احتمالی این حادثه" داشته باشند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواستار توقف "این حملات غیرمسئولانه که خطر حادثه هستهای را افزایش میدهند"، شد. او هشدار داد که هر آتشسوزی در محل یا اطراف آن خطر سرایت به تأسیسات حیاتی ایمنی را به همراه دارد.
سرویس مطبوعاتی نیروگاه بلافاصله پس از آتشسوزی اعلام کرد که تمامی شش واحد نیروگاه در حال حاضر "در حالت خاموشی بلندمدت" قرار دارند.
نیروگاه هستهای زاپروژیا از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین تحت اشغال ارتش روسیه بوده است. بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا ابتدا تحت کنترل روسیه به کار خود ادامه داد، اما در پاییز ۲۰۲۲ فعالیت آن متوقف شد.
آتشسوزی در نیروگاه اتمی زاپروژیا زمانی رخ داده است که نیروهای اوکراین پس از دو سال و نیم جنگ موفق شدند تا عمق ۳۰ کیلومتری خاک روسیه نفوذ کنند. روسیه مجبور شده است ۷۵ هزار تن از ساکنان مرزی را تخلیه کند و در سه منطقه مرزی خود کورسک، بریانسک و بلگورود وضعیت اضطراری اعلام کند.
پس از حمله نیروهای اوکراینی به خاک روسیه هزاران روس از مناطق مرزی با اوکراین گریختند. در حمله نیروهای اوکراینی به کاروان ارتش روسیه صدها سرباز روس کشته شدند.
زلنسکی ضمن تائید ورود نیروهای اوکراینی به خاک روسیه گفته است که روسیه باید پیامدهای جنگ را اکنون در خاک خود تجربه کند و "طعم تجاوز به خاک اوکراین را بچشد".
روسیه هم رسما ورود نیروهای اوکراینی به خاک خود را تایید کرد و در تلافی این اقدام به نقاط مسکونی و غیرنظامی اوکراین حملات پهپادی و موشکی انجام داد.
تشعشعات رادیواکتیو هرروز جهان را آلودهتر میکنند
استخراج و تولید اورانیوم، استفادههای تسلیحاتی و غیرنظامی، سوانح گوناگون و همچنین افزایش زبالههای اتمی سبب شده که میزان تشعشعات رادیواکتیو در سراسر جهان شدت یابد؛ اشعههائی که خطرات آنها را نمیتوان دست کم گرفت.
عکس: picture-alliance/dpa
بیش از ۲ هزار انفجار اتمی
از سال ۱۹۴۵ تا کنون بیش از دو هزار انفجار اتمی صورت گرفته است. ایالات متحده آمریکا پس از پایان جنگ جهانی دوم ۱۰۳۹ بمب اتمی، شوروی سابق (روسیه) ۷۱۸ بمب، فرانسه ۱۹۸ بمب، بریتانیا و چین هر یک ۴۵ بمب، هند و کره شمالی هر یک سه بمب و پاکستان ۲ بمب اتمی به انفجار رساندهاند. دهها هزار انسان تا کنون بطور مستقیم تحت آلودگی اشعههای رادیواکتیو آلوده قرار گرفتهاند.
عکس: Getty Images/AFP
سال ۱۹۴۵ و انفجار بمب اتمی در هیروشیما
بین ۱۴۰ هزار تا ۳۵۰ هزار نفر جان خود را در نخستین ماههای پس از انفجار بمب اتمی در هیروشیما از دست دادند. در سالهای پس از این فاجعه نیز میزان سرطان، بیماریهای قلبی و کبد و همچنین تغییرات هورمونی و کروموزمی در هیروشیما افزایش یافت. امروزه نیز میزان ابتلا به سرطان خون در بین ساکنان هیروشیما بیشتر از ساکنان دیگر شهرهای ژاپن است.
عکس: picture-alliance/dpa
انجام بیش از یکهزار آزمایش اتمی در صحرای نوادا
آزمایشهای اتمی که بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۲ در مرکوری (صحرای نوادا) انجام گرفت، آلودگی بسیاری از مناطق آمریکا به تشعشات رادیواکتیو را به دنبال داشت. در دندانهای شماری از کودکان حتی استرانسیم رادیواکتیو کشف شد و موارد ابتلا به سرطان نیز افزایش یافت. در سالهای ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۲ آزمایشها بشکل زیرزمینی صورت میگرفتند، اما بروز سوانح سبب میشد که غبارهای آلود به تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند.
عکس: Getty Images
مجتمع اتمی سلافیلد
از سال ۱۹۵۲ به بعد بود که اولین راکتورهای مجتمع اتمی سلافیلد پلوتونیوم مورد نیاز بریتانیا برای ساخت بمب اتمی را تامین کردند. از سال ۱۹۵۶ از این مجتمع هستهای برای تولید برق استفاده شد. در سال ۱۹۵۷ یکی از راکتورهای مجتمع مزبور دچار آتشسوزی شد. سوانح بیشماری که بعدها روی داد نیز سبب آلودگی خاک و آب دریای منطقه به رادیواکتیو شد. میزان ابتلای کودکان کارگران این مجتمع به سرطان خون نیز بالاست.
عکس: Getty Images
مرگ در پی استخراج اورانیوم
منطقه ویسموت که در شرق آلمان قرار دارد، در سالهای ۱۹۴۶ تا ۱۹۹۰ سومین معدن بزرگ اورانیوم و تامینکننده برنامه هستهای شوروی سابق محسوب میشد. طبق آمار اداره حفاظت از آلودگی به تشعشعات خطرناک، از هر ۸ کارگر این معدن یکی بر اثر تشعشعات رادیواکتیو جان خود را از دست داده است. به این ترتیب شمار قربانیان بر ۷ هزار نفر بالغ میشده است. موارد ابتلا به سرطان ریه نیز در این منطقه بالاست.
عکس: Wismut GmbH
شهری مخفی
مجتمع اتمی Tmosk-7 در سیبری که به شهری اتمی میماند و تا سال ۱۹۹۲ نیز وجود آن مخفی نگاه داشته شده بود، در سال ۱۹۹۳ دستخوش انفجار گردید. تشعشات پلوتونیوم و سزیم رادیواکتیو سبب آلودگی مناطقی از سیبری شد. در مجتمعهای اتمی Tmosk-7 و Majak تا کنون دست کم ۳۸ سانحه بزرگ روی داده و سبب شده که در طول سالها، صدهاهزار تن از کارگران و اعضای خانوادههای آنها به تشعشعات رادیواکتیو آلوده شوند.
عکس: imago/ITAR-TASS
۱۹۷۹؛ سانحهای اتمی در هاریسبورگ
ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه اتمی Three Mile Island در آمریکا در سال ۱۹۷۹ نخستین فاجعه بزرگ در راکتوری هستهای پیش از فجایع چرنوبیل و فوکوشیما محسوب میشود. مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو سبب آلودگی محیط زیست شد. تحقیقات از بالا بودن میزان سرطان در این منطقه سخن میگویند. تحقیقات متقابلی که از سوی صنایع اتمی انجام گرفته، این نکته را رد میکنند.
عکس: picture-alliance/dpa
فاجعه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶
این دوقلوها بعد از فاجعه چرنوبیل به دنیا آمدهاند. پدر آنها یکی از کارکنانی بود که پس از فاجعه در تلاش جلوگیری از گسترش تشعشعات بودند و مادر آنها نیز ساکن شهر آلوده چرنوبیل. ذوب شدن سوخت هستهای و همچنین انفجار رآکتورها سبب شد که مقادیر زیادی از تشعشعات رادیواکتیو به بیرون رخنه کند و مناطق زیادی را غیرقابل سکونت سازد. شمار قربانیان چرنوبیل بر بیش از ۱۵ هزار نفر بالغ میشود.
عکس: picture alliance/dpa
فاجعه فوکوشیما در سال ۲۰۱۱
در سال ۲۰۱۱ بود که ذوب شدن سوخت هستهای در نیروگاه فوکوشیما شدیدترین آلودگی آبهای اقیانوسهای جهان به تشعشعات رادیواکتیو را به دنبال داشت. افزون بر قربانیان مستقیم این سانحه، گفته میشود که بین ۲۲ هزار تا ۶۶ هزار نفر دیگر بر اثر ابتلا به سرطان و پیامدهای فاجعه فوکوشیما جان خود را از دست دادهاند. موارد ابتلا به سرطان تیروئید در بین کودکان نیز پس از این فاجعه افزایش یافته است.
عکس: Reuters
خطرات زبالههای اتمی
تشعشعات رادیواکتیو زباله اتمی میلیونها سال برجا خواهد بود. انباری نهایی که بتوان زباله اتمی را تا ابد در آنجا نگهداری کرد، وجود ندارد. آلمان انبارهای اتمی خود را همواره مورد بازسازی قرار میدهد و در این راه نیز میلیاردها یورو هزینه میکند.
عکس: dapd
عراق؛ سرطان خون بر اثر مهمات آلوده
در جنگ خلیج فارس در آغاز دهه ۹۰ میلادی مهماتی مورد استفاده قرار گرفتند که در آنها اورانیوم رقیقشده بکار رفته بود. این امر سبب شد تا مردم عراق تحت تاثیر تشعشعات اتمی قرار گیرند. در شهر بصره شمار نوزادان معلول و همچنین میزان ابتلا به سرطان از آن زمان افزایش داشته است. میزان ابتلای کودکان به سرطان حتی سهبرابر شده است.